Молекулалық спектрлер

Молекула - өздерінің арасында химиялық байланысқа түсетін немесе әртүрлі атомдардан тұратын, және оның негізгі химиялық қасиетінің негізгі тасушысы болып табылатын заттың ең ұсақ бөлшегі.

Химиялық байланыстар атом электронының ішкі (валенттік) арақатынасына себепші болады. Молекулада көбірек 2 байланыс түрі жиі кездеседі:

1) Иондық байланыс бір атомнанбасқасына электронның ауысуы (мысалы молекулада NaCL: Na^+…CL^-) кезінде кулондық тартылумен іске асырылады.

2) Коваленттік байланыс екі көршілес атомдардың валенттік электрондары (бірдей бөлшектердің айнымайтындығы салдарынан) ортақтасқан кезде іске асырылады. Молекуланың әрбір атомындағы электрон басқа атомның ядросында (электрондар ауысуы) біраз уақытын өткізеді деп көз алдымызға елестетейік. Осындай спецификалық арақатынас арақатынастық ауысу деп аталады.

Молекула кванттық жүйе болып табылады: ол молекуладағы электронның, молекуладағы атомның тебелісінің қозғалысын, молекулалардың айналуын бейнелейтінін ескеретін Шредингер теңдеуімен бейнеленеді. Бұл теңдеудің шешімі әдетте екіге: электронға және ядроға соғылатын (электрон және ядролар массаларының үлкен айырымашылығын ескере) - өте қиын есеп. Жекеленген молекулалар энергиясын қосынды түрде көрсетуге болады:

E E_элек+E_тер+E_айн

Мұндағы E_элек- ядроға қатысты электрондардың қозғалыс энергиясы, E_тер -ядро тербелістерінің энергиясы, E_айн - ядроның айналу энергиясы.

Олардың арасындағы қатынас:

E_элек:E_тер:E_айн=

Мұндағы m -электронның массасы, M - молекуладағы атомның ядросының реттік массасына ие болатын шама. .

Сондықтан, E E_элек>>E_тер>>E_айн.

E_элек эВ, E_тер эВ, E_айн эВ.