ІІІ курсы

Тақырып: Гипергликемия және гипогликемияда, бүйрек үсті безінің жетіспеушілігі синдромында қолданылатын дәрілік препараттар. Балаларды емдеуде қолданудың ерекшеліктері.

Құрастырушы:

Жалпы және клиникалық фармакология кафедрасының

аға оқытушысы __________________Амренова К.Ш.

Қазақ тіліне аударған:

Жалпы және клиникалық фармакология кафедрасының

оқытушысы__________________ Қожекенова Л. Ғ.

Семей – 2009

1.ТАҚЫРЫП: Гипергликемия және гипогликемияда, бүйрек үсті безінің жетіспеушілігі синдромында қолданылатын дәрілік препараттар. Балаларды емдеуде қолданудың ерекшеліктері.

2.МАҚСАТЫ:

Үйрету:

· тақырып бойынша оқытылатын дәрілік заттардың әртүрлі дәрілік формаларына рецепттер жазу

· тақырып бойынша оқытылатын дәрілік заттардың дәрілік формасын және қолдану әдісін таңда

· оқытылатын препараттардың әсерін олардың әсер ету механизмі мен локализациясы, фармакологиялық қасиеттердің жиынтығы негізінде сараптау.

· оқытылатын дәрілік заттарды организмнің мүшелері мен жүйелерінің қызметін белгілі бір бағытта өзгерту үшін таңдау

· сырқаттар мен синдромдарды білу, науқастың жеке ерекшеліктерін есепке алу, дәрілік заттардың фармакокинетикалық және фармакодинамикалық сипаттамаларын білу негізінде препараттарды таңдау

· патологиялық синдромға сәйкес оқылатын препараттарды тиімді қолданудың қағидалары және ережелерімен (мөлшерлеу реті) таныстыру

3. ОҚЫТУДЫҢ МІНДЕТТЕРІ:

Студент білуі тиіс:

· оқытылатын дәрілік заттардың фармакокинетикасы мен фармакодинамикасының жалпы заңдылықтары

· оқытылатын дәрілік заттардың жіктелуі

· оқытылатын дәрілік заттардың әсер ету механизмдері

· оқытылатын дәрілік заттардың жағымсыз және жанама әсерлері, олардың алдын алу және пайда болғанда жою

Студент істей алуы тиіс:

· оқытылатын дәрілік заттардың әр түрлі дәрілік формаларына рецепттер жазу:

(моноинсулин, инсулин лонг суспензиясы, глибенкламид, метформин, акарбоза, дезоксикортикостерон ацетаты, гидрокортизон ацетаты, преднизолон)

· дәрілік заттарды тиімді таңдау мен дұрыс мөлшерлеу

· оқытылатын дәрілік заттардың мөлшерін және концентрациясын есептеу

· оқытылатын препараттардың енгізілу жолдарын таңдау

· оқытылатын препараттардың жағымсыз әсерлерін түзету қағидаларын білу және олрды улануларлы емдеуде қолдана білу

· жеке препараттардың жағымды әсерлерін күшейту не жағымсыз жақтарын жою үшін дәрілерді тиімді үйлестіру

· ғылыми әдебиетті пайдалану және фармакологияның аталған бөлімі бойынша өз бетімен білім алу дағдыларын меңгеру

· алынған білімді келешек кәсіби қызметте пайдалану

4. ТАҚЫРЫПТЫҢ НЕГІЗГІ СҰРАҚТАРЫ:

1.Гормон препараттары, олардың синтетикалық алмастырушылары мен антагонисттері. Жіктелуі. Алу көздері. Әсер ету механизмі. Гормондармен емдеудің қағидалары.

2. Ұйқы безінің гормон препараттары және синтетикалық гипогликемиялық заттар (моноинсулин, инсулин лонг суспензиясы, глибенкламид, метформин, акарбоза).

3.Инсулиннің ашылу тарихы (Ф.Бэнтинг, К.Бест).

4.Инсулин мен глюкагонның зат алмасуына әсері. Инсулинді алудың көздері және тәсілдері.

5.Қысқа және ұзақ әсерлі инсулин препараттары. Жіктелуі. Әсерінің басталу жылдамдығы, ең жоғарғы әсерге жету жылдамдығы, әсер ету ұзақтығы бойынша инсулин препараттарын салыстырмалы бағалау.

6.Пероральды енгізілетін синтетикалық гипогликемиялық заттарды мөлшерлеу қағидалары (сульфанилмочевина туындылары, бигуанидтер). Препараттардың салыстырмалы сипаттамасы.

7.Инсулин препараттарының және синтетикалық гипогликемиялық заттардың қолданылу көрсетімдері. Жанама әсерлері. Балаларда емдеуде қолданудың ерекшеліктері.

8. Бүйрек үсті безінің гормон препараттары (дезоксикортикостерон ацетаты, гидрокортизон ацетаты, преднизолон, триамцинолон, дексаметазон,беклометазон дипропионаты, флуметазон пивалаты). Жіктелуі.

9.Минералокортикостероидтардың әсер ету ерекшеліктері және қолданылу көрсетімдері. Минералокортикостероидтардың антагонисттері (спиронолактон).

10.Көмірсулар, ақуыздар, майлар, тұздар мен су алмасуына глюкокортикостероидтардың әсері. Негізгі фармакологиялық әсерлері. Глюкокортикостероидтардың қабынуға қарсы, гипосенсибилизациялық, иммунодепрессант ретіндегі, аллергияға қарсы,шокқа қарсы және антитоксикалық әсерлерінің механизмі. Препараттардың салыстырмалы сипаттамасы. Балаларды емдеуде қолданудың ерекшеліктері.

5.САБАҚ БЕРУ ЖӘНЕ ОҚЫТУ ӘДІСТЕРІ:

· оқытылатын препараттарға рецепттер жазу

· гипергликемия және гипогликемия, бүйрек үсті безінің жетіспеушілігі синдромын тиімді емдеу жолын таңдау бойынша жағдайлық есептерді шешу

· дискуссия ־ ауызша талдау

· тест тапсырмаларын орындау

· кіші топтарда жұмыс істеу

· РЛЗФ Д.А. Харкевич 2005 ж. бойынша тапсырмаларды орындау

· Фармакотерапиялық алгоритмдерді құру:

Инсулиннің әсер ету механизмі

Кесте 1

Преднизолонның әсер ету механизмі

Кесте 2

6. ӘДЕБИЕТ:

негізгі:

1.Харкевич Д.А. Фармакология: Оқулық. Москва. «ГЭОТАР-МЕД» баспаханасы. 2008.- 750б.

2.Харкевич Д.А. Руководство к лабораторным занятиям по фармакологии., М.: Медицинское информационное агентство (МИА), 2005.-452б.

қосымша:

1.Аляутдин Р.Н. Фармакология. Оқулық. Москва. «ГЭОТАР-МЕД» баспаханасы. 2007. -591 б.

2.Бертрам Г. Катцунг. Базисная и клиническая фармакология (м.ғ.д. проф. Э.Э. Звартау аудармасы.)- Санкт-Петербург, 1998.- 1-т 596б, 2-т 623б.

3.Бертрам Г. Катцунг. Базисная и клиническая фармакология (м.ғ.д. проф. Э.Э. Звартау аудармасы.)- Санкт-Петербург, 2007, 1-т.

4.Клиническая фармакология / В.Г.Кукес редакц./- М.: ММА баспасы, 1999.-528б.

5.Лоуренс Д.Р., Бенитт П.Н. Клиническая фармакология: екі томда: Ағылшын тілінен ауд.- М.: Медицина, 1991.-1-т 656б, 2-т 704б.

6.Машковский М.Д. Лекарственные средства. М., 2008.-1206б.

7.«Оксфордский справочник по клинической фармакологии и фармакотерапии» Д.Г.Грэхам – Дж.К.Аронсон, М.: Медицина, 2000. -552б.

8.Михайлов И.Б., «Клиническая фармакология». Санкт-Петербург, «Фолиант», 2002. -493 б.

7. БАҚЫЛАУ: