ІІ бөлім. Жалпы рецептура. 4 page

Rp.: Sol. Natrii oxybutyratis 20%-10 ml

D.t.d. № 6 in amp.

S. Негізгі наркозға егу үшін.

#

4.2. Этил спирті (Шарап спирті). Наркоздық әсері бар. Бірақ орталық жүйке жүйесін жалпы тежейді. Жергілікті әсері антисептик ретінде хирургияда, ал фармацияда дәрі дайындау үшін қолданады. Көп ішкенде адамды құмарлыққа, яғни маскүнемдікке әкеледі. Бұған қарсы қолданылатын дәрілер – тетурам, эспераль және т.б.

Rp.: Spiritus aethylici 70° C – 100 ml

D.S. Операциялық орынды тазалау, қолды жуу үшін.

#

4.3. Ұйықтататын дәрілер.

Ұйықтататын дәрілер тез қалғуға және ұйқының ұзақтығын қамтамасыз етуге арналған. Орталық жүйке жүйесіне әсер етуіне қарай мынадай топтарға бөлінеді:

1) Транквилизатор тобының ұйықтатушы дәрілері - бензодиазепиндық туындылары: нитразепам (Nitrazepam), диазепам, феназепам.

2) Барбитурат қышқылының туындылары: фенобарбитал (Phenobarbitalum), этаминал натрий және т.б.

3) Басқа химиялық заттар: золпидем (Zolpidem), зопиклон.

Физиологиялық ұйқы екі түрге бөлінеді, яғни оның екі сатысы бар: «баяу» ұйқы және «тез» ұйқы. Баяу ұйқы кезінде мидың биоэлектрлік белсенділігі, зат алмасу, дене қызуы, қан қысымы, жүректің соғуы төмендейді. Бұл ұйқының 75-80 пайызын алады. Тез ұйқы кезінде биоэлектрлік белсенділік жоғарылайды, көз қабақтарының жиі қағуы, тыныс пен жүрек соғуының жиілеуі байқалады. Ұзақтығы 20 минут, сатысы алмасып отырып, ұйқының 20-25 пайызын алады. Сондықтан ұйқысыздықтың үш түрі болады:

1/ Жастықшақ кезіндегі ұйқысыздық түн ортасына дейін созылып, содан кейін таң атқанша ұйықтап қалады. Мұндай ұйқысыздықта нитрозепам, золпидем қолданған жөн. Олар тез ұйықтатады, тыныштандырғыш әсері күшті және ұйқының ұзақтығы 4-5 сағатқа созылады. Сонымен осы дәрілер алғашқы кездегі ұйқысыздықты жояды.

2/ Кәрілік кездегі ұйқысыздық, тез ұйықтайды, бірақ түн ортасында ұйқы қашады, содан соң таң атқанша ұйқы болмайды. Мұндай ұйқысыздық кезінде этаминал натрийді қолданған жөн. Бұл дәрінің әсері өте күшті, терең ұйқыға әкеледі, ұзақтығы 6-7 сағат, түн ортасынан әрі қарай ұйықтай береді.

3/ Сирек, жеңіл-желпі, яғни «тауық ұйқы» деп аталады, ең күрделі ұйқысыздық, негізгі ұйқы қашудың себебі ми ішіндегі дерттен (ми қатерлі ісігі, ми мерезі және т.б.) болады. Бұндай жағдайда фенобарбиталды қолданады. Ұйқылық әсері өте басым және терең, ұзақтығы 8-10 сағатқа созылады.

Нитрозепам (Берлидорм, Нитросан, Радедорм, Эуноктин және т.б.) - 0,005 г түймедағы – эмоциялық ұйқысыздықта (қорыққанда, шошығанда) қолданылады. Психо-эмоциялық өзгерістерді тыныштандырады, қимыл-жүрістер, ой-пікірлер төмендейді. Бірақ көп пайданалуға болмайды, өйткені денеге тез жиналып улануға әкелуі мүмкін. Ұйқының ұзақтығы әрі кеткенде 6-8 сағат.

Диазепам мен феназепамның тыныштандырғыш әсері күшті, ал ұйықтату әсері қысқа, сондықтан бұлар анксиолиттік, яғни транквилизатор ретінде қолданылады.

Rp.: Nitrazepami 0,005

D.t.d. № 7 in tab.

S. Ұйқыға жатар алдында 1 түймедақтан.

#

Фенобарбитал (Люминал және т.б.) – барбитурат қышқылының туындысы, өте күшті ұйықтататын дәрілер, дірілдеуге қарсы және тыныштандыратын әсері бар. Мидағы нейрондардың қозуын тежейді. Ұйқы әсері 8-12 сағатқа созылады. Негізгі қояншыққа қарсы, жедел ұйқы қашқанда, жалпы кемістікпен туған нәрестеге, жүйке жүйесі қозғанда және хореяда қолданылады. Фенобарбиталды басқа дәрімен бірге беруге болмайды, өйткені оның әсері бұзылады, оны берген жағдайда мөлшерін 10 есе азайту керек. Көбірек бергенде денеде жиналып қалады, улану және тәуелділік пайда болуы мүмкін.

Rp.: Phenobarbitali 0,1

D.t.d. № 5 in tab.

S. Ұйқыға жатар алдында 1 түймедақтан.

#

Этаминал-натрий –қасиеті фенобарбиталға ұқсас. Ұйқы ұзақтығы 8 сағатқа дейін. Бұны эпилептикалық статус кезінде 5% ерітіндісін 5 мл бұлшық етке немесе 10% ерітіндісін - 10 мл күре тамырға егеді. Бауыр мен бүйрек аурулары кезінде беруге болмайды.

Золпидем (Ивадал, Нитрест, Санвал және т.б.) - 0,01 г түймедағы - үшінші буынды ұйықтататын дәрілерге жатады. Жылдам ұйықтатады, ұйқы уақыты қысқа - 6 сағат шамасында.

Жанама әсерлері: лоқсу, құсу, бас ауыру, естің бұзылуы, күндізгі ұйқышылдық, жүрісінің бұзылуы, аллергиялық өзгерістер болуы мүмкін.

Бұл дәріні қолдануға болмайтын жағдайлар: жүктілік және бала емізу кезінде, 15 жасқа дейінгі балаларға және осы дәріге сезімталдығы жоғары болғанда.

Rp.: Zolpidemi 0,005

D.t.d. № 10 in tab.

S. Ұйқыға жатарда 1 түймедақтан.

#

Зопиклон (Имован, Пиклодорм, Релаксон, Сомнол және т.б) - ұйықтату әсері ГАМҚ (гамма-амино май қышқылы) белсенділігімен байланысты. Бұны жатарда және түн ішінде пайда болатын ұйқысыздық кезінде, содан соң негізгі жүйке қызметінің бұзылуында (невроз) пайдаланады. Түймедақ түрінде (0,0075 г) жарты сағат бұрын жатар алдында қабылдайды.

4.3. Ауырсынуды басатын дәрілер, яғни анальгетиктер.

Көптеген аурулар және күйзеліс жағдайларда ауырсыну сезім басым болады. Жарақаттану кезінде ауырсыну сезіміне байланысты есінен танып қалу байқалуы мүмкін. Сондықтан ауырсынуды басатын дәрілердің қажеттігі мол. Денеде күрделі нейрогуморальдық антиноцицептикалық жүйе және ауырсынуды тежейтін ішкі медиаторлар – энкефалин және т.б. бар. Оның қызметі төмендегенде (қорқынышты кезде) ауырсыну күшейіп, оны басу үшін әртүрлі анальгетиктер қолданады. Бірақ бұлар денедегі сана-сезімді, кейбір сезімталдықты жоймайды, тек ауырсынуды басып отырады. Бұлар наркотикалық және наркотикалық емес анальгетиктерге бөлінеді.

4.3.1. Наркотикалық анальгетиктер - олардың антагонистерінің фармакологиялық әсері – орталық жүйке жүйесіндегі және шеткері тіндердің опиаттық рецепторларымен әрекеттесуіне байланысты мынадай топтарға бөлінеді:

А) агонистер: морфин (Morphine hydrochloride), промедол (Promedolum), фентанил (Phentanylum).

Б) агонист - антагонисттер және жартылай агонист: налорфин (Nalorphini hydrochloridum), буторфанол (Butorphanol), Трамадол (Tramadol).

В) антагонистер: налоксон (Naloxone hydrochloride).

Наркотикалық анальгетиктер орталық жүйке жүйесіне тежегіш әсер етеді. Ауруды басып, ұйқыны келтіреді, жөтелді басады. Олардың көбі көңіл-күйді өзгертіп эйфорияға әкеледі, яғни психикалық, біраз өткеннен кейін физикалық тәуелділік әкеліп, нәтижесінде құмарлық пайда болады. Осы топқа жататын көптеген дәрілерді өсімдіктерден және жасанды жолмен алады. Медицинада ең көп таралған түрі – морфин. Құрамында жиырмадан астам алколойдтар бар. Бұлардың бәрі опийдан алынады. Химиялық құрамына қарай оларды фенантрен немесе изохинолин туындысына жатқызады:

1/ фенантрен туындысы – морфин, кодеин және т.б. Бұлар орталық жүйке жүйесіне әсер етеді (ауырсынуды, жөтелді басады).

2/ изохинолин қатарына – папаверин және т.б.жатады. Бұлар тегіс салалы бұлшық етке тікелей әсер етіп, босаңсытады.

Алкалойдтардың ішінен көбінесе морфин қарастырылады. Морфиннің басты әсері – ауырсынуды басу. Сезгіштік, қызулық, есту, көру қызметтеріне әсері аз. Оның ауырсынуды басу әсері екі түрден тұрады:

1.Орталық бөлімдегі афференттік жолмен нейрон аралық ауырсынудың өткізуін тежейді.

2.Ауырсынуды қабылдау, бағалау, оған деген өзгерістердің бұзылуы.

Морфин гидроглориді (Долтард және ұзақ әсерлі дәрілер - Морфилонг, МСТ Континус; М-Эслон). Бұның әсер ету механизмі опиаттық рецепторларымен байланысты. Бұның басты қасиеті супраспиналдық нейрондарға әсер етуінде. Ми тінінен эндогендік заттар эндорфин, энкефалин бөлінеді де ауырсынуды басады. Морфин антиноцицептикалық жүйені күшейтіп отырады. Ми қыртысына әсер етеді. Асқорыту жүйесінің қызметін төмендетіп, тәбетті қашырады. Қолқа, қуық, жатырдың біріңғай салалы бұлшық еттерінің қызметін жақсартады. Мөлшері 0,01 г ұнтақ түрінде ішуге және 1% ерітіндісі 1 мл ампуласында егуге арналған.

Морфинді қолдану көрсеткіштері: жарақаттар, стенокардия, миокард инфаркты, қатерлі ісіктер, операция алдында және соңында, қатты жөтел, жүрек ұстамасы.

Қатерлі әсері: эйфория, морфинизм, дәріге тәуелділік, ішек қату, жүрек айну, құсу, өліп кету (тыныс алудың тоқтауынан).

Кері көрсеткіштері: тыныс жетіспеушілігі, жүдеулік, бес жасқа дейінгі балаларға және қарттарға.

Rp.: Sol. Morphini hydrochloride 1%-1 ml

D.t.d. N 6 in amp.

S. Тері астына 1 мл-ден егуге.

#

Промедол (Тримеперидин) - 0,025 г ұнтақ түрінде ішуге және 2% ерітіндісі 1 мл ампула түрінде егуге арналған. Бұл проперидин туындысы, жасанды болғандықтан көп таралған дәрілер қатарына жатады. Ауырсынуды басатын күші морфиннен 2-3 есе төмен - әсері 3-4 сағат. Жүрек айну, құсу сирек кездеседі. Жатырдың жиырылуын күшейтеді. Асқорыту жүйесінде жақсы сіңіріледі.

Жарақаттар, асқазандағы және он екі елі ішектегі жаралар ауырсынуынуы, холецистит, стенокардия, миокард инфаркты, ішек, бауыр және бүйрек ұстамасы, іш қату кезінде, операция алдында және одан кейінгі кезеңдерде, қатерлі ісіктерде қолданылады. Осылай пайдаланған кезде жүрек айну, құсу мүмкін, ал тыныс жетіспеушілігінде қолдануға болмайды.

Rp.: Sol. Promedoli 1%-1 ml

D.t.d. N 6 in amp.

S. Тері астына 1 мл-ден егуге.

#

Фентанил (Дюрогезик, Сентонил және т.б.) - 0,005% ерітіндісі 2 мл ампула ретінде егуге арналған – пиперидин туындысына жатады. Ауырсынуды басу белсенділігі жоғары. Ол морфиннен 100 есе одан аса күшті. Әсер ету мерзімі 20-30 минут. Тыныс алу орталығын тежейді. Дроперидолмен қосып, нейролептанальгезия жасауға қолданылады. Өз алдына шокқа және әртүрлі жедел ауырсынуды басу үшін пайданылады. Бұның қатерлі әсерлері де бар: брадикардия, бронхоспазм, тыныс алуды тежейді.

Бұны қолдануға болмайтын кері көрсеткіштер: акушерлік операциялар, тыныс жетіспеушілігі, бронх демікпесі, экстрапирамидалық жүйенің аурулары.

Rp.: Sol. Phenthanyli 0.005%-1 ml

D.t.d. N 6 in amp.

S. 1 мл-ден қан тамырға.

#

Буторфанол (Бефорал, Морадол, Стадол, Торгезик және т.б.) анальгетикалық белсендігі мен әсер ету ұзақтығы морфиннен жоғары. Эйфория мен дәріге тәуелділігін тудыруы төмен. Тыныс алу орталығына әсері төмен. Басқа наркотикалық анальгетиктерге қарағанда опиаттық рецепторлардың агонисті-антагонисті болып табылады.

Трамадол (Маврон, Протрадон, Синтрадон, Традол, Тримагит, Трамал, Трамалгин және т.б.) - 0,05 г капсуласы және 5% ерітіндісі 1 мл ампула түрінде пайданылады. Әсер ету механизмі бойынша аралас ықпал (наркотикалық және наркотикалық емес) етеді. Анальгетикалық белсенділігі морфиннен 5-10 есе төмен, бірақ тыныс пен асқазанға әсері шамалы. Ұзақтық мерзімі 3-5 сағатқа созылады. Созылмалы және орташа дәрежелі ауырсынуға қолданылады.

Rp.: Tramadoli 0,05

D.t.d. N 10 in tab.

S. 1 түймедақтан ауырсынғанда.

#

Наркотикалық анальгетиктерді көп қолданғанда үйреншіктік пайда болады. Бұларды артық мөлшерде қолдану улануға әкеледі: құлақ естімей, есінен танып, тыныс алу орталығының салдануы, тері қабатының сұрлануы, мұздауы, кілегей қабаттарының көгеруі, миоз, дене қызуының төмендеуі байқалады. Оны емдеу үшін бірінші асқазанды шаю керек, адсорбент және тұзды іш өткізетін дәрілерді береді. Ең қажеттілігі қарсы әсер етуші дәрілер – налорфин, налоксон және т.б.

Налоксон гидрохлориді (Интренон, Наркан, Нарканти және т.б.) - 0,04% ерітіндісі 1 мл ампула түрінде пайданылады. Промедол, морфин, фентанил және басқа да наркотикалық анальгетиктермен уланғанда, жаңа туған бала асфиксиясында қолданылады. Бұл кезде жүрек айну, маужырау, миоз, бас ауыру, психикалық қозу байқалуы мүмкін.

Rp.: Sol. Naloxoni hydrochloridi 0,04%-1 ml

D.t.d. N 6 in amp.

S. Тері астына 1 мл-ден.

#

4.3.2. Наркотикалық емес анальгетиктер. Бұл топқа жататын жасанды дәрілер:

1. Салицил қышқылының туындысы: ацетилсалицил қышқылы (аспирин), метилсалицилат және т.б.

2. Пиразолон туындысы: анальгин (Analginum), бутадион және т.б.

3. Аналин туындысы: парацетамол ( Paracetamol) және т.б.

Бұлардың әсер ету механизмі: простогландиннің түзілуін тежейді (простогландин ноцицепторлардың сезгіштігін жоғарылатады). Таламустағы жылу орталығына пирогендік әсер ететін простогландин Е-1 түзілуін бұзады да, ыстықты басады. Терінің тамырлары кеңейіп, терлейді.

Салицилаттар көбінесе қабынуға қарсы қолданылады. Пиразолон туындысына жататын дәрілер қабынуға қарсы әсер етеді және ауырсынуды басады. Ал аналин тобы ауырсынуды және дене қызуын жақсы басады.

Анальгин және оған ұқсас дәрілер – (Баралгин, Пенталгин, Андипал, Темпалгин, Пальгин, Седальгин-Нео және т.б.) кұрамында анальгин бар. Олардың ауырсынуға, қабынуға және қызбаға қарсы белсенділігі бар. Ең жоғарғы әсері ауырсынуға қарсы, содан соң қабынуға және қызуға ықпал етеді. Бұлар бас ауырғанда, невралгия, радикулит, неврит, миозит, дене қызуы көтерілгенде қолданылады. Қатерлі әсерлері: аллергиялық реакциялар және анафилаксиялық шок. Ал қан ауруларына беруге болмайды. Анальгиннің түймедақ түріндегі мөлшері 0,5 г, тек қажет жағдайда ғана пайданылады.

Парацетамол (Панадол, Эффералган, Медипирин, Проходол, Адол, Калпол, Доломол, Тайленол, Далерон, Парацет, Цефекон Д және т.б.) химиялық құрылысымен фенацитинге ұқсас, бірақ улылығы төмен. Бұл ауырсыну мен қызуды басатын дәрі. Қабынуға қарсы әсері шамалы. Бұл0,25 г түймедақ түрінде бас ауыруы, невралгия, миалгия және т.б. тұмау тәрізді ауруларда, қызбада, бас сақинасы ұстағанда қолданылады.

Парацетамол кейбір жағдайда аллергия беруі мүмкін және фенацитинге ұқсастығы мөлшері артық берілсе және пайданалуы ұзақ уақытқа созылса бауыр мен бүйрекке улы әсері тигізеді, қан түзілуін бұзады, сондықтан сақ болу керек. Бұл көп мөлшерлі 0,125 г-нан 0, 5 г түймедағы; 2,4%; 5% және 10% суспензиясы мен балаларға ішуге сироп бар; 0,1 г-нан 0,6 г-ға дейін ректальды балауызы; егуге арналған ампулдағы 15% ерітіндісі шығарылады.

Rp.: Paracetamoli 0,25

D.t.d. N 10 in tab.

S. 1түймедақтан қажет кезінде.

#

4.4. Қояншыққа қарсы қолданылатын дәрілер.

Қояншыққа қарсы дәрілердің тырысудың алдын алу немесе азайту үшін қолданылады. Олардың әсерлік механизмі эпилептогендік аймақтың нейрондарының қозуын төмендетіп, патологиялық қозудың таралуына жол бермейді. Орталық жүйке жүйелері медиаторларының гаммааминомай қышқылы (ГАМҚ) арақатынасын өзгертеді.

Қояншық ұстамасының төрт түрі болады:

1. Үлкен қояншық – ұстамасы 10-12 минутқа созылады, есінен айырылып бетімен құлайды, тілін тістеп, денесі тырысып, аузынан көбік ағып жатады.

2. Кіші қояншық – ұстамасы 2-3 минут, есінен айырылып, құлап қалады.

3. Психомоторлы эквиваленттер (қояншығы), тек 30 секунт немесе 1 минут есінен айырылып, денесі құрысып тұрып қалады.

4. Миоклонус қояншығы, денедегі әртүрлі бұлшық еттер уақытша ғана құрысып-қысылып қалады.

Осы аталған ұстамалардың ішіндегі көрінектісі, қатерлісі және ұзаққа созылатыны - үлкен қояншық. Оны эпилетикалық статус деп атайды. Бұған жедел көмек қажет. Қан тамырға сибазон, клоназепам егу жақсы нәтиже береді. Ингаляциялық наркоздық дәрі - азот тотығы және т.б. қолдануға болады

Ұзаққа созылатын үлкен қояншыққа қолданылатын дәрілер: дифенин (Dipheninum) және гексамидинді (Hexamidinum) фенофарбиталмен (Phenobarbitalum) қосып беріледі, қазіргі кезде карбамазепин (Carbamazepine), натрий вальпроаты (Natrii valproas) және ламотриджин (Lamotrigine) пайданылады.

Кіші қояншыққа қолданылатын ең қажетті дәрілер: этосуксимид (Ethosuximidum), қосымша натрий вальпроаты және клоназепам (Clonazepame).

Психомоторлы эквивалент пен миоклонус қояншығына транквилизаторлар мен ұйықтататын дәрілер: диазепам, клоназепам және нитразепам қолданылады.

Дифенин (Фенитоин және т.б.) химиялық құрылысы бойынша барбитураттарға ұқсас, бірақ ұйықтатпайды, орталық жүйке жүйесіне әсер етпейді, маужыратпайды, тыныштандыру әсері жоқ. Негізі дифенин қояншыққа және аритмияға қарсы қолданылады. Бірақ жанама әсерлері де бар: бас айналу, жүрек айну, құсу, дірілдеу және т.б. өзгерістер болып тұрады. Бауыр және бүйрек аурулары, жүдеу және жүрек декомпенсациясы кезінде қолданбайды.

Дифениннің таблеткалық жалпы мөлшері 0,1 г-нан, оның ішінде дифениннің өзі 0,117 г және 0,032 г натрий гидрокарбонаты. Бірінші рет бастағанда жарты түймедақтан, содан соң 1 түймедақтан күніне 2-3 реттен тағайындайды. Ең көп тәулік мөлшері 8 түймедақ.

Rp.: Diphenini 0,117

D.t.d. № 30 in tab.

S. 1түймедақтан күніне 3 рет тамақтан кейін.

#

Гексамидин (Мисолин, Примидон және т.б.) фенобарбиталға өте ұқсас келеді, қояншыққа әсері күшті, бірақ қатерлігі жоғары, сондықтан да қазіргі кезде жеке түрде көп қолданбайды. Көбінесе анемияға және лейкопенияға әкелуі мүмкін. Сондықтан оны бауыр, бүйрек, қан түзу жүйесінің ауруларында қолданбайды. Түймедақ түрінде мөлшері 0,125 және 0,25 г пайданылады.

Фенобарбитал (люминал және т.б.) ұйықтатын дәрі ретінде саналып келді, ал қазіргі кезде оны қояншыққа қарсы бірінші қолдана бастайды. Мөлшерін 0,01 г біраздан кейін көтере келе 0,2 г-ға дейін күніне 2-3 реттен дене тырысулары жоғалғанша тағайындап, содан соң мөлшерін төмендету керек. Қосымша басқа дәрілерді пайдаланып отырады.

Карбамазепин (Зептол, Карбапин, Карзопин, Мазепин, Тегретол, Тимонил, Финлепсин және т.б.) антидепресанттарға (имипрамин) ұқсайды, тырысуға қарсы өте күшті, басқа дәрілермен бірге көп уақытқа дейін беріледі. Басқа дәрілермен салыстырғанда жанама әсерлері аз байқалады.

Карбамазепиннің мөлшері 0,1 және 0,2 г-нан түймедақ түрінде шығарылады. Алғашқы емдеу мөлшері 0,1 г-нан күніне 2-3 реттен, ал әрі қарай мөлшерін 0,4 г-нан 1,2 г-ға дейін көтеру керек. Балаларға арналған мөлшері 20 мг/кг.

Rp.: Carbamazepini 0,1 (0.2)

D.t.d. № 50 (100) in tab..

S. 1-2 таб күніне 2-3 рет.

#

Натрий вальпроаты (Апилепсин, Ацедипрол, Депакин, Дипромал, Конвулекс, Конвульсофин, Орфирил, Энкорат және т.б.) әсері кең, бүкіл (әртүрлі) қояншыққа және тырысқаққа қарсы қолданылады. Қояншыққа пайданылатын басқа дәрілердің әсерін күшейтіп отырады. Аздап байқалатын жанама әсері соңынан кетеді. Бауырдың және ұйқы бездің қызметі бұзылғанда, қанталау диатезінде қолданбайды.

Вальпроаттың мөлшері – таблеткасы 0,3 г және 5% сироп 100 мл ішуге балаларға арналған. Бірінші мөлшері бастауыш 0,3 - 0,6 г-нан, ары қарай көтере келе 1 г -1,5 г ақырғысы 3 г-ға дейін тәулігіне беріледі. Балаларға арналған мөлшері 15 мг/кг басталады, ары қарай 20 кейде ең үлкен мөлшері 50 мг/кг, одан асыруға болмайды (5% сираптың 1 мл-де 50 мг тең)

Rp.: Natrii Valproatis 0,3

D.t.d. № 30 in tab.

S. 1 түймедақтан күніне 2-3 рет.

#

Ламотриджин (Ламиктал, Ламитор және т.б.) жаңадан шыққан дәрі, көбінесе кіші қояншыққа қолданылады, бірақ үлкен қояншыққа да беруге болады, тек басқа дәрілермен бірге пайдаланған дұрыс. Жалпы жанама әсерлері бар: аллергиялық өзгерістер, бас айналу, ұйқышылдық және т.б. Жүкті әйелдерге және 2 жасқа дейінгі балаларға қолдануға болмайды.

Ламотриджиннің ішуге арналған және шайнайтын түймедағы болады, мөлшерлері бірдей - 0,025; 0,05 және 0,1 г. Тәулігіне 1 реттен 0,025 г-нан екі аптаға, содан соң мөлшерін ұлғайту керек - 0,05 г-нан тағы екі аптаға, кейін 0,1 г-нан 0,2 г-ға, кейде 0,5 г-ға дейін емдеу әсері ұзаққа созылады. Балаларға 0,2 мг/кг-нан 0,5 мг/кг-ға дейін тағайындалады.

Rp.: Lamotrigini 0,025 (0,05; 0,1)

D.t.d. № 10, 100 in tab.

S. 2-3 рет тамақпен бірге 1 таб.

#

Этосуксимид (Суксилеп және т.б.) кіші қояншыққа қарсы және ауырсыну мен бұлшық етті босаңсыту үшін қолданылады. Емдік әсері көбінесе кіші қояншыққа және миоклонусты ұстамаға қарсы арналған.

Бұның мөлшері 0,25 г капсуласы. Бірінші аптада 0,25 г-нан, содан соң мөлшерді 1 г-нан 2 г-ға дейін көбейтеді. Балаларға 10-15 мг/кг 6 жасқа дейін, ал одан есейген балаларға тәулігіне 0,25 г беріледі.

Этосуксимидті пайдаланған кезде жанама әсерлері көріне бастайды: маужырау, ұйқысы келу, бас ауру, асқазанның бұзылысы, аллергиялық өзгерістер. Бауыр және бүйрек жетіспеушілігі кезінде, бала емізетін және жүкті әйелдерге беруге болмайды.

Rp.: Ethosuximidi 0,25

D.t.d. № 120 in caps

S. 1 таб күніне 2 рет.

#

Клоназепам (Антелепсин, Клонотрид, Ривотрил және т.б.) нитрозепамға ұқсас - тыныштандыру, бұлшық етті босаңсыту, қорқынышты басу, ұйықтату және тырысуды басу әсері бар. Бұны қолданғанда жүріс-тұрысы, ой-пікірінің бұзылуы, бұлшық еттің босауы, қан түзілуінің төмендеуі және аллергиялық өзгерістер болады. Бауыр және бүйрек қызметінің бұзылуы, миастения (бұлшық еттің босаңсуы) кезінде, бала емізетін және жүкті әйелдерге қолданбайды.