Деңгейлеп-саралап оқыту технологиясы

Деңгейлеп саралап оқыту технологиясы 1998 оқу жылынан бастап мектептің барлық сатысына, барлық пәндерге еніп, оқу үдерісін жандандыруға үлкен үлес косып келеді.

Профессор Ж.Қараевтың деңгейлел-саралап оқыту технологиясы жаңаша өзгерген мақсатпен оқушылардың өздігінен танып, іздену іс-әрекеттерін меңгертуді талап етеді. Бұл технологияда бірінші орындаоқушы тұрады және өз бетімен білім алудагы белсенділіі іне аса назар аударылды.

Деңгейлеп-саралап оқыту технологиясында жұмыс міндетті үш деңгсйлік, косымша шығармашылық деңгей талаптарынан тұрады. Оның басты мақсаты — сынып оқушыларын «қабілетті», «кабілетсіз» деген жіктерге бөлуді болдырмау.

Денгейлеп-саралап оқыту технологиясы:

- оқушының өз қабілетіне, болашағына сенуіне;

- оқушыны ынтапандыруға;

- оқушы мен мұғалімнің ынтымақтастық қарым-қатынас достығына;

- оқушының өз білімін өзі бағалай білуіне;

- баға әділдігіне;

- білім көрсетудің әділ сайысына мүмкіндік береді.

Деңгейлеп-саралап оқытудың басты сипаты - мақсаіты нәтиже.

Қоғам талабы да - нәтижелі оқушы даярлауда болып отыр.

Деңгейлеп оқыту түрлері. Қараевтің деңгейлеп, саралап оқыту технологиясы мынандай 4 түрге бөлінген:

1.репродуктивтік деңгей - жалпыға бірдей стандартты білім негізінде тапсырма беріледі. Мұндай тапсырмалар оқушылардың алдыңгы сабақтарда алған білімдеріне жәнеоқушыға байланысты

2.алгоритмдік деңгей - мұнда оқушы мұғалімніңтүсіндіруімен кабылдаған ақпаратты пайдалана отырып орындайды.

3.эвристикалык деңгей - оқушы өзі ізденіп, қосымша әдсбиет- терді колдана отырып жауап береді.

4.шығармашылык деңгей - оқушының таза өзіндік шығарма- шылығын байқатады. Жаңа такырыпты оқушылар шығармашылық ізденіс үстінде өздігінен мсңгереді. Деңгейлепоқыту әроқушының белсенділігін оятады.

Осы тұрғыдан алғанда «үлгерімі төмен, баяу» оқушы жақсы оқитын оқушыға ілесе алмай жатса не істеуге болады? - деген сұрақ туады. I деңгейден аса алмай жатқан жагдайда калған тапсырмаларды уйде орындауға беру керек. Деңгейлеп-саралап оқыту технологиясының екінші бір жагы - оқушыларды дүниежүзілік білім жүйесінде колданылатын рейтиш - ұпай жинау әдісіне баулу.

Денгейлік тапсырмаларды дурыс орындағаны үшін оқушылар сол денгейді игергені үшін сәйкес ұпай алады: бірінші деңгей үшін - 5 ұпай, екінші деңгей үшін - 15 ұпай, үшінші деңгей үшін - 30 ұиай. Ең жоғары деңгейдегі шығармашылыкты қажет ететін тапсырмалар- ды, әрине, дарынды да, еңбеккөр оқушы орындай алады.

Деңгейлік тапсырмаларды орындау арқылы көбірек ұпай жинап көтеріңкі баға алуға мүмкіндік беріледі және дамьпа оқыту принципі орындалады. Нәгижссінде оқушылардың табиги қабілеттері мен дарынды қасиеттерінің ашылуына жақсы жағдай жасалады.

Сонымен, әр деңгейдегі тапсырмаларды оқушы жанында ілулі түратын жалпы ведомоска және өздеріндегі арнайы деңгейлік жұмыс дәптерлерінің соңындагы ведомосқа шеңбермен белгілеп отырады.