Асаблівасці здзяйснення індустрыялізацыі і калектывізацыі ў БССР

На пачтку 20-х гадоў ХХ ст Б па-ранейшаму заставалася слабаразвiтай у прамыслов адносiнах рэспублiкай. Прамысловасць па-ранейшаму заставалася «дробнай» i «кустарнай». Востра стаяла праблема iнжынерна-тэхнічн кадраў, квалiфiкаваных рабочых.

Галоўйнай мэтай было стварэнне матэрыяльна-тэхнiчнай базы сацыялiзму, пераўтварэнне СССР у эканамiчна-незалежную дзяржаву, забеспячэнне росту прадукцыйнасцi працы i павышэнне дабрабыту працоўных.Сутнасць iндустрыалiзацii заключалася ў наступным: весцi эканамiчнае будаўнiцтва так, каб СССР ператварыць у краiну, якая выпускае ўласныя машыны i абсталяванне. Дзеля таго как забяспечыць пераўзбраенне народнаяй гаспадаркi, падняцце яе на новы тэхнiчны ўзровень, аб`яўлялася пераважным развiццем цяжкай iндустрыi, асаблiва тых яе галiн, што выраблялi сродкi вытворчасцi. Улiчвалася, што поспех І будзе залежыць ад удзелу вескi ў фiнансаваннi прамысловасцi цераз збалансаван палiтыку ў вобласцi падаткаў i цэн як на сельскагаспадарчую, так i на прамысл прадукцыю.

I ў Б праходзiла так, як у цэлым па краiне.

Але мелiся i свае асаблiвасцi, i свае цяжкасцi. Адрозненні былi абумоўлены:

- геапалiтычным становiшчам Беларусi ў мiжваенны перыяд;

- адсутнасць разведаных радовiшчаў нафты, газа, каменнага вуглю, руд чорных i каляровых металаў, сыравiннай базы будаўнiчых матэрыялаў;

- арыентацыяй прамысловасцi на мясцовую сыравiну – перчарговым развiццем легкай i харчовай прамысловасцi;

- недахопам квалiфiкаваных кадраў i iнш.

З улiкам гэтых асаблiвасцей на Б быў ўзяты курс на неабходнае i хуткае развiцце галiн, якiя базiравалiся на перапрацоўцы мясцовай сыравiны: керамiчнай, шклянай, дрэваапрацоўчай, iльнопрадзiльнай, папяровай, харчовай i iнш. Аднак пераапрацоўка прадукцii сельскай гас-падаркi займала вядуч месца ў прамысл-цi БССР.

Правядзенне I патрабавала вялiкiх сродкаў. Асноўнай крынiцай накаплення з`яўлялася сама прамысловасць праз сакрашчэнне накладных расходаў, знiжэнне сабекошту прадукцыi, паскарэнне абарачальнасцi сродкаў, шэрокай нацыяналiзацii прамысловасцi, укараненне найноўшых дасягненняў навукi i тэхнiкi, павышенне прадукцыйнасцi працы i ўмацаванне дысцыплiны, а таксама за кошт эканомii i павышэння рэнтабiльнасцi вытворчасцi. Важнай крынiцай атрымання сродкаў з`явiлiся таксама зберажэннi працоўных, падпiска на дзяржаўныя пазыкi.

У 1932 годзе XVII - канчатковы адказ ад НЭПа. На змену гаспадарчаму разлiку ў эканомiцы прыйшла камандна-адмiнiстрацыйная сiстыма.

Тым не менш у вынiку гэтага I iшла хутка, прамысловасць рэспублiкi развiвалася дастаткова высокiмi тэмпамi. Да канца другой пяцiгодкi рэспублiка давала ўжо 2,2 % усей валавой прадукцыi прамысловасцi СССР.

У агульным комплексе эканамiчнага развiцця Беларусi важная роля належала рэканстуркцыi i развiццю транспарта, асаблiва аўтамабiльнага. У 1935 г. адкрыта першая ў рэспублiцы авiялiнiя Мiнск-Масква. У Мiнску быў пабудаваны аэрапорт, укаранялася тэлефонная i тэлеграфная сувязi. Нягледзячы на працоўны ўздым i высокiя тэмпы I, мэты не былi выкананы. Па тэмпах развiцця БССР адставала ад СССР у цэлым.