Е) Қажетті

*****************************

582.1 Тұқым алмасу принципі неде?

А) Бір дақылды алмастырмай егу;

В) Бір дақылды екі жыл алмастыру;

С) Биологиясы және агротехникасы әр түрлі дақылдардың жылда алмасуы;

D) Бір дақылды өңдеуде;

Е) Бір тектес дақылдарды алмасуда.

*****************************

583.1 Сүрі танапта қар тоқтату үшін ықтырмаға қандай дақыл егеді?

А) Сұлы;

В) Арпа;

С) Қыша;

D) Қарақұмық;

Е) Еркекшөп.

*****************************

584.1 Қай егіс варианты егістердің жарықпен қамтамасыз етуін арттырады?

А) Егістерді жиі себу;

В) Егістерді тығыз егу;

С) Қатты ластанған егіс;

D) Қатар арасын азайту;

Е) Арамшөптерді құрту.

*****************************

585.1 Қандай гербицид талғам әсер етеді?

А) Пума супер комби;

В) Реглон;

С) Триаллат, авадекс БВ;

Д) Рауындап;

Е) Ураган.

*****************************

586.1 Қандай агрошара дефляцияның арттыруына әсер етеді?

А) Жазықтілгішпен терең қопсыту;

В) Аудара жырту;

С) Топырақты таптау;

D) Гербицидтармен бүрку;

Е) Ықтырмалы өсімдіктер себу.

*****************************

587.1 Қандай арамшөптерге қарсы міндет түрде аудара жырту немесе терең

қопсыту керек?

А) Кәдімгі қарасұлы;

В) Далалы шырмауық;

С) Көгілдір қалуен;

D) Бұтақты бидайық;

Е) Қаңбақ түйеқарын.

*****************************

588.1 Қандай арамшөптер тамырсабақтармен тарайды?

А) Алепкөлік қумай;

В) Далалы шырмауық;

С) Шырмауық таран;

D) Жатаған қызғылт у кекре;

Е) Қандауыр бақажапырақ.

*****************************

589.1 Дәнді дақылдар үшін отамалы дақылдар қандай алғы дақылдарға жатады?

А) Өте жақсы;

В) Жақсы;

С) Қанағаттанарлы;

D) Қанағаттанарсыз;

Е) Мүлдем жарамайтындарға.

*****************************

590.1 Солтүстік Қазақстанның далалы ауыспалы егістерінде қарашірік балансы қандай?

А) Дұрыс;

В) Теріс;

С) Жақсы;

D) Қанағаттанарлы;

Е) Қанағаттанарсыз.

*****************************

591.1 Жемдік астықты дақылдар қандай алғы егіс дақылдарға жатады?

А) Өте жақсы;

В) Жақсы;

С) Қанағаттанарлы;

D) Қанағаттанарсыз;

Е) Мүлдем жарамайтындарға.

*****************************

592.1 5 танапты дєнді сүрі танапты ауыспалы егістің айналым кезеңі неше жыл болады?

А) 3;

В) 4;

С) 5;

D) 8;

Е) 10.

*****************************

593.1 Қандай дақыл дара дақыл егіс ретінде егуді шыдайды?

А) Арпа;

В) Бидай;

С) Жүгері;

D) Зығыр;

Е) Тары.

*****************************

594.1 Тегістеу қандай құралдармен жасалынады?

А) Соқа;

В) Жазықтілгіш- тереңқопсытқыш;

С) Тырма;

D) Культиватор-түптегіш;

Е) Тілгіш.

*****************************

595.1 Қандай жағдайда топырақ қорғау егіншілік жүйесі қолданылады?

А) Ылғалдылығы артық;

В) Жел режимі төмен;

С) Орман өсімдіктері көп;

D) Құрғақ ауа райы бар жазықтық және қатты жел режимі;

Е) Қысқа аязсыз кезең.

*****************************

596.1 Қара топырақтарда сүрі танаптарда негізгі (терең) өңдеу қанадай тереңдікте жасалады,см?

А) 25-27;

В) 8-10;

С) 16-2;

D) 15-17;

Е) 10-14.

*****************************

597.1 Сүрі танапта ықтырма қай кезде себіледі?

А) 1-5 мамыр;

В) 6-10 мамыр;

С) 5-15 мамыр;

D) 1-15 шілде;

Е) 1-10 тамыз.

*****************************

598.1 Дәнді дақылдарды жеңіл топырақтарды себу үшін қай сепкіштерді қолданамыз?

А) СЗП-3,6;

В) Дискілі;

С) Культиватор- сепкіш;

D) Жазыќтілгіш-сепкіш;

Е) СУПН – 8.

*****************************

599.1 Солтүстік Қазақстан қандай табиғи климаттық аймаққа жатады?

A) Ылғалдылығы артық;

B) Ылғалдылығы жеткілікті;

C) Қуан егіншілік;

D) Құрға егіншілік;

E) Сәл артық ылғалдылық..

*****************************

600.1 Сүрі танапты егіншілік жүйесініњ негізінде қандай ауыспалы егіс жатады?

A) Жүгері-арпа-сұлы;

B) Сүрі танап-бидай-бидай-арпа;

C) Сүрі танап-бидай-бидай-сұлы;

D) Беде- күздіктер- тамыржемістілер- жаздықтылар беде мен;

E) Сүрі танап- күздік- жаздықтылар.

*********************************

601.1 Іріктеудің уақытша әдісінде бірреттік үлгіні анықтағанда автомобильдерден жалпы бірреттік үлгі массасын алады. Олар іріктеудің нүктелеріне тәуелді болады. Егер 8 нүктелік үлгіден жалпы бірреттік үлгі массасын алса, оның көлемі қандай болады (кг аз емес)?

A) 1,5
B) 2
C) 2,5
D) 1
E) 3,5

***********************************************************

602.1 Іріктеудің уақытша әдісінде бірреттік үлгіні анықтағанда автомобильдерден жалпы бірреттік үлгі массасын алады. Олар іріктеудің нүктелеріне тәуелді болады. Егер 4 нүктелік үлгіден жалпы бірреттік үлгі массасын алса, оның көлемі қандай болады (кг аз емес)?

A) 1,5
B) 2
C) 2,5
D) 1
E) 3,5

*****************************

603.1 Іріктеудің уақытша әдісінде бірреттік үлгіні анықтағанда автомобильдерден жалпы бірреттік үлгі массасын алады. Олар іріктеудің нүктелеріне тәуелді болады. Егер 6 нүктелік үлгіден жалпы бірреттік үлгі массасын алса, оның көлемі қандай болады (кг аз емес)?

A) 1
B) 1,5
C) 2
D) 2,5
E) 3,5

********************************

604.1 Автомобильден алынған уақытша іріктеу әдісінде бірреттік үлгі – іріктеу нүктесінің мөлшеріне және оның шанақ ұзындығына байланысты болады. 6 нүктеден алынған бірреттік үлгі, автомобиль шанағының қандай өлшемінен алынады (м)?

A) 3,5-4,5
B) 3,5
C) 4,5-5,5
D) 5,5-6,5
E) 6,5-7

****************************

605.1 Стандартта азық-түлікке дайындалатын бидайды астық және лас қоспа классификациясына бөледі. Берілгендердің қайсысының тұқымы лас қоспаға жатады?

A) арпа
B) қарабидай
C) бидай
D) кептірілген астық
E) сұлы

*****************************

606.1 Стандартта азық-түлікке дайындалатын қарабидайды астық және лас қоспа классификациясына бөледі. Берілгендердің қайсысының тұқымы астық қоспаға жатады?

A) сұлы
B) қос дәнекті бидай
C) арпа
D) шіріген бидай
E) қарасұлы

*********************************

607.1 Стандартта азық-түлікке дайындалатын бидайды астық және лас қоспа классификациясына бөледі. Берілгендердің қайсысының тұқымы астық қоспаға жатады?

A) дәндері зақымдалған қарабидай
B) қарақұмық
C) сұлы
D) дәндері шіріген арпа
E) қарсұлы

********************************

608.1 Стандартта ИДК құралының көрсеткішінен клейковинаны сапа топтарына бөледі. Берілгендердің қайсысын сапаның I тобына жатқызады?

A) 80
B) 85
C) 90
D) 75
E) 100

*********************************

609.1 Стандартта ИДК құралының көрсеткішінен клейковинаны сапа топтарына бөледі. Берілгендердің қайсысын сапаның II тобына жатқызады?

A) 15
B) 40
C) 65
D) 105
E) 75

**********************************

610.1 Стандарта ИДК құралының көрсеткішінен клейковинаны сапа топтарына бөледі. Берілгендердің қайсысын сапаның III тобына жатқызады?

A) 60
B) 45
C) 15
D) 30
E) 20

*******************************

611.1 Стандартта ИДК құралының көрсеткішінен клейковинаны сапа топтарына бөледі. Берілгендердің қайсысын сапаның I тобына жатқызуға болмайды?

A) 15
B) 105
C) 115
D) 20
E) 10

***************************

612.1 Стандартта зиянды және негізгі қадағалауға алынған қоспаларды анықтау үшін шөкім алынады. Қарабидайда қастауышты анықтау үшін қандай көлемде шөкім алынады, гр?

A) 200
B) 500
C) 100
D) 50
E) 25

**************************************

613.1 Стандартта зиянды және негізгі қадағалауға алынған қоспаларды анықтау үшін шөкім алынады. Бидайда түйежоңышқаны анықтау үшін қандай көлемде шөкім алынады, гр?

A) 100
B) 200
C) 500
D) 50
E) 30

***********************************

614.1 Стандартта зиянды және негізгі қадағалауға алынған қоспаларды анықтау үшін шөкім алынады. Бидайда қараүйені анықтау үшін қандай көлемде шөкім алынады, гр?

A) 200
B) 100
C) 50
D) 500
E) 150

*************************************

615.1 Стандартта зиянды және негізгі қадағалауға алынған қоспаларды анықтау үшін шөкім алынады. Арпада қаракүйені анықтау үшін қандай көлемде шөкім алынады, гр?

A) 50
B) 100
C) 500
D) 200
E) 120

**********************************

616.1 Стандартта зиянды және негізгі қадағалауға алынған қоспаларды анықтау үшін шөкім алынады. Бидайда қастауышты анықтау үшін қандай көлемде шөкім алынады, гр?

A) 50
B) 100
C) 200
D) 500
E) 25

********************************

617.1 Стандартта зиянды және негізгі қадағалауға алынған қоспаларды анықтау үшін шөкім алынады. Арпада гальканы анықтау үшін қандай көлемде шөкім алынады, гр?

A) 50
B) 100
C) 200
D) 500
E) 125

*****************************

618.1 Астықтың иісі өзіне тән емес және желдеткенде кетпейтін болса, ол дефектті астық болып саналады. Берілген иістердің қайсысын I деңгейлі дефектті астыққа жатқызуға болады?

A) өскен дәннің иісі (солод)
B) көгерген және борсыған
C) көгерген-шіріген
D) шіріген
E) жусан

*******************************

619.1 Астықтың иісі өзіне тән емес және желдеткенде кетпейтін болса, ол дефектті астық болып саналады. Берілген иістердің қайсысын IІІ деңгейлі дефектті астыққа жатқызуға болады?

A) қышқыл
B) көгерген
C) қамбаның иісі
D) борсыған
E) өскен дәннің иісі (солод)

**********************************

620.1 Астықтың иісі өзіне тән емес және желдеткенде кетпейтін болса, ол дефектті астық болып саналады. Берілген иістердің қайсысын IІ деңгейлі дефектті астыққа жатқызуға болады?

A) мұнай өнімдерінің иісі
B) қылтан және мия иісі
C) кориандр иісі
D) борсыған
E) бал татитын иіс

********************************

621.1 Қарабидайдың сұлы (сырая) жағдайында қай % сәйкес келеді?

А) 15,5;

В) 17,5;

С) 16,5;

D) 16,0;

Е) 18,0.

*********************

622.1 Ылғалдыққа байланысты астықтың 4 күйін анықтайды. Ылғалдылық қандай болғанда бидай дымқыл болып саналады, %

A) 14,5
B) 15,5
C) 17,5
D) 16,0
E) 13,0

************************************

623.1 Ылғалдыққа байланысты астықтың 4 күйін анықтайды. Ылғалдылық қандай болғанда сырақайнататын арпа дымқыл болып саналады, %

A) 16,3
B) 13,7
C) 15,3
D) 17,5
E) 14,5

************************************

624.1 Қандай астықтарды өндегенде геркулес және талқан алынады?

A) бидай
B) арпа
C) сұлы
D) қарабидай
E) қарақұмық

***************************************

625.1 Натуралық масса көлеміне әсер ететін факторлар

A) сорты, формасы, ылғалдылығы
B) ластануы, астық өлшемі, формасы
C) ластануы, толысуы, ылғалдылығы
D) ірілігі, тегістігі, ылғалдылығы
E) температурасы, формасы

*************************************

626.1 Құрғақ қалдық арқылы (зертханалық әдіс) ылғалдықты анықтағандағы кептіру ережелері

А) 30 мин 100⁰С;

В) 45 мин 120⁰С;

С) 40 мин 130⁰С;

D) 20 мин 130⁰С;

Е) 60 мин 140⁰С.

******************

627.1 Қандай дақыл үшін қауыздылықты өндірістік мақсатта анықтамайды?

A) күріш
B) арпа
C) тары
D) сұлы
E) қарақұмық

*************************

628.1 Литрлік пуркада қандай дақылдың жаратылысын анықтамайды

А) қара бидай

B) тары

C) бидай

D) арпа

E) сұлы

**************************

629.1 Клейковинаның саны мен сапасына әсер ететін негізгі факторлар

А) өсіру жағдайы;

В) сорты;

С) жинау уақыты;

D) сақтау;

Е) өңдеу.

*****************

630.1 Ұнның клейковинасының мөлшерін қандай прибормен анықтайды

А) МОК-1;

В) ПХ-1;

С) ВП-4;

D) СЭШ-3М;

Е) ИДК-1.

*****************

631.1 Нан айналымының барлық этаптардағы көрсеткіштерінің санынын анықтайтын үш топ

A) органолептикалық, биологиялық, дегустация
B) экспортты, өлшегіштік, дегустация
C) универсалды, міндетті, қосымша
D) универсалды, есепті, қосымша
E) социалды, есепті

**************************************

632.1 Төрт кондиция

A) тұқымдық, дайындау, өндіру, экспорттық
B) мамандандырылған кондиция, наубайханалық кондиция, мемелкеттік кондиция, халықаралық кондиция
C) табиғи (базистік, асхана, республикалық) кондиция
D) екпелі, келісімді сатып алушы, арнайы
E) өндірістік, элеваторлық, әскери

***********************************

633.1 Бірінші класс бидай сорты үшін тазалық категориясы, %

A) 95
B) 98
C) 99,5
D) 80
E) 97

************************************

634.1 Астықтың ұсақ дәндерін мемлекеттік стандарт бойынша қайда жатқызады?

A) шөпшар қоспа

B) астық қоспа

C) зияндық қоспа

D) органикалық қоспа

E) негізгі астық

*********************************************

635.1 Литірлік пурконың маркасы

A) ЛЗМ

B) СЭШ-ЗМ

C) ВП -4

D) ПООК -1

E) ПХ -1

*********************************

636.1 Құжаттарға клейковина қандай дәлдікпен қойылады, %?

A) 1,0

B) 2,0

C) 0,5

D) 0,1

E) 0,001

**********************************

637.1 ВП-4 электро өлшегіш арқылы сұлының ылғалдылығын анықтағандағы шөкім салмағы? гр

А) 5;

В) 10;

С) 8;

D) 15;

Е) 2;

******************

638.1 Металломагнит қоспаларын анықтағандағы шөкім салмағы?

А) 2 кг;

В) 50 гр;

С) 2,5 кг;

D) 1 кг;

Е) 750 гр.

******************

639.1 Астықтың залалданнуын анықтау үшін елеуіштер жиынтық арқылы өткізеді, мм

A) d 3,5 - 2,5

B) d 4,5 - 4,0

C) d 4,0 - 2,5

D) d 1,5 х 2,5

E) d 3,0 х 4,0

***************************

640.1 Дәннің ірілігін анықтау үшін стандарт бойынша лабораториялық елеуіштер бектілген. Қарақұмықтың ірілігін анықтау үшін қай өлшемдегі елеуіш қолданылады?

A) d 4,0

B) d 3,5

C) d 6,5

D) d 4,8

E) d 5,0

*************************

641.1 Элита тұқымы қандай тазалыққа ие болу керек, %

A) 80,5 кем емес

B) 99,5 кем емес

C) 80,5-ке дейін

D) 79,8-ден кеін

E) 99,2-ден кем емес

****************************

642.1 Төмендегі көрсетілген қай тұқымдар шөптер қоспасына жатады

A) жаншылған
B) үсікке ұшыраған
C) семген
D) ұсталған
E) фуралозға шалдыққандар

**************************************

643.1 Астық шынылығын анықтайттын құрал

A) ПХ -1

B) ВП -4

C) ПООК -1

D) СЭШ-ЗМ

E) ДСЗ -2

*****************************************

644.1 ПХ-1 литрлік пуркадағы дәннің дәлме-дәл өлшемі, гр

A) 0,2

B) 0,01

C) 0,0002

D) 1

E) 0,5

*************************************

645.1 Ылғалдылықты негізгі әдіспен анықтау үшін алынатын шөкім массасы, гр

A) 25
B) 10
C) 30
D) 25
E) 5

****************************

646.1 Ұнның ылғалдылығын анықтауда жіберілетін айырмашылықтар, %

A) 0,20
B) 0,25
C) 0,5
D) 1,0
E) 0,05

***************************************

647.1 Клейковинаның дөңгелекшесі ісінуге қанша уақыт керек?

А) 15;

В) 20;

С) 10;

D) 30;

Е) 25.

******************

648.1 Дәннің бізтұмсықпен залалданғанын анықтау үшін шөкім мөлшері?

А) 10;

В) 20;

С) 15;

D) 50;

Е) 1кг.

******************

649.1 Бидайдың типтік құрамын анықтау үшін шөкім мөлшері?

А) 25;

В) 20;

С) 50;

D) 30;

Е) 10.

******************

650.1 Клейковинаның сапасын қандай прибормен анықтайды?

А) амилограф;

В) ИДК-3;

С) ЦВЗ-3;

D) ПИФ-1;

Е) МОК-1.

******************

651.1 Дәнді дақылдарды апробация жүргізгенде егістік көлемі?

А) 500;

В) 300;

С) 100;

D) 450;

Е) 150.

******************

652.1 Ұсақ бидай дәнін қандай елеуішпен анықтайды?

A) 1,4 х 20
B) 2,5 х 20
C) 1,8 х 20
D) 2,0 х 20
E) 2,2 х 20

*****************************************************************************************

653.1 Шынылығын анықтауда қажетті арақашықтық, %

А) 2;

В) 1;

С) 5;

D) 0,5;

Е) 0,2.

******************

654.1 Қай дақылда натура салмағын анықтайды?

А) майбұршақ;

В) тары;

С) қарақұмық;

D) күнбағыс;

Е) арпа.

******************

655.1 Натура салмағын анықтаудағы өлшем белгісі?

А) л/гр;

В) млг;

С) гр/л;

D) кг/м;

Е) %.

******************

656.1 Көрсетілген зиянкестердің қайсысы жабық формалы залалдануды қалыптастырады?

A) бізтұмсық

B) кілемді қоңыз

C) көбелек

D) рущок

E) мовритандық козявка

****************************************************************************************

657.1 Қандай приборда натура анықтайды?

А) БИС-1;

В) ПООК-1;

С) ПХ-1;

D) ГДФ;

Е) СЭШ-3М.

******************

658.1 Бидайдың ұсақ дәндерін ажыратудағы илеуіш,мм

А) d 1,0;

В) d 1,5;

С) 1,7 х 20;

D) 2,2 х 20;

Е) 1,8 х 20.

******************

659.1 Ылғалдылықты негізгі стандарттты әдіспен анықтауда СЭШ-ЗМ-нің қызу температурасы қандай, ⁰С

А) 160

B) 105

C) 120

D) 130

E) 115

**************************

660.1 Клейковина дегеніміз не?

A) клечатка

B) крахмал дәндер

C) ақуызды қатырма

D) майлыеритін заттар

E) ұрықтың арнайы заттары

*******************************

661.1 Я.Я Никитинский бойынша сақтаудың 4 принципі

A) термоанабиоз, биоз, абиоз, гемибиоз
B) биоз, анабиоз, ценоанабиоз, анабиоз
C) осмоанабиоз, сәулелік стерилизация, абиоз, фильтр
D) наркоанабиоз, абиоз, эубиоз, осмоанабиоз
E) абиоз, механикалық стерилизация, эубиоз, анабиоз

*********************************************

662.1 Құрғақ астықты қандай принциппен сақтауға сүйенеді?

A) абиоз
B) ксероанабиоз
C) осмоанабиоз
D) эбиоз
E) наркоанабиоз

*****************************************************

663.1 Қай ылғалдылық бойынша бидай дәні критикалық жағдайда болады, %

A) 14,0
B) 15,0
C) 15,5
D) 16,0
E) 17,0

************************************************

664.1 Жаңа жиналған жоғары ылғалды астықты қадағалаудағы уақыт кезеңдері?

A) он күнде 1 рет
B) айына 1 рет
C) он күнде 2 рет
D) 15 күнде 1 рет
E) күнде

***********************************************

665.1 Астықтың қандай көрсеткіштерін физикалық жылу сипаттарына жатқызады?

A) сорбция
B) десорбция
C) ылғалдылық теңдігі
D) жылу сыйымдылығы
E) адсорбция

********************************

666.1 Қай ұстанымда дәнді ауа өткізбей сақтау негізделген

A) абиоз
B) осмоанабиоз
C) аноксианабиоз
D) биоз
E) термоанобиоз

***********************************

667.1 Химиялық консервацияда қолданатын төменгі молекулярлы карбон қышқылының препаратын атаңыз

А) зоокумарин;

В) метобисульфат;

С) глаубер тұзы;

D) гидрол;

Е) пропион қышқылы.

******************

668.1 Астықты зақымдайтын үш жасақ

A) қоңыздар, көбелектер, кенелер
B) сұры тышқан, үй тышқаны, құстар
C) қоңыздар, кеміргіштер, жәндіктер
D) көбелектер, сүтқоректілер, шынжыр табандар
E) кенелер, кеміргіштер, қамбаның бізтұмсық қоңыздары

*******************************************************

669.1 Микроорганизмдердің үш класы

A) дитопатогенділер, эпифиттілер, патогенділер
B) патогенділер, микроскопиялық саңырауқұлақтар, микроскопиялық вирустар
C) универсалдылар, эпифиттілер, нематодтар
D) түйін бактериялар, нитрифицирлегіш бактериялар, азотобактериялар
E) нитрагит, актиномициттер, сапрофиттер

********************************************************

670.1 Жинаудан кейінгі пісу неге әкеледі

A) массаның ұлғаюына

B) сапаның нашарлауына

C) жатып қалуына

D) өздігінен сортталуына

E) сапа жақсаруына

*********************************************************

671.1 Дератизация дегеніміз не?

А) қоймадағы тазалық;

В) жоғары температурада кептіру;

С) егеуқұйрықтарды улау;

D) қоймадағы тесіктерді бітеу;

Е) территорияны тазарту.

******************

672.1 Қыста залалданғанды анықтағанда неге дәнді қыздырады?

А) технологиялық қасиеттерін жақсарту;

В) ылғалдығын төмендету;

С) зиянкестерді анабиоздан шығару;

D) дәннің көлемін ұлғайту;

Е) дәннің температурасын реттеу.

******************

673.1 Илеуіштің қай тесігінен өткендер шөптер қоспасына жатады? мм

А) d 1,5;

В) d 6,0;

С) d 1;

D) d 3,0;

Е) d 4,0.

******************

674.1 Тұқымның өмір сүргіштігін анықтау үшін қандай бояғыштар пайдаланылады?

А) марганцті калий;

В) меланин;

С) щелочь ОН;

D)йод ертіндісі;

Е) қышқыл фуксин.

******************

675.1 Астық массасының құрамына кірмейтіндер

А) минералдық және органикалық қоспалар;

В) негізгі дақылдың дәндері;

С) ағаштардың тұқымдары;

D) астық массасындағы ауа;

Е) микроорганизмдер.

******************

676.1 Қандай тұқымдардың тығыздығы төмен?

А) бұршақ дақылдарының;

В) нағыз астықтардың;

С) мал азық шөптердің;

D) майлы және эфирмайлы дақылдардыңтары;

Е) тары түстес астықтар.

******************

677.1 Қандай пішінді дәндер жоғары сусамалы?

А) үш бұрышты;

В) бөшкеге ұқсас;

С) ұзынша келген;

D) сопақ келген;

Е) шар тәрізді.

******************

678.1 Жылу өткізештік ол:

A) астықтардың қызуына жеткілікті жылу

B) астықтағы температураның өзгеруі

C) астықтың жылу өткізгіштік қабілеті

D) астық температурасының өзгеру жылдамдығы

E) астықтағы ылғалдың жылжуы

***************************************************

679.1 Гигроскопиялық ол -

A) астық массасының су буымен, ауа буымен қабылдау немесе қоршаған ортаға тарату

B) астық массасының бумен газды қабылдау қабілеті

C) дәннен қоршаған ортаға ылғалдың таралу процесі және керісінше

D) астық массасының кедергісі қозғалып құлағанда түрін жоғалту қасиеті

E) астық массасындағы ылғалдың жылжуы

*****************************************

680.1 Теңдік ылғалдылық дегеніміз?

A) бидай ылғалдылығы теңдік қалпына сай келетін, яғни бидай ауа арасында ылғас ауысымы болмайды

B) бидайдың жоғарғы қабатын суландыратын ылғал

C) ақуыз бен көмірсу молекуларда ұсталынатын ылғал

D) бидай үстіндегі және бидай астындағы су буының қысымы пропорционал болғанда

E) копилярларда толтыратын ылғал

********************************************

681.1 Ылғалдылық пен температураның үлкеюіне байланысты бидайдың интенсивті тынысалуы

A) өзгермейді

B) төмендейді

C) мүлдем жоғалады

D) үлкейеді

E) қалыпсыз болады

***************************************

682.1 Ашытқы дегеніміз

A) сопақша және шар тәрізді бірклеткалық организм;

B) көпклеткалық организм

C) цитоплазмасы бар бірклеткалы организм

D) микроорганизмдер

E) вирустар

*********************************************

683.1 Өңезді саңырауқұлақтың дамуы астықтын қандай массасына әкеледі?

A) себу сапасын төмендетеді

B) салмағын төмендетеді

C) ылғалын жоғарлатады

D) ластануын жоғарлатады

E) күлділікті жоғарлатады

*************************************

684.1 Астық массасындағы жәндіктер неге ұшыратылады?

A) түсін өзгертеді

B) сапасын көтереді

C) ұялық өзіндік жылу

D) сусымдылығының жоғарлауы

E) астық массасын салқындатады

**********************************

685.1 Астық ылғалы кенелердің дамуына әсер етеді. Ылғалдылық 12,0% кезінде кенелер

A) көбейеді

B) кебеюін тоқтатады

C) гипопус пайда болады

D) өледі

E) белсенді көбейеді

*********************************************

687.1 Егер астықты есік және терезе ашып салқындатса-салқындату қалай аталады?

A) аэрация

B) ауасыз

C) консерванттар қолданумен

D) пассивті

E) химиялық консервирлеу

************************************

688.1 Анабиозға жатпайтын модификация принципінің сақталуын атаңыз

A) осмоанабиоз

B) наркоанабиоз

C) ксероанабиоз

D) ацидоанабиоз

E) гемибиоз

****************************************

689.1 Жеміс және көкөністерде жүретін негізгі физиологиялық және биохимиялық процестер

A) тыныстану, жаралардың жойылуы, пісу және ескіру;

B) түсін өзгерту, консистенциясын өзгерту, өскін беру;

C) бұзылу, ткандардың ажырауы, сыртқы қабаттың қатаюы

D) дақтану, ісіну, солу

E) жұмсақ құрылымның өзгеруі, электрометрикалық әдіс

**********************************

690.1 Жабайы сарымсақтың жуашығымен түйежоңышқа тұқымының құрамын анықтау үшін орташа алынған шөкім массасы қанша, гр

A) 500

B) 200

C) 50

D) 25

E) 100

***************************************

691.1 Астықтың иісі өзіне тән емес және желдеткенде кетпейтін болса, ол дефектті астық болып саналады. Берілген иістердің қайсысын IІ деңгейлі дефектті астыққа жатқызуға болады?

A) шіріген
B) өскен дәннің иісі (солод)
C) көгерген-шіріген
D) қышқыл

E) қамбаның иісі

*******************************************

692.1 Астықтың иісі өзіне тән емес және желдеткенде кетпейтін болса, ол дефектті астық болып саналады. Берілген иістердің қайсысын IІІ деңгейлі дефектті астыққа жатқызуға болады?

A) сарымсақ исі

B) шіру исі

C) өскен дәннің иісі (солод)

D) көгерген-шіріген
E) шіріген-борсыған

****************************************************************************

693.1 Қандай % ылғалдылықта бидай дәні сулы деп есептеледі?

А) 14,5;

В) 15,0;

С) 17,5;

D) 16,0;

Е) 14,0.

******************

694.1 Қандай шикізатта улы зат госсипол бар?

А) жом;

В) сүйек ұны;

С) мақта шпроты;

D) тұз;

Е) витаминді ұн.

******************

695.1 Физиологиялық процестерге жататындар:

А) тыныстану, жинағаннан кейінгі пісіп-жетілу, өсіп-өнуі және өздігінен қызыну;

В)сусымалдық, өздігінен іріктелу, сорбциондыққасиеттері;

С) теплофизикалық қасиеттер, жылусиымдылығы, температура өткізгіштігі;

D) гигроскопиялығы, тең қатарлы ылғалдылығы;

Е) өздігінен іріктелу, жылуөткізгіштігі, тең қатарлы ылғалдылығы.

******************

696.1 Қандай витаминдер ұнды жақсартады:

А) В, В₂, РР;

В) С, Р, К;

С) Е, В₆, В₁₂;

D) А, Д, К;

Е) Н, В, А.

******************

697.1 Ұнның сорттық көрсеткіштері

A) клейковина, күлділігі, ұнтақтың ірілігі
B) пісіріп көру, нанның көлеміді шығуы, дәмі, түсі
C) органолептикалық баға, иісі, қытырлағы
D) дәмі, қытырлағы, ылғалдылығы, зақымдалуы
E) қышқылдығы, күлділігі, клейковина

*******************************

698.1 Ылғалдылықты негізгі стандарттты әдіспен анықтауда СЭШ-ЗМ-нің қызу температурасы қандай, ⁰С

А) 160

B) 105

C) 120

D) 130

E) 115

****************************************************************************

699.1 Дәннің ылғалдылығын анықтау көрсеткіші

А) л/гр;

В) мл/г;

С) гр/л;

D) кг/м;

Е) %.

******************

700.1 Бояу әдісімен залалдануды анықтайтын көрсеткіш

А) гр;

В) %;

С) шт/кг;

D) мг/кг;

Е) кг.

******************

701.1 Ұнның сапасына кері әсер ететін микробиологиялық процестер:

А) тығыздалу, күіп кету;

В) ашып кету, өздігінен қызыну, көгеру;

С) пісу, ақтану, күіп кету;

D) өте пісіп кету, көгеру,;

Е) түсін ағарту, өсіп-өну.

******************

702.1 Дәннің физико-химиялық қасиеттерінің көрсеткіші?

А) үстінің жағдайы

В) размері мен ірілігі

С) дәннің размері, ірілігі,толығуы, натурасы,1000 дәннің салмағы,шынылығы және күлділігі

D) шынылығы және ірілігі

Е) натурасы және дәннің көлемі

******************************************************************

703.1 Ашытқы клеткаларының ең белсенділері?

А) престелген ашытқылар

В) сүтті ашытқылар

С) спиртті ашытқылар

D) кептірілген ашытқылар

Е) сұйық ашытқы

*****************************

704.1 Биологиялық процестер әлсірегенде немесе мүлде жүрмегенде бейімделген сақтау принципі.

А) биоз

В) анабиоз

С) ценоанабиоз

D) абиоз

Е) гемибиоз

******************

705.1 Суыққа ұшыраған дәннің сатылары

А) 5;

В) 3;

С) 2;

D) 1;

Е) 0.

******************

706.1 Азық-түлікті тірі күйінде сақтау принципі:

А) биоз

В) анабиоз

С) ценоанабиоз

D) абиоз

Е) гемибиоз

******************

707.1 Азық-түлікке тірі организмдер жоқтығына негізделген сақтау принципі:

А) биоз

В) анабиоз

С) ценоанабиоз

D) абиоз

Е) гемибиоз

******************

708.1 Керекті микробтардың дамуына қолайлы жағдай туындауына негізделген сақтау принципі

А) биоз

В) анабиоз

С) ценоанабиоз

D) абиоз

Е) гемибиоз

******************

709.1 пайдалануға дейін мал мен құсты тірідей ұстау:

А) биоз

В) анабиоз

С) ценоанабиоз

D) эубиоз

Е) гемибиоз

******************

710.1 Көкөністер мен жемістерді сергек түрде сақтау үшін қолданылатын биоз принципінің бір түрі:

А) биоз

В) анабиоз

С) ценоанабиоз

D) эубиоз

Е) гемибиоз

******************

711.1 Ұнның ашығуын зерттеу

A) қышқылдық процесі

B) қалпына келтіру процесі

C) пісуі

D) дымқылдануы

E) ұнның ағаруы

***********************

712.1 Ұндағы қышқыл дәмі және иісі нені білдіреді

A) пісуін

B) көгеріп кетуін

C) өзіндік жылуын

D) қышқылдауын

E) ашығуы

***********************

713. 1 Нан қорының арасында карантиндік зиянкестер кездесуі мүмкін. Берілген зиянкестердің қайсысы карантиндік зиянкестерге жатады?

A) булавоус ұнжегісі

B) үрме бұршақтың дән жемірі

C) қамбаның қан көбелегі

D) қытай ден жемірі

E) арыш ұн жегісі

***********************

714.1 Қандай жармалардың күлділігін анықтайды?

A) барлық жармаларда;

B) барлық нөмерленгендерде;

C) сорттық;

D) анықталмайды

E) керектігі бойынша

********************************

715.1 Сақталатын ұнменен жарманың қандай көрсеткіштері әр дайым бақыланады

А) өніммен қойманың температурасы, дәні, исі, ылғалдығы, қышқылдылығы

В) қойманың температурасы, залалдану, ұнның түсі, штабелдердің кезекті нөмерлері

С) өнімнің температурасы, штабелдің кезекті нөмері, қышқылдылығы, түсі

D) қойманың нөмері, штабелдің нөмері, ылғалдылығы, ұнның және жарманың температуралық режимі

Е) дәмі, түсі,исі, аурулармен залаладануы, сусымалдылығы

*********************************

716.1 Ядрицаның гидротермиялық өңдегенде болатын өзгеріс

А) түсі қараяды;

В) түсі ағарады;

С) сапасы төмендейді,

Д) сапасы жақсарады

Е) сақтау мерзімі ұлғаяды

*****************************

717.1 Қандай жармалар нөмірленеді?

A) мәнни

B) жүгеріден жасалған жармалар

C) арпа жармасы

D) бұршақ жармасы

E) сөк

****************************************************************************

718.1 Бидай ұнында анықталып, қарабидай ұнында анықтамайды

A) ылғалдылық

B) дән маңызының саны мен сапасы

C) күлділігі

D) органолептикалық көрсеткіштер

E) ұсату ірілігі

*********************************

719.1 Ұнның түрін не анықтайды?

A) астық тұқымдасы

B) астық типі

C) астық түсі

D) ұн сорты

E) астық сорты

********************************

720.1 Сорттық ұнды және басқа жармаларды өндегенде неге ұрықтарын жояды?

A) ұн сапасын төмендетеді

B) ұн құрамында ақуыз көп болады

C) құрамында көмірсулар көп болады

D) ұн шығыны азаяды

E) дән сапасы нашарлайды

*****************************

721.1 Астық массасының физиологиялық қасиетіне не жатады?

A) сорбциондық қабілет
B) өзін-өзі суалту
C) сусымдылығы
D) өсіп кетуі
E) қуыстылығы

******************************

722.1 Тұқымға арналған бидайды қандай температураға дейін қыздыруға болады, ⁰С

A) 50
B) 60
C) 45
D) 55
E) 65

****************************************************************************

723.1 Дәнді тазалайтын машиналардың өнімділігі қандай дақылдарды өңдеуге есептелген

А) тауарлы қара бидай;

В) азық-түліктік бидай;

С) тұқымдық арпа

Д) тұқымдық бидай;

Е) экспортқа арналған сұлы

*************************************

724.1 Қандай машина маркасы активті желдетілетін деп санауға болады?

A) КЗС-50
B) ЗАВ-40
C) СЭШ-16
D) БВ-40
E) СЗПВ-4

****************************************************************************

725.1 Астық бидайдың дестеде пісіп-жетілуі қандай шарттарда жүреді?

A) ылғалдылық 17,0%, 30-40 ⁰С температурада
B) ылғалдылық 13,0%, 15-30 ⁰С температурада
C) ылғалдылық 15,0%, 25-40 ⁰С температурада

D) ылғалдылық 15,5%, 10-25 ⁰С температурада
E) ылғалдылық 16,0%, 10-30 ⁰С температурада

****************************************************************************

726.1 Ылғалдылыққа байланысты астықтың 4 күйін анықтайды. Ылғалдылық қандай болғанда бидай құрғақ болып саналады, %

A) 15,5-17,0
B) 13,5-14,5
C) 15,0-ге дейін
D) 15,5-ке дейін
E) 14,0-ге дейін

****************************************************************************

727.1 Астықты өндірістік көрсеткіштерде қандай температураға дейін қыздыруға болады, ⁰С

A) 50
B) 60
C) 45
D) 55
E) 70

****************************************************************************

728.1 Астық массасынын өзін-өзі жылытудағы температурасы, ⁰С

A) 20-40
B) 15-30
C) 55-65
D) 20-35
E) 15-25

****************************************************************************

729.1 Анаэроб процессінің шығымы

A) этил спирті
B) су
C) көміртегінің 2 қышқылы
D) оттегі
E) сутегі

****************************************************************************

730.1 Астық массасының сусымдылығы қалай аталады?

А) ылғалдылық теңдігімен

В) ығысу бұрышымен

С) жылу өткізгіш коэффициентімен

D) ылғал беру әдісі кэффициентімен

E) температура өткізгіш коэффициентімен

****************************************************************************

731.1. Азықтардың осмотикалық қысымын жоғарлату үшін қолданылады?

А) ашытқылар

B) қанттар

C) эфирлер

D) сүт-қышқыл бактериясын

E) майлар

****************************************************************************

732.1 Клейквинаға кері әсер ететін зиянкестер

А) бітелер

B) кенелер

C) бақашық қандала

D) бізтұмсық қоңыз

E) өнім қоңызы

****************************************************************************

733.1Сақтау кезінде астықтың қандай шығын түрі биологиялық түрге жатпайды

А) тынысалу

B) өзін-өзі жылу

C) өсу

D) микроорганизмердің дамуы

E) азықпен ылғалдың булануы

****************************************************************************

734.1 Астықты және тұқымды сақтау кезіндегі физикалық шығын түрлерін атаңыз

А) тынысалу

B) жарақаттар

C) өзін-өзі жылу

D) микрооргнаизмдердің дамуы

E) өсуі

****************************************************************************

735.1 Қандай лас қоспа астық бидайда қиын айырылады

А) сұлы

B) тары

C) галька

D) қара сұлы

E) қарақұмық

****************************************************************************

736.1 Сақтау кезінде астықтың (тұқым) өсуіне не себеп болады

А) ылғалдылық

B) температура

C) оттегі

D) тамшы-сұйық ылғал

E) ылғал теңдігі

****************************************************************************

737.1 Астық массасы қандай температурада салқын түрде тұрады, ⁰С

А) 15

B) 17

C) 13

D) 11

E) 10

****************************************************************************

738.1 Жасырын залалдамайтын қандай зиянкестер кездеседі?

A) қамбаның бізтұмсық қоңызы
B) қойманың бізтұмсығы
C) түкті кене
D) ұнның қара қоңызы
E) сары ұн жемірі

****************************************************************************

739.1 Нан қорының арасында карантиндік зиянкестер кездесуі мүмкін. Берілген зиянкестердің қайсысы карантиндік зиянкестерге жатады?

A) қамбаның бізтұмсық қоңызы
B) күйе
C) астық күйе көбелегі
D) сурикам ұн жемірі
E) булавоус ұнның қара қоңызы

****************************************************************************

740.1 Астық массасын салқындатқанда қандай әдіс пассивті болып саналады?

A) астық тазартқыш машиналардан өткізу
B) белсенді желдету
C) астық сақтайтын орынды желдету
D) транспортер арқылы өткізу
E) күректеу

****************************************************************************

741.1 Қандай кешенде дәнді тазарту және кептіру жүргізіледі?

А) КЗС-25Ш;

В) ЗАР-5;

С) ЗАВ-40;

D) ЗАВ-20;

Е) СП-10.

******************

742.1 Астық массасында микроорганизмдердің дамуын анықтайтын басты жағдай

A) температура
B) ылғалдылық
C) дәннің зақымдануы
D) қоспалар
E) тамшылы-сұйық ылғал

****************************************************************************

743.1 Термоанабиоздың екі түрі

A) психроанабиоз, криоанабиоз
B) зубиоз, гемибиоз
C) осмоанабиоз, наркоанабиоз
D) ксероанабиоз, наркоанабиоз
E) анабиоз, биоз

****************************************************************************

744.1 Активті желдетуді орнатудың 4 түрі

A) тасымалы, стационарлы, шанақты, түтікті
B) торлы кептіргіштер, стационарлы, жылжымалы,
C) универсалды, барабанды, шанақты, түтікті
D) жылжымалы, тасымалы, стационарлы, механикалы
E) телесконикалық, пневматикалық, іріктегіш, кептіргіш

**************************************

745.1 Сақтау режимінің негізгі үш түрі

A) құрғақ, салқындатылған, ауасыз
B) дәннің салмағынан, температурадан, ылғалдылықтан
C) климаттық жағдайлардан, астық қоймаларының түрлерінен
D) тұқымның сапасы, экономикалық мақсаткерлік, партия тағайындауы
E) мақсатты тағайындау, төменгі температурадан, астық қоймаларының түрлері

************************************************************

746.1 Астық кептіргіштің негізгі түрлері

A) стационарлы, барабанды, жылжымалы
B) шахталық, барабанды, рециркуляциондық
C) жерлік, құрама кептіргіш
D) тұқым тазартатын, кептіргіштер, қоймалық
E) суытылатын, шахталық, барабанды

*******************************************

747.1 Өздігінен жылынатын қыртыстың үш түрі

A) тегіс, қыртыс, иілмелі
B) жоғарғы, төменгі, вертикалды
C) ұялы, жималы, сүрлемді
D) түспелі, типті, жетіспейтіндер
E) столбты, аралас, жасанды

********************************************

748.1 Тарының піспеген, солған дәні қалай аталады?

A) күрмек
B) пісіп өнбеген дән
C) солған дән
D) қызылқұйрық

E) жетілмеген

****************************************************************************

749.1 Қарақұмықтың піспеген, солған дәні қалай аталады?

A) пісіп өнбеген дән
B) ұсақ дән
C) солған дән
D) сұлы

E) татар қарақұмығы

****************************************************************************

750.1 Тарының залалданғанын анықтау үшінқанша шөгім массасы алынады, гр

A) 30
B) 100
C) 1000
D) 25
E) 50

****************************************************************************

751.1 Ұсақ бидай дәнін қандай елеуішпен анықтайды?

A) 1,4 х 20
B) 2,2 х 20
C) d 0,8
D) 1,7 х 20
E) 1,8 х 20

****************************************************************************

752.1 Өздігінен жылыну дегеніміз не?

A) температураның төмендеуі

B) желдету

C) кептіру

D) залалсыздандыру

E) температураның жоғарлауы

****************************************************************************

753.1 Недадиром дегеніміз не

A) жазылған дән

B) қабықшаның қалдығы

C) астық қоспасы

D) сақтаудағы астық зиянкестері

E) ұнтақталмаған дән

****************************************************************************

754.1 Жатып қалу қай кезде болады

A) өздігінен жылыну кезінде

B) ылғал астықтың үсуі кезінде

C) астықты кептіру кезінде

D) активті желдету кезінде

E) астық қысымы кезінде

****************************************************************************

755.1 Зиянкестерді құрту шаралары:

А) белсенді вентиляция;

В) тесіктерді бітеу;

С) кептіру;

D) тазалау;

Е) дезинфекция.

******************

756.1 Егер қоймаға салқындатылмаған астықты төккенде болатын құбылыстар

А) ұзынтұмсықтың өсіп-өнуі;

В) ұясы өзімен-өзі қызу;

С) клейковина жақсарады;

D) қабаты өзінен-өзі қызу;

Е) өзінен-өзі қызу.

******************

757.1 Тыныстану келесі құбылыстарға әкеп соқтырады?

А) судың көбеюі;

В) сапаның жақсаруы

С) сақтау мерзімінің үлкеюі

D) жылу пайда болу

Е) ешқандай процес жүрмейді

************************************************************

758.1 Өскен дәнде пайда болатын иіс

А) тәтті;

В) ащы;

С) тұзды;

D) құмды;

Е) қышқыл.

******************

759.1 Астық тобынан сұрыптап алынған барлық нүктелік үлгілердің жиынтығы қалай аталады?

A) тәуліктік орташа үлгі
B) орташа үлгі
C) шөкім
D) нүктелік үлгі
E) біріктірілген үлгі

****************************************************************************

760.1 Біріктірілген үлгіні құрастыру үшін астық тобының бір қимылымен сұрыптап алынған астықтың шағын бөлігі қалай аталады?

A) тәуліктік орташа үлгі
B) орташа үлгі
C) шөкім
D) нүктелік үлгі
E) біріктірілген үлгі

****************************************************************************

761.1 Астық сапасының жекелеген көрсеткіштерін анықтауға арналған орташа үлгінің бір бөлігін қалай атайды?

A) шөкім
B) партия
C) орташа үлгі
D) біріктірілген үлгі
E) тәуліктік орташа үлгі

****************************************************************************

762.1 Астық топтарының сапасын анықтауға арналған біріктірілген үлгінің бөлігі қалай аталады?

A) орташа үлгі
B) біріктірілген үлгі
C) шөкім
D) тәуліктік орташа үлгі
E) нүктелік үлгі

****************************************************************************

763.1 Сұрыптаудың 3 схемасы бойынша нүктелік үлгілердің жалпы массасы нешеге тең болу керек?

A) < 1 кг
B) < 3 кг
C) < 1.5 кг
D) > 2.0 кг
E) > 1.5 кг

****************************************************************************

764.1 Қуыс бұрғыларды, үлгі сұрыптағыштарды және ожауларды қандай мақсатта

қолданады?

A) шөкімді бөліп алу үшін
B) нүктелік үлгілерді сұрыптап алу үшін
C) орташа үлгіні бөлу үшін
D) нүктелік үлгілерді араластыру үшін
E) үлгілерді біріктіру үшін

****************************************************************************

765.1 Автомобильден нүктелік үлгілерді сұрыптап алу кезіндегі бүйір борттармен сұрыптау нүктесінің арақашықтығы қандай болу керек, м?

A) 1
B) 1-2
C) 0,5-1
D) 0,5
E) 2

****************************************************************************

766.1 Қаптан алынатын нүктелік үлгілердің жалпы массасы қанша болу керек, кг?

А) < 2

B) > 1.5

C) > 2

D) < 1.5

E) > 1

****************************************************************************

767.1 Күндізгі жарықта анықталатын астықтың жаңа көрсеткіші

A) иісі
B) қышқылдығы
C) түсі
D) ластануы
E) дәмі

****************************************************************************

768.1 СЭШ-3М электроқұрғатқыш шкафын қандай көрсеткішті анықтау үшін қолданады?

A) күлділігі
B) шынылылық
C) ірілігін
D) ылғалдылықты
E) зақымдалуын

****************************************************************************

769.1 Малдан тарайтын зиянды қоспа

А) күйе;

В) головня;

С) угрица;

D) горчак розовый;

Е) триходесма седая.

******************

770.1 Арпаның күйемен залалдануын анықтайтын шөкім салмағы?, гр

А) 25;

В) 100;

С) 200;

D) 500;

Е) 50.

******************

771.1 Өрмекші тәрізділерге жататын астық зиянкестері

А) кенелер;

В)қоңыздар;

С) көбелектер;

D) гусеницалар;

Е) қандалар.

******************

772.1 Ерекше есептелінетін қоспа

А) шөптер;

В) астықты;

С) минералды;

D) түйежонышқа тұқымы;

Е) органикалық.

******************

773.1 Қай иіс І дефектідегі жарамсыздыққа жатқызады

А) жусан;

В) тозаңды;

С) өскен дәннің иісі (солод);

D) көгерген;

Е) борсыған.

******************

774.1 Дәннің қай құрамы ақуызға бай?

А) тұқым қабықшасы;

В) жеміс қабықшасы;

С) эндосперм;

D) ұрық;

Е) бүйрекше.

******************

775.1 Ашық залалдану түрінің көрсеткіші

А) в гр;

В) в %;

С) в шт/кг;

D) в мг/кг;

Е) в кг.

******************

776.1 Клейковина жуудағы судың тем