Емтихан билеті. Эпистаздың ерекшелігі неде.

Эпистаздың ерекшелігі неде? Бір геннің әсерін екінші геннің толық басып тежеуін, оның көрінуіне мүмкіндік бермеуін эпистаз деп атайды. Басқа гендердің әсерін басып тастайтын гендерді супрессор немесе ингибитор деп те атайды. Ондай гендер тірі организмдердің бәрінде де кездеседі. Белгінің көрінуіне мүмкіндік бермейтін гендер- эпистаздық гендер деп, ал әсері басылып тасталынатын гендер гипостаздық гендер деп аталады. Эпистаздық гендер рецессивті де, сол сияқты доминантты да болуы мүмкін. Егер бір геннің рецессивті аллелі гомозиготалы күйінде екінші геннің доминантты немесе рецессивті аллелінің көрінуіне мүмкіндік бермесе рецессивті эпистаз деп атайды. Доминантты эпистаз деп доминантты бір геннің қызметін оған аллельді емес басқа бір доминантты геннің басып тежеуін айтады. Тауық қауырсындары түсінің кейбір тұқым қуалаулары доминанттық эпистазға жақсы мысал бола алады.

Қандай организмдер а) гомозиготалы, б) гетерозиготалы деп аталады? Гетерозиготты ағза – белгілі геннің әр түрлі жұп аллельді гомологты хромосомаларда орналасқан әртүрлі гендер.
Гомозиготты ағза – гомологты хромосомада белгілі геннің бірдей жұп аллельдері орналасқан диплоитты ағза

Мейозда аллельдi гендер қалай ажырайды?

Дигетерозиготалы организмнің генотипін хромосома түрінде жазыңыз.

Тіркесу тобы дегеніміз не? Тірі организмдегі тіркесу тобының саны нешеге тең болады? Гендер тіркесу құбылысы ашылғаннан кейін Т.Морган мен оның қызметтестері бір жұп гомологты хромосомада орналасқан гендердің тұтасымен тұқым қуалап тіркесу топтарын құрайтындығын анықтады. Белгілі бір топқа жататын гендерді будандастыру кезінде бір-бірімен тіркесетіндегі байқалды, ал әртүрлі топтарға жататын гендер бір-біріне тәуелсіз тұқым қуалайды. Жүргізілген зерттеулердің нәтижесі гендердің тіркесу топтарының саны хромосомалар жұптарының санына сәйкес келетіндігін көрсетті. Мысалы, дрозофила шыбынында 4 жұп хромосома және 4 тіркесу тобы, арпа мен бұршақта 7 жұп хромосома және 7 жұп тіркесу тобы бар.