Био-Савар-Лаплас заңы және оны магнит өрісін есептеу үшін қолдану

Түзу ұзын токтың магнит индукциясының токқа дейінгі қашықтыққа кері пропорционал екендігін 1820 ж. француз физиктері Ж. Био және Ф. Савар әр түрлі тәжірибелер арқылы ашты. Магнит индукциясының ток жүріп тұрған өткізгіштің жалпы орналасу ретіне тәуелділігі әр кезде түрліше болады. Сөйтіп токтың элементар бөлігі мен осы бөлік тудырып түрған магнит индукциясын байланыстыратын заңдылық ашылды.

Сонымен, Био және Савар тәжірибесінің нәтижелерін жинақтай келіп француз ғалымы П. Лаплас кез келген пішіндегі контурдың бөліктеріне жарамды магнит өрісінің қорытқы индукциясын анықтауға болатын заңдылықты ашты. Ол Био-Савар-Лаплас заңы деп аталады.

Био-Савар-Лаплас заңы:

.

1. Дөңгелек токтың центріндегі магнит индукциясы:

2. Шексіз түзу өткізгіштің бойымен өткен токтың магнит индукциясы:

.

3. Өте ұзын өткізгіш үшін магнит индукциясы:

4. Ұзын соленоид немесе катушка ішіндегі магнит индукциясының векторы:

.