Бақылау сынақтары

Бақылау сынақтарына негізінен ішкі жүйелер, техникалық құрылғылар және оның элементтері ұшырайды. Техникалық құрылғыларға жүйенің ңстен шығуына бақылау сынақтары жүргізілу міндетті.

Белгілі бір құрылғыға стандартта, техникалық сипаттамалар мен талаптарда сынақ жасау көрсетілген болса, онда ол құрылғыға оның жұмысқа қабілеттілігіне, жарамдылық мерзімі мен жұмыс істеу ұзақтығына сынақтар жасалады.

Жүйенің істен шығуына жасалатын бақылау сынақтарының мерзімділігі негізінен 3 жылда 1 рет жасалу қажет.

Мәселені шешуге арналған математикалық аппарат – статистикалык гипотизаларды зерттейтін математикалық статистикада зерттеу.

Жасалған сынақтардың қорытындысы бойынша қарастырылатын 4 жағдайдың бірі орын алуы мүмкін:

1. Партия көрсетілген талаптарды қанағаттандырады; жасалған сынақтардың нәтижесінде гипотеза дәлелденді және де партияны қабылдау бекітілді.Бұл дұрыс шешім.

2. Партия көрсетілген талаптарды қанағаттандырады; бірақ жасалған сынақтар нәтижесінде гипотеза дәлелденбеді. Гипотезаның дәлелденбеу себебі, кешенді қарастырылған жүйелерге қарағанда кездейсоқ қарастырылған жүйелердің ішінде істен шыққан жүйелердің саны көп болуы. Нәтижсінде балама гипотеза қабылданды: бұл шешім қате, және де құрылғыны дайындау үшін тиімсіз. Бұл қателік – өндірушінің тәуекелі блып табылады.

3. Партия көрсетілген тараптарды қанағаттандырмайды; жүргізілген сынақтардың нәтижесінде гипотеза дәлелденбеді. Нәтижсінде балама гипотеза қабылданды: яғни партияны қабылдамау. Бұл дұрыс шешім.

4. Партия көрсетілген тараптарды қанағаттандырмайды; бірақ жүргізілген сынақтар нәтижесінде жүйенің қажетті сенімділігі гипотезасы дәлелденді. Себебі жүргізілген сынақта істен шықпаған жүйелер көп болды, бірақ бұл тұтынушыға тиімсіз. Бұл қателік – тұтынушының тәуекелі болып табылады.

Әрине, 2 қателікті де жою қажет. 9.2 а суретте қабылданған партияның ықтималдығы L мен сенімділік көрсеткіші А тәуелділігі көрсетілген. А_тр – сенімділік көрсеткішінің қажетті мәні болсын. Бұл кезде нөлдік гипотеза А≥ А_тр болады. Егерде бұл қаңды болса, онда партия 1-ге дейінгі ықтималдыөпен алынады, және α=0. А£ А_тр балама гипотеза болып табылады. Сонымен қатар партия ақаулы болуы 1-ге жуық ықтималдықпен қарастырылады, және β=0.

Нақты жағдайда бақыланатын жүйенің сенімділігі 2 деңгейде жүреді: өабылап алатын А_α, ақаулы А_β (9.2,б суреті).

а) б)

9.2 сурет– кемелді (а) және нақты (б) операциялық характеристика жоспары.

Егер, А≥ А_α болса, онда аспап жеткілікті жоғары сенімділікпен қолданылуы керек (L(А_α)-дан төмен емес), егер А£ А_β болса, онда аспапты жеткілікті жоғары сенімділікпен жарамсыз деп танылуы керек(1 – L(А_β)-дан төмен емес). Бұдан қауіпті провайдер α=1-L(Аα), тұтынушының тәуекелі β=1-L(Аβ). Осыдан нөлдік гипотезаны тексеру А≥ Атр, баламасы А Атр, басқа тапсырмамен ауыстырылады яғни нөлдік гипотезамен А≥ Аα баламасы А Аβ. Аα к Аβ Жақынырақ болған сайын, сынақтардың көлемі үлкен болуы қажетті, себебі партиялық желісі туралы маңызды шешімдер қабылдау үшін.

Қабылдау деңгейінің мәні Аβ қабылдау деңгейіне негізделеді Аα, құны, ұзақтығы мен сынақ шарттары және т.б

Жеткізушінің тәуекел α және тұтынушы β әдетте тең деп ұйғарылады 0,1-0,2, бірақ, негізінен жеткізуші мен тұтынушы ықтималдылық және басқада құндылықтарды келісім бойынша α және β

Бақылау сынақтарның сенімділігі әдетте бір немесе екі сатылы әдісі мен жүзеге асырылады.Осы сынақтардың қолданылу келесі әдіспен жүзеге асырылады. Сынамалар tи уақыт ішінде тәжірибелі d көлемінің үлгідегідей енгізілген. Тестілеу аяқталғаннан соң істен шыққан n санын анықтау. Ол тегіс немесе көлеміне байланысты қабылдау санының кем болса онда, Аα, Аβ, α немесе β нөлдің гипотеза шынайы балама гипотезаны қабылдайды. Егер де n>с, тараптың дәлелділігі расталады және партия қаьылдамайды.Бір сатылы әдісі бірдей жағдайында екі қадамдық минималды орташа есептулер қамтамасыз етеді, тест минималды күнтізбелік ұзақтығын қамтамасыз етеді.

40. Бақылау жоспарының идеалды және реалды жедел (оперативная) сипаттамасы 1, а-суретте қабылданған партияның ықтималдығы L мен сенімділік көрсеткіші А тәуелділігі көрсетілген. А_тр – сенімділік көрсеткішінің қажетті мәні болсын. Бұл кезде нөлдік гипотеза А≥ А_тр болады. Егерде бұл құңды болса, онда партия 1-ге дейінгі ықтималдықпен алынады, және α=0. А£ А_тр балама гипотеза болып табылады. Сонымен қатар партия ақаулы болуы 1-ге жуық ықтималдықпен қарастырылады, және β=0.

Нақты жағдайда бақыланатын жүйенің сенімділігі 2 деңгейде жүреді: қабылдап алатын А_α, ақаулы А_β (9.2,б суреті).

а) б)

1 сурет. – идеалды (а) және нақты (б) операциялық жоспары.

Егер, А≥ А_α болса аспаптар жоғары сенімділікпен қабылдануы керек, L(А_α)-дан кем емес. Ал, егер, А£ А_β болса, онда аспап жеткілікті жоғары сенімділікпен жарамсыз деп танылуы керек, 1 – L(А_β)-дан кем емес.Бұдан қауіпті провайдер α=1-L(А_α) тұтынушының тәуекелі β=1-L(А_β). Осыдан нөлдік гипотезаны тексеру А≥ _Атр, баламасы А £ А_тр , басқа тапсырмамен ауыстырылады яғни нөлдік гипотезамен А≥ А_α баламасы А£ А_β. А_α А_β-ға Жақынырақ болған сайын, сынақтардың көлемі үлкен болуы қажетті, себебі партиялық желісі туралы маңызды шешімдер қабылдау үшін.

Қабылдау деңгейінің мәні А_β қабылдау деңгейіне негізделеді А_α, құны, ұзақтығы мен сынақ шарттары және т.б.

Жеткізушінің тәуекел α және тұтынушы β әдетте тең деп ұйғарылады 0,1-0,2, бірақ, негізінен жеткізуші мен тұтынушы ықтималдылық және басқада құндылықтарды келісім бойынша α және β.

Бақылау сынақтарының сенімділігі әдетте бір немесе екі сатылы әдісі мен жүзеге асырылады.Осы сынақтардың қолданылу келесі әдіспен жүзеге асырылады. Сынамалар tи уақыт ішінде тәжірибелі d көлемінің үлгідегідей енгізілген. Тестілеу аяқталғаннан соң істен шыққан n санын анықтау. Ол тегіс немесе көлеміне байланысты қабылдау санының кем болса онда, Аα, Аβ, α немесе β нөлдің гипотеза шынайы балама гипотезаны қабылдайды. Егер де n>с, тараптың дәлелділігі расталады және партия қабылдамайды.Бір сатылы әдісі бірдей жағдайында екі қадамдық минималды орташа есептеулер қамтамасыз етеді, тест минималды күнтізбелік ұзақтығын қамтамасыз етеді.

41.Жобалау кезіндегі сенімділік көрсеткіштерін жақсарту әдістері. Ол қазір кеңінен таралған техникалық жүйесін өмір негізгі кезеңдеріне байланысты қолданбалы сенімділігін арттырудың екі жолы болып табылады. Бірінші кезең операциясының екінші кезеңі жобалау және өндіру болып табылады. Көрсетілген уақыт сипаттамалары аясында сапалы жүйесі н жүзеге асыру үшін барлық мүмкіндіктерді жасалатын кезде осы маңызды жобалау кезінде саналады, оның негізгі ерекшеліктері қауіпсіз пайдалану сенімділігін арттыру болып табылады. Бірақ белгілі бір операция процесінде бір іс-көмегімен сенімділігін арттыру, тіпті жобалау және өндіру баяндалған деңгейін көтеру. Бұл, негізінен операторлық және өндірістік дизайнерлер арасындағы үшжақты өзара қарым-қатынас кезінде пайдалануға болатын болатын бастапқы технологиялық және ұйымдаструшылық іс-шаралар, жабдықтарды жақсартулар, жетілдіру арқылы қол жеткізіледі. Негізгі басты өндірістің жобалау сенімділігін арттыруға негізгі әдістерімен камтиды.

1.Элементтерінің сенімділігі жоғары компоненттерін пайдалану. Осы ортада жұмыс жағдайларына жүйе элементтерінің алдын ала сынау және сынақ селективті немесе толық жүзеге асырылады.

2.Жобалау мумкіндігі жеңіл құралдармен және бұрын белгілі және сондай-ақ дәлелденген бірлік компонентері мен тізбек дизайн компонеттері мен схемотехника арқылы пайдалану.

3.Температураның өзгеруіне жабдық, ықтималдылық күш азайту және діріл электромагниттік өзгерістердің жоғарғы кернеуі.

4. Нысан стандарттардың талаптарын ескере отырып, оңтайландырылған жобалау және технологиялық және өндірістік базасында ақпаратты беру құрылымдық қателер жойылады онда автоматтандыру жобаланады.