Novocaini hydrochloridum

Ароматты қатарға жататын аминоқышқыл. Дәрілік зат, п-аминобензойной қышқылының туындыс.

2. Бюксте қатты нұсқасын өлшеуді жүргізді. Тәжірибені жүргізуге фарфорлы тигл, шыны таяқша, электроқыздырғыш құрал дайындады.

3. Прокаливаниені фарфорлы тиглда жүргізді және алынған нәтижені көрсетті.

4. Алынған тұнбаны өңдеу кезінде органикалық заттардан ерекшелігі жанбайды, қалдық түзеді.

5. Табиғаты органикалық заттарды өңдеуде (прокаливание) қалдықсыз жанады.

6. Заттың толығымен қарайып көмірленіп кетпейді, көзге көрінетін, жанбаған қалдық қалдыратынын анықтады.

7. Ақ түсті, кристалды ұнтақтың иіссіз екендігін анықтады.

8. Ерітіндінің суда өте жеңіл еритіндігін анықтады (1:1).

9. Ерітіндінің спиртте өте жеңіл еритіндігін анықтады (1:10).

10. Ұнтақтың ащы дәмі бар екендігін, тілде жансыздандыру сезімін шақыратынын анықтады.

11. Балқу температурасы- бұл қатты денесі будың қаныққан фазасында сұйық фазамен тепе-теңдік сақтайтын температура. Балқу температурасы жеке зат үшін тұрақты өлшем болып табылады.

2 кезен Дұрыс жауаптар эталоны

1. Мөлдірлік. Препарат сумен салыстырғанда мөлдір болуы куерек (ҚР МФ I, т. 1, 2.2.1).

2. Түсі. Препарат сумен салыстырғанда түссіз болуы керек (ҚР МФ I, т. 1, 2.2.2).

3. рН. 3.8- 4.5 (потенциометриялық; ҚР МФ I, т. 1, 2.2.3).

4. Механикалық қосылу. Зерттеу жүргізу әдісі ҚР МФ I, т. 1, 2.9.20.

Препарат ҚР МЗ «Инъекциялық ерітінділердегі механикалық қосылуларға бақылау» бойынша талаптарға сай болуы керек 42-3-85, г. Алматы, 1997 ж.

Бір ампулада 10 мкм көлемде 6000-нан жоғары емес және 25 мкм көлемде 600–ден аспаған жағдайда рұқсат етіледі. (ҚР МФ I, т.1, 2.9.19, метод I).

5. Қоспалар. Зерттеуді жұқа қабатты хроматография әдісімен жүргізеді. (ҚР МФ I, т. 1, 2.2.27).

Препарат – зерттеліп жатқан ерітінді.

Хроматографиялық пластинканың старт сызығына GF₂₅₄ P силикагель қабатымен 20 мкл (100 мкг) зерттелетін ерітіндіні жағады, 5 мкл (100 мкг) салыстырылатын ерітінді (а), 5 мкл (0,5 мкг) салыстырылатын ерітінді (b), 5 мкл (0,5 мкг) салыстырылатын ерітінді (с) және бір нүктеде: 5 мкл (100 мкг) салыстырылатын ерітінді (а), 5 мкл (0,5 мкг) салыстырылатын ерітінді (b) және 5 мкл (0,5 мкг) салыстырылатын ерітінді (с).

Сыналамалар жағылған пластинканы бензол Р – ацетон P (8: 2) ерітінділері бар камераға жүйелі түрде енгізеді және хроматографиялайды. Ерітінділер фронты старт сызығынан Когда фронт растворителей пройдет 15 см жылжығанда пластинканы камерадан шығарып, ауада құрғатады және толқын ұзындығы 254 нм УК сәуледе қарайды.

Зерттелетін ерітіндінің хроматограммасында негізгі дақтан басқа көлем мен жұтылу интенсивтілігі хроматограммадағы салыстырылатын ерітінді (b) және салыстырылатын ерітінді(с) сәйкес аспайтын анестезин және 4-аминобензойной қышқылының дақтарына рұқсат етіледі (0.5 %-дан көп емес).

Егер «Хроматографиялық жүйенің қажеттілік жүйесі» тесттің талабы орындалса зерттеу нәтижесі қанағаттанарлық деп есептелінеді.

Ескерту. Салыстырылатын ерітінді (а) дайындау. 2.0 г СО ҚР МФ немесе РСО прокаина гидрохлоридін Р суда ерітеді Р және алынған ерітіндінің көлемін сол ерітіндімен 100,0 мл-ге дейін жеткізеді.

Салыстырылатын ерітінді (b). 10.0 мг СО ҚР МФ немесе РСО анестезинді Р 96 % спиртте ерітеді Р және алынған ерітіндінің көлемін сол ерітіндімен 100,0 мл-ге дейін толтырамыз.

Салыстырылатын ерітінді (с). 10.0 мг СО ҚР МФ немесе РСО 4-аминобензой қышқылын Р 96 % спиртте ерітеді Р және алынған ерітіндінің көлемін дәл сол ерітіндімен 100,0 мл-ге дейін жеткізеді.

Хроматография жүйесінің жарамдылығын тексеру. Хроматографиялық жүйе қажет болып саналады, егер:

- хроматограммадасалыстырылатын ерітінді (а), салыстырылатын ерітінді (b) және салыстырылатын ерітінді (с) новокаин дағына, 4-аминобензойной және анестезин дағына дәл бөлінсе;

3 кезен Дұрыс жауаптар эталоны

₊

1. R – NH₂ + HCL + NaNO₂ → [R – N ≡N] ∙ CL^- + NaCL + H₂O

₊

[R – N ≡N] ∙ CL^- + R – OH → R – N = N – R + HOH

Азобояғыш

2. Майлы түссіз тұнба түзетін идентификация реакциясын жүргізді. 0,2 г препарат алды, 2 мл суда ерітті, үстіне 0,5 мл (едкого) натрий қосты.Осы жағдайда майлы, түссіз тұнба бөлінді.

3. Хлоридті анықтады, ол үшін 0,02 г новокаинді 2 мл суда ерітті, сосын 0,5 мл ажыраған азот қышқылын және 0,5 мл күміс нитратын қосты. Нәтижесінде ақ, ірімшік түсті тұнба тұзілді, ол аммиак ерітіндісінде еріп кетті.

HCL + AgNO₃→ ↓AgCL + HNO₃

AgCL + NH₄OH→ [Ag (NH₃)₂] ∙ CL + HOH

Препарат хлоридтерге (характерную) реакция береді (ҚР МФ I, т. 1, 2.3.1).

4. Диазон тұздарының қышқыл ортада түзілетінін анықтады, ол үшін реакция қоспасына раствор негізді β – нафтолды қосады. Препарат біріншілік ароматты аминдерге реакция береді (ҚР МФ I, т. 1, 2.3.1).

5. Азобояғыш-қызыл-сары түсті тұнба, күміс хлориді –ақ, ірімшік түсті тұнба екендігін дұрыс атады.

6. 2 мл препаратқа 0,2мл күкірт қашқылын Р және 1 мл калий перманганатын қосады, ерітіндінің күлгін түсі дереу жоқ болып кетеді.

4 кезен Дұрыс жауаптар эталоны

1. Сандық анықтау әдісін жүргізу. 25.0 мл препаратты 250 мл колбаға салады, 10 мл хлорсутек қышқылын Р, 3.0 г калий бромидін (зерттелетін ерітінді) Р қосады.

Зерттелетін ерітіндіні мұз салынған ваннада салқындатады, және 0,05 М натрий нитриты ерітіндісімен үздіксіз араластыру арқылы баяу титрлейді. Басында 2 мл/мин жылдамдықпен қосады, титрлеудің соңында титрлеу жылдамдығын (за 0.5 мл до эквивалентного количества) 0.05 мл /мин дейін төмендетеді.

Индикатор ретінде нейтралды қызыл ерітінді қолданады (Титрлеудің 0.1 мл басында 0.1 мл аяғында), титрлеуді қызыл-күлгін түстен көк түске ауысқанша жүргізеді; немесе метил көкпен (0.2 мл тропеолин 00 ерітіндісін және 0.1 мл метилен көк ерітіндісін) аралас тропеолин 00 ерітіндісімен жүргізеді, титрлеу түс қызыл-күлгіннен ашық көкке ауысқанша жүргізіледі.

Бақылау тәжірибесін қатар жүргізеді.

1 мл 0.05 М натрий нитриті ерітіндісіне 0.01364 г C₁₃H₂₁ClN₂O₂ (новокаин) сәйкес келеді.

1 мл препарттағы новокаиннің құрамы 0.00475 г-нан 0.00525 г дейін болуы керек.

5 кезен Дұрыс жауаптар эталоны

1. Жарамдылық мерзім- нормативті құжатқа сай дәрілік заттың сандық сапалық қасиетін сақтап тұратын уақыт айналымы.

2. Жарамдылық мерзімін анықтауда жылдам ескіру әдісі басқа классикалық әдістерге қарағанда өзгеше, ол өте аз уақыт ішінде (15-115 күн) 40-70⁰С сақтау мерзімін анықтауға, 3-5 жыл бойы бөлме температурасында сақталған дәрілік заттармен сақтау нәтижелерінің қалай сәйкес келетіндігін анықтайды. Тұрақтылық бағасы заттың физикалық және химиялық өзгеруін зерттейді.

3. Изотермиялық әдіс Вант-Гоффережесін қолдануға негізделген:

Температураның 10⁰С-қа жоғарлауы химиялық реакцияның жылдамдығынығ 2-4 есе өседі.

4. Жарамдылық мерзімі С t_хр температурада сақтау Сэ экспериментальды сақтау мерзімімен байланысты, жоғары температурада экспериментальды сақтаудың t_э ережесі келесідей:

С = К ∙ Сэ,

^{tэ - tхр}

где К = А ¹⁰

А = 2

Лабороториялық қорытынды шарттарына сәйкес, С = К ∙ Сэ + С₀

Экспериментальды жарамдылық мерзімі, Сэ (I) и Сэ (II) 243 және 70 тәулікке тең табылды.

^{40 - 20}

К = 2 ¹⁰ = 4

^{60 - 20}

К = 2 ¹⁰ = 16

Кезен

Сэ (I) = 243 сут ∙ 4 + 30 сут = 1002 сут (К = 4)

Сэ (II) = 70 ∙ 16 + 30 сут = 1150 сут (К = 16)

С = (1002 сут + 1150 сут): 2 = 1076 сут

5. Қорытынды. Заттың химиялық өзгеруін зерттеу арқылы, тұрақтылдық бағаланды: 1076 тәул = 2 жыл 11 ай.

АНД –дан мысал

Орама. 5 мл препараттан ампулада, полиэтилен түрі АП-5 по ТУ У 25.2-20390397-001:2007.

10 ампуладан мемлекеттік және орыс тілінде қабылдау тәсілі көрсетілген инструкциясымен бірге қорапқа салады, арнайы таралар үшін ГОСТ 7933-89.

Топтық және транспорттық тара сәйкес ГОСТ 17768-90.

Маркировка. Ораманың үлгісінің расталғандығын қарау.

Транспорттау. Сәйкес ГОСТ 17768-90.

Сақтау. Негізгі, шынай орамасында бөлме температурасынан 25 ˚С жоғары емес.

Сақтау мерзімі 2 жыл.

ПАПАВЕРИН ГИДРОХЛОРИДІ

1 кезен Дұрыс жауаптар эталоны.

12. Табиғаты органикалық зат.

Изохинолин қатарының алкалоидтары.

13. Қатты үлгіге өлшеу жүргізді. Зерттеу жүргізу үшін шыны таяқшалар, фарфорлы тигл мен электрқыздырушы құрылғыны дайындады.

14. Үлгіні күйдіруді фарфорлы тиглде жүргізді, алынған нәтижелерді көрсетті.

15. Заттың бейорганикалық заттардан айырмашылығы - күйдіргенде жанып кетеді.

16. Табиғаты органикалық зат күйдіргенде қалдықсыз жанып кетеді.

17. Заттың табиғатының аралас емес екендігін дәлелдеді.

18. Мұның иіссіз ақ кристалды ұнтақ екенін анықтады.

19. Суда ерігіштігі төмен (МФ ҚР I, т. 1, 1.4).

9. 96 % спиртте аз ериді (МФ ҚР I, т. 1, 1.4).

2 кезен Дұрыс жауаптар эталоны.

6. Мөлдірлігі. 0.4 г субстанцияны Р көміртек диоксидінен бос суда ерітеді, қажет болса сәл қыздырады, ерітіндінің көлемін сол еріткішпен 20 мл-ге дейін жеткізеді.

Алынған ерітінді Р инъекцияға арналған сумен салыстырғанда мөлдір болуы керек (ҚР МФ I, 1 т, 2.2.1).

7. Ерітіндінің түстілігі. Мөлдірлігін сынауға алынған ерітіндінің боялуы BY₆ салыстырмалы ерітіндісінің бояуынан қанық болмауы керек (ҚР МФ I, т. 1, 2.2.2, II тәсіл).

8. рН. 3.0-тен 4.0-ке дейін (Р көміртек диоксидініен бос 2 % субстанцияның судағы ерітіндісі; потенциометриялық; ҚР МФ I, т. 1, 2.2.3).

4. Туыс қоспалар. Сұйықтық хроматография әдісі қолданылады. (ҚР МФ I, 1 т, 2.2.29).

20.0 мг субстанцияны көлемі 10 мл өлшегіш колбаға орналастырады, еріткіш қосып ерітеді, көлемін белгіге дейін еріткішпен жеткізіп араластырады (зертттелетін ерітінді).

Зерттелетін ерітінді мен салыстырмалы ерітіндінің (а) 10 мкл-ін сұйық хроматографта кезекпен хроматографиялайды, келесі жағдайлар бойынша әр ертітіндіге кем дегенде 5 хроматограммадан алынады:

– мөлшері 0.25 х 4.0 мм октилсилильді силикагельмен толтырылған колонка,, Р хроматографиясы, жиілігі 5 мкм;

–жылжымалы фазалар: кез келген ыңғайлы ідңспен газсыздандырылған А, В және С;

–– жылжымалы фаза жылдамдығы 1.0 мл/мин;

– градиентті бағдарлама;

– детектрлеу – толқын ұзындығы 238 нм болғанда;

– колонка температурасы –бөлме температурасы.

Хроматограммада зерттелетін ерітіндінің алаңындағы негізгі шектен басқа кез келген шек, салыстырмалы ерітіндінің(а) (0.1 %-дан көп емес) хроматограммасындағы негізгі шектен аспауы керек; барлық шектердің алаңдарының есебі хроматограммадағы салыстырмалы ерітіндінің (а) (0.5%-дан көп емес) негізгі шек-ң 5 алаңдарынан аспауы керек.

Салыстырмалы ерітінді (а) (0.05 %) хроматограммасындағы негізгі шектің 0.5 алаңын құрайтын шектер мен еріткіш шектері есепке алынбайды.

Тест талаптары «хроматографиялық жүйенің жарамдылығын тексеру». орындалатын болса, талдау нәтижелері дәлелденген болып есептелінеді.

Салыстырмалы ерітіндіні дайындау (а). 1.0 мл зерттелетін ерітіндіні сыйымдылығыс100 мл өлшеуіш колбаға құяды, ерітінді мөлшерін еріткішпен белгіге дейін жеткізіп араластырады.

1. 0 мл алынған ерітіндіні сыйымдылығы 10 мл өлшеуіш колбаға құяды, ерітінді мөлшерін еріткішпен белгіге дейін жеткізіп араластырады.

Салыстырмалы ерітіндіні дайындау (b). 12.0 мг носкапинді (А қоспасы) сыйымдылығыс100 мл өлшеуіш колбаға құяды, зерттелетін ерітіндінің 1.0 мл-де ерітіп, ерітінді мөлшерін еріткішпен белгіге дейін жеткізіп араластырады.

Еріткішті дайындау. Р1хроматографиясы үшін ацетонитрил мен жылжымалы А фазасын араластырады 20:80 қатынаста.

Жылжымалы А фазасын дайындау. 3.400 г Р калия дигидрофосфатын сыйымдылығы 1000 мл өлшеуіш колбасына орналастырады, Р 500 мл суда ерітеді, ерітінді мөлшерін еріткішпен белгіге дейін жеткізіп араластырады.

Алынған ерітіндінің Рн-н араластырылған фосфор қышқылымен түзулейді.

Жылжымалы фаза В. Р1 хроматографиясы үшін ацетонитрил.

Жылжымалы фаза С. Метанол Р.

Градиентті элюирлеу бағдарламасы:

Хроматографиялық жүйенің жарамдылығын тексеру. хроматографиялық жүйенің жарамдылығын тексеру үшін хроматографиялау алдында Зерттелетін ерітінді мен салыстырмалы ерітіндінің (а) 10 мкл-ін сұйық хроматографта кезекпен хроматографиялайды, жоғарыда айтылып кеткен жағдайлар бойынша әр ерітіндіге кем дегенде 5 хроматограммадан алынады

Келесі жағдайлар орындалған жағдайда Хроматографиялық жүйе жарамды болып табылады:

- салыстырмалы ерітіндінің (b) хроматограммасындағы носкапин (А қоспасы) мен папаверин гидрохлоридіне белгіленген шектерді ажырату коэффиценті.

- папаверин гидрохлоридінің шегін ұстау уақыты шамамен 23.4 мин.

-қатысты ұстау уақыттары:

- Е қоспасының шегі – шамамен 0.7 мин,

- С қоспасының шегі – шамамен 0.75,

- В қоспасының шегі – шамамен 0.8,

- А қоспасының шегі – шамамен 0.9,

- F қоспасының шегі – шамамен 1.1,

- D қоспасының шегі – шамамен 1.2;

-қоспаның құрамын есептеу үшін түзеткіш ықпалдар: С қоспасы– 2.7, D қоспасы – 0.5, А қоспасы – 6.2.

3 кезен Дұрыс жауаптар эталоны.

1.Жұқақабатты хроматография әдісі қолданылады (ҚР МФ I, 1 т, 2.2.27).

5.0 мг субстанцияны сыйымдылығы 10 мл өлшеуіш колбасына құяды, Р метанолда ерітеді, ерітінді мөлшерін Р метанолмен белгіге дейін жеткізіп араластырады (зерттелетін ерітінді).

ЖҚХ старт сызығына GF₂₅₄ Р силикагель қабаты бар мөлшері 10 х 20 см болатын пластинкалармен 10 мкл(5 мкг) зерттелетін ерітінді мен салыстырмалы ерітіндіні (а) (5 мкг) және салыстырмалы ерітінді (b) (0.5 мкг) жағады. Сынамалар жағылған пластинкаларды ауада кептіреді де еріткіштер(диэтиламин Р – этилацетат Р – толуол Р (10:20:70)) жүйесі бар камераға қойып хроматографиялайды. Пластинканың 2/3 бөлігіндегі фронт сызығы өткен соң пластинканы камерадан алып шығарады, 2 сағат ішінде 100 °С до 105 °С аралығында кептіреді де, толқын ұзындығы 254 нм УК сәулесінде қарайды.

Зерттелетін ерітінді хроматограммасында салыстырмалы ерітінді (а) хроматограмасындағыдай дәл сол мөлшерде негізгі дақ пайда болу керек.

Тест талаптары «хроматографиялық жүйені тексеру» орындалған жағдайда, талдау нәтижелері дәлелденген болып есептелінеді.

Салыстырмалы(а) ерітіндісін дайындау. 5.0 мг папаверин гидрохлоридін сыйымдылығы 10 мл өлшеуіш колбасына орналастырады, Р метанолда ерітеді, ерітінді мөлшерін Р метанолмен белгіге дейін жеткізіп араластырады.

Салыстырмалы (b) ерітіндісін дайындау. 1.0 мл раствора сравнения (а) помещают в мерную колбу вместимостью 10 мл, доводят объем раствора метанолом Р до метки и перемешивают.

Ерітінді дайындалған соң бірден қолданылуы керек.

Хроматографиялық жүйенің жарамдылығын тексеру.

Келесі жағдайлар орындалатын болса, хроматографиялық жүйе жарамды болып саналады,:

– Салыстырмалы ерітіндінің(b) хроматограммасында анық дақ(0.5 мкг) пайда болуы керек.

0.4 г субстанцияны көміртек диоксидінен бос суда ерітеді, қажет болса сәл қыздырады және сол еріткішпен ерітінді көлемін 20 мл-ге дейін жеткізеді. 10.0 мл алынған ерітіндіге 1 тамшыдан Р мүсәтір ерітіндісін қосады да 10 минутқа қалдырады. Түзілген тұнбаны жуады, 2 сағат ішінде 120 °С-та кептіреді. Алынған қалдықтың балқу температурасы 146 °С-тан 149 °С-қа дейін болу керек.

0.1 г субстанцияға 1.0 мл Р күкірт қышқылын қосады, қыздырады; күлгін бояу пайда болады (папаверин).

2.Субстанция хлоридтерге реакция (а) береді (ҚР МФ I, 1 т, 2.3.1).

4 кезен Дұрыс жауаптар эталоны

Сандық анықтау. 300.0 мг субстанцияны 5.0 мл 0.01 М хлорсутек қышқылы мен 50.0 мл 96 % спирт Р қоспасында ерітеді 0.1 М натрия гидроксиді ерітіндісімен потенциометриялық титрлейді. (ҚР МФ I, 1 т, 2.2.20).

Субстанциядағы папаверина гидрохлоридін (Х) есптейді, мына формула бойынша:

Мұндағы: V – зерттелетін ерітіндіні титрлеуге жұмсалған 0.1 М натрий гидроксидінін мөлшері,миллилитрде.

К – 0.1 М натрия гидроксиді еретіндісінің молярлы концентрациясының түзету коэффиценті;

37.59 –1 мл 0.1 М натрий гидроксидіне сәйкес папаверина гидрохлориді саны, миллилитрде;

m –субстанция өлшендісінің массасы, миллилитрде;

W –кептірген кездегі масса жоғалту, пайызбен.

300.0 мг субстанцияны 1.0 мл Р сусыз құмырсқа қышқылында ерітеді, Р 10.0 мл сірке ангидридін қосады да 0.1 М хлор қышқылы ерітіндісімен ашық сары түске дейін титрлейді. (индикатор – 0.15 мл кристаллды күлгін ерітінді Р).

Жанама түрде қосымша бақылау әдісін жүргізеді.

5 кезен Дұрыс жауаптар эталоны.

1.Жарамдылық мерзімі –Дәрілік заттың сандық және сапалық сипаттамалары нормативті құжатқа (НҚ) сай келетін уақыт аралығы.

2. Жедел қартаю әдістерінің классикалық әдістерден айырмашылығы аз ғана уақыт (15-115 күн) аралығында 40-70⁰С температурада дәрілік заттың жарамдылық мерзімін анықтау мүмкіндігінде.Бұл әдіс нәтижелері дәрілік затты 3-5 жыл бөлме температурасында сақтаудан алған нәтижелермен парапар.

Изотермиялық әдіс Вант-Гофф ережесін қолдануға негізделген:

температура 10⁰С-қа жоғарылайтын болса, химиялық реакция жылдамдығы 2-4 есе күшейеді.

5. t_хр сақтау температурасында С жарамдылық мерзімі жоғары температурадағы t_э экспериментальды сақтау С экспериментальді жарамдылық мерзімімен байланысты.

С = К ∙ Сэ,

^{tэ - tхр}

где К = А ¹⁰

А = 2

Лабораторлық зерттеу шарттары бойынша, С = К ∙ Сэ + С₀

Экспериментальды сақтау мерзімдері Сэ (I) и Сэ (II) 243 және 70 тәулік шамасында.

^{40 - 20}

К = 2 ¹⁰ = 4

^{60 - 20}

К = 2 ¹⁰ = 16

Сэ (I) = 243 тәулік ∙ 4 + 30 тәулік = 1002 тәулік (К = 4)

Сэ (II) = 70 ∙ 16 + 30 тәулік = 1150 тәулік (К = 16)

С = (1002 тәулік + 1150 тәулік): 2 = 1076 тәулік

5. Қорытынды. Заттың химиялық өзгерістерін зерттеу бойыншатұрақтылығына баға берілді: 1076 тәулік = 2 жыл 11ай.

Мысал:

Қаптама. Полиэтиленді плёнкадан жасалған қапшықтар 5 кг, 7 кг, 10 кг ГОСТ 10354-82 бойынша. Қапшықтарды қағазды пакеттерге салады ГОСТ 2228-81 бойынша.

20 кг-дық түрін полиэтиленді плёнкадан жасалған қапшықтарға орайды, ГОСТ 10354-82 бойынша, ал лоарды картондаы барабанға салады ГОСТ 17065-94 бойынша.

Пакеттер мен барабандарға жазба қағаздан дайындалған этикетка жабыстырады, ГОСТ 18510-87 бойынша.

Маркілеу. Әрбір бумада орыс тілінде субстанцияның аты, өндіруші ел, дайындаған кәсіпорын мен оның заңды мекен-жайы, телефон нөмірі, тауарлық белгісі, «Стерильді ДҚ дайындау үшін» деген жазба, сақтау шарттары, тіркелу нөмірі, серия нөмірі, жарамдылық мерзімі, штрих-код көрсетіледі. Тасымалдау тарасының маркасы ГОСТ 14192-96 бойынша.

Тасымалдау. ГОСТ 17768-90 бойынша.

Сақтау. Құрғақ, күн сәулесінен алыс жерде, бөлме температурасында

(25 °С-тан жоғары емес).

Сақтау мерзімі 5 жыл.

Спазмолитикалық құрал.

ТИМОЛ

1 кезен Дұрыс жауаптардың эталоны

15. С₁₀Н₁₄О

Thymolum

16. Органикалық текті зат болып табылады.

17. Өзіне тән иісі бар және тәтті-күйдіргіш дәмі бар ірі түссіз кристалдар немесе кристалды ұнтақ, су буымен ұшқыш.

18. Суда өте аз ериді, 96 % спиртте өте оңай ериді, майлы және эфирлі майларда оңай ериді, глицеринде шекті ериді.

19. Балқу температурасы 48°С-тан 52 °С-ға дейін.

2 кезен Дұрыс жауаптардың эталоны

1. Ерітіндінің мөлдірлігі (2.2.1).1.0 г субстанцияны 10 мл сұйылтылған натрий гидроксиді Р ерітіндісінде ерітеді. Алынған ерітіндінің опалесценциясы ІV салыстыру суспензиясының опалесценциясынан жоғары болмау керек.

2. Ерітіндінің түстілігі (2.2.2. әдіс 2). «Ерітіндінің мөлдірлігін» сынау үшін дайындалған ерітіндінің түсі R₆ салыстыру ерітіндісінің түсінен қарқынды болмау керек.

3. Қышқылдық. 1.0 г субстанцияны сыйымдылығы 100 мл тығындалған шыны қақпағы бар конус тәрізді колбаға салады, Р 20 мл су қосады, толық ерігенше қайнатады, суытады, колбаның қақпағын жабады да 1 минут бойы қарқынды шайқайды. Кейін кристаллизация басталу үшін алынған ерітіндіге субстанцияның бірнеше кристаллын қосады, 1 минут көлемінде қарқынды шайқайды және фильтрлейді. 5 мл фильтратқа 0.05 мл 0.01 М натрий гидроксидінің ерітіндісін қосады; ерітінді сары түсті болу керек.

4. Туыс қоспалар. Анықтауды газды хроматография әдісімен жүргізеді(2.2.28).

5. Құрғақ қалдық. 2.00 г субстанцияна сулы моншада қыздырады және 1 сағат бойы100 ⁰С-тан 105 ⁰С температура аралығында кептіреді. Құрғақ қалдықтың массасы 1.0 мг-нан (0.05 %) аспау керек.

3 кезен Дұрыс жауаптардың эталоны

8. Идентификация екі әдіспен жүргізіледі: Бірінші идентификация: В (физико-химиялық әдістер, сапалық реакция) және Екінші идентификация: А, С, D (физико-химиялық әдіс және сапалық реакциялар).

9. Бірінші идентификация: В

В. Дисктерде алынған субстанцияның инфрақызыл жұтылу спектрі (2.2.24) тимолдың спектріне СО ҚР МФ сәйкес келу керек.

10. Екінші идентификация: А, С, D

А. Балқу температурасы 48°С-тан 52 °С-қа дейін.

С. 0.2 г субстанцияны қыздыра отырып 2 мл сұйылтылған натрий гидроксиді Р ерітіндісінде ерітеді, 0.2 мл Р хлороформ қосады және су моншасында қыздырады; күлгін түс пайда болады.

D. Шамамен 2 мг субстанцияны 1 мл Р сусыз сірке қышқылында ерітеді, 0.15 мл Р күкірт қышқылын және 0.05 мл Р азот қышқылын қосады; көк-жасыл түс пайда болады.

4 кезен Дұрыс жауаптардың эталоны

1. Титрлеу әдісі.

0.500 г субстанцияны 5.0 мл 100 л/л натрий гидроксиді Р ерітіндісінде ерітеді және ерітінді көлемін Р сумен 100.0 мл-ге дейін жеткізеді. Алынған ерітіндінің 10.0 мл-ін тығындап жабатын қақпағы бар колбаға құяды, 0,5 г Р калий бромидін, 45 мл Р сұйылтылған хлорсутек қышқылын қосады, және интенсивті қозғай отырып 0,02 М калий броматы ерітіндісімен қызғылт түс пайда болғанша титрлейді. Индикатор ретінде 0,3 мл 1 г/л метил қызыл-сары Р ерітіндісін титрлеудің басында және 0,2 мл осы ерітіндіні титрлеудің аяқталуының алдында қолданады.

2. Калий броматының 1 мл 0,02 М ерітіндісі С₁₀Н₁₄О-ның 0,004506 г-на сәйкес келеді.

3. Титрант: 0.02 М калий броматының ерітіндісі.

Индикатор: 0.3 мл 1 г/л Р метил қызыл-сары ерітіндісі.

рН 3,1-4,0-те индикатор түсінің өзгеруі.

Қызғылт бояу.

4.Субстанцияның құрамындағы дәрілік заттың мөлшерін пайызбен есептеу (Х):

V·T·K_n·100

Х (%) = a,

мұнда, V – дәрілік затты титрлеуге жұмсалған титрленген ерітіндінің сандық мөлшері;

Т – титр, 1 мл титрленген ерітіндіге сәйкес келетін еріген заттың мөлшері, г;

а – талдауға арналған ұнтақтың мөлшемі (навеска), г;

K_n –түзету коэффициенті.

5. 1 мл 0,5 М натрий гидроксидінің ерітіндісіне 45,04 мг С9Н8О4 сәйкес келеді.

5 кезен Дұрыс жауаптардың эталоны

1. Дәрілік зат ішке қабылдау үшін көпіршікті таблеткалар, ішекте еритін таблеткалар түрінде шығарылады.

2. ГОСТ 25250-88 бойынша поливинилхлоридті пленкадан және ГОСТ 745-2003 бойынша алюминий фольгадан жасалған контурлы ұяшықтарға 10 таблеткадан.

N контурлы қаптамадан мемлекеттік және орыс тілдерінде медициналық қолданылуы бойынша нұсқауымен бірге ГОСТ 7933-89 бойынша картоннан жасалған қорапқа салады.

3. «Дәрілік заттардың қауіпсіздігіне қойылатын талаптар» Техникалық регламентіне сәйкес мемлекеттік және орыс тілдерінде қаптамыны таңбалау, Қазақстан Республикасының 2010 жылдың 14 шілдесінен № 712 қаулысымен бекітілген.

4. Препарат антисептикалық және құртқа қарсы зат ретінде қолданылады. Жарықтан қорғалған жерде сақтайды.

ХИНИН ГИДРОХЛОРИДІ

1 кезен Дұрыс жауаптар эталоны

20. Хинолиннің ең маңызды табиғи көзі хин ағашының (Cinchona) әр түрінен алынатын ағаштыңқабығы болып табылатынын атадым. Хинин гидрохлориді түссіз жылтыр жібекті инелер немесеақ түсті, ұсақ кристалды, иіссіз, ащы дәмі бар ұнтақ екенін сипаттап көрсетті. Күн сәулесі әсерінен біртіндеп сарғаяды.

21. Алкалоид хинолин туындысы екенін көрсетті. Суда еритінін, спирт пен қайнаған суда жақсы еритінін көрсетті.

22. Химиялық құрылымын жазып көрсетті. Оптикалық изомердің теріс бұрмаланатынын түсіндіріп көрсетті. Молекулада көміртек атомының бір ассиметриялық орталығы бар екенін көрсетті.

23. Chinini hydrochloride. Дәрілік заттың шынайылылығын растайтын физикалық константасын «салыстырмалыайналу» екенін көрсеттім.

24. Малярияға қарсы затты атадым. Хинин ОЖЖ-ін тежейді, жүрек бұлшық етінің қозуын төмендетеді.

2 кезен Дұрыс жауаптар эталоны

1. МФ бойынша сұйытылған күкірт қышқылы қатысында флуоресцияланған ерітіндіні алуға негізделген хинин реакциясын көрсетті,сонымен қатар талеохин сынамасы бойынша көрсетілді.

2. Дәріханалық таразыларды, тамшуырларды 1,5 мл, көз тамшуырларын, сағаттық шыны, сынауықтарды, УК – шамын дайындады.

3. Препараттың шынайылылығы жалпыалкалоидты реактивпен (Драгендорф реактиві, пикрин қышқылы) анықталатынын көрсетті.

0,02 г препаратты өлшеп алдым, 20 мл суда ерітті. Осы ерітіндінің 5 мл-не 2-3 тамшы бром суын және 1 мл аммиак ерітіндісін қостым; жасыл түске боялды.

4. Реакцияны жазды: күкірт қышқылымен қышқылдандырылған хининнің спирттік ерітіндісі йодтың спиртті ерітіндісімен кристалды (қабыршақты) герепатит түзеді:

[C₂₀H₂₄O₂N₂]₄ * (H₂SO₄)₂ * (HI)₂ * I₄ * 6H₂O

Сол ерітіндінің 5мл-не 2-3 тамшы күкірт қышқылын қосты; көгілдір флюоресценцияны бақылады.

5. 2 мл хлорид ерітіндісіне (шамамен 0,002 г хлорид ионы) 0,5 мл сұйытылған азот қышқылын және 0,5 мл күміс нитрат ерітіндісін қосты; ірімшік тәрізді тұнба түзілді. Органикалық тұздың негізділігіне алынған күміс хлориді тұнбасын ерітуді тұнбаны сүзіп, жуғаннан кейін жүргізді.

3 кезен Дұрыс жауаптар эталоны

1. Спецификалық қоспа – хин қабығы алкалоидының шекті мөлшерін көрсетті. Гравиметриялық әдісті таңдады.

2. Ұсынатын әдісім: шамамен 0,5 г препаратты (нақты өлшем) 100 мл-лік бөлшектік воронкаға саламыз, 20 мл суда ерітеміз, 5 мл натрий гидроксид ерітіндісін қосамыз, негіз бөлінеді.

3. Пепаратты 30 мл суда 60^о термиялық тұрақты 100 мл колбада ерітеді, араластыра отырып 0,210 г ұнтақ тәрізді натрий сульфатты қосты, қайта суытып, 1-2 минут ерігенше қайнатты. Сұйықтықты араластыра отырып сумен 15⁰ дейін салқындатты, мұздатқышты тығынмен ауыстырып, колбаны шайқай отырып 30 минутқа дейін осы температурада қалдырады. Диаметрі 8-10 см болатын сүзгімен сүземіз. 5 мл сүзілген, 15⁰ температурада алынған затқа араластырмай 6,5 мл аммиак ерітіндісін (10-10,2 %), оныңда температурасы 15⁰. Абайлап араластырып, түссіз ерітінді алдым.

4. Спиртті және хлороформды фенолфталеин бойынша нейтралдау әдісін жүргізідім: 5 мл хлороформ және 10 спирт бар қоспаға 2 тамшы фенолфталеин ерітіндісін қосты. Сұйықтық 30 секундқа дейін тұрақты, белгілі мөлшерде 0,1 М натрий гидроксид ерітіндісін қосқанда қызғылт түске боялу керек.

4 кезен Дұрыс жауаптар эталоны

5. Есептеу: нейтралдау әдісінде хинин гидрохлоридтің эквивалентті молярлық массасын оның молярлық массасына тең.

M (1/Z) = M.м.

Сандық анықтау жүргізді: шамамен 0,5 г препаратты (нақты өлшем) коническая колбаға салды, 5 мл хлороформ мен 10 мл спирттан тұратын қоспаны құйды, фенолфталеин бойынша нейтралдады, жақсылап араластырып 0,1 н. натрий гидроксид ерітіндісімен қызғылт түске боялғанша титрледі (индикатор фенолфталеин).

1 мл 0,1 н. натрий гидроксид ерітіндісі 0,03608 г хинин гидрохлоридке сәйкес, құрғақ затқа есептегенде 99,0 % болу керек.

0,1 М натрий гидроксид ерітіндісі. Индикатор - фенолфталеин.

Нақты өлшем массасы а = 0,5026 г, Т = 0,03608 г/мл, хинин гидрохлоридтің М.м. = 396,92.

а

V_теор = = 13,9 мл

Т

V_пр = 13,8 мл

Т ∙ V_пр∙ 100 % 0,03608 ∙ 13,8 ∙ 100 %

Х = = = 99,06 %

а 0,5026

6. Қорытындылай келгенде, фармакопеялық бапта «сандық талдау» тарауында көрсетілген талаптарға сәйкес келеді.

7. 99,0 %-дан кем болмау керек.

8. Фармакопеялық бап талабын ескерді, C₂₀H₂₄O₂N₂ ∙ HCL құрғақ затты есептеуде.

Хинин гидрохлоридтің М.м. – судың М.м. (2Н₂О) = 396,92 – 36,04 = 360,88

5 кезен Дұрыс жауаптар эталоны

4. Негіздедім, ДЗ-ды сақтауды ДСМ-ның 11.05.2001ж. № 428 бұйрығымен регламенттеледі. Осы бұйрыққа сәйкес барлық ДЗ физикалық және физико-химиялық қасиеті бойынша, түрлі сыртқы факторлардың әсері бойынша бөлінеді: жарықтан сақтауды талап ететін,ылғалдан қорғалатын, ұшқыш, төменгі және жоғарғы температураны талап ететі, газдан. Хинин гидрохлорид препараты жақсы тығындалғантарада, жарықтан қорғалған жерде сақталады,себебіжарықтың әсерінен ыдырап, сары түске боялады.

5. ҚР МФ бойынша «сақтау» көрсеткішін сипаттап көрсеттім. Жақсы тығындалғантарада, жарықтан қорғалған жерде.

6. Келесі әдістерді атап көрсетті:

- Құрғату шкафта ыстық ауамен қыздырунемесесол сияқты аппаратта 180⁰ 20-60 минут немесе 200⁰ 10-30 минут қыздырады;

- Автоклавта қаныққан бумен қыздыру 119-121⁰-та 8-15 минут, кейде 120 минутқа дейін жүргізіледі;

- Булау стерилизаторынданемесе автоклавтабу ағынымен қыздыру 100⁰-та 30-60 минут жүргізіледі;

- Немесе 70-80⁰ 3 ретәр 24 сағат сайын стерильдейтін материалды 25-37⁰температурада жүргізеді;

- Бактериалық фильтрлеу асептикалық жағдайда стерильді микротесікті фильтр бойынша (тесік диаметр 1-2 мкм).

7. Негіздеді, хинин гидрохлорид ерітіндісін бу ағынында 100⁰–та 30 минут стерильдейді.