Кәсіпкерлік қызметке тәуелділік қандай әсер етеді

Бизнес әрқашанда тауарға деген сұраныс пен ұсыныс тұрақсыздығынан, ақша мен өндіріс факторларының өзгерісінен, бизнес және коммерция жөніндегі білімнің жеткілісіздігінен туындайтын экономикалық конъюнктураның анықсыздығымен байланысты. Бәсекелестік пен тәуекел бір-бірімен тығыз байланысты критериялар. Бәсекелес өндірушілер арасындағы сатып алушы үшін күрес өз өнімін несиеге сатуға мәжбүр етеді. Бұл жағдайда ақша сомасының мерзімінде қайтарылмау ықтималдығына байланысты тәуекел орын алады. Экспорттық-импорттық сипаттағы коммерциялық операцияларды жүргізу әртүрлі валюта бірліктерін қолдануды талап етеді. Мұндағы тәуекел валюта курстарының өзгеруімен байланысты.
Тәуекел адам арқылы жүргізілгенімен субъективті сипатқа ие. Өйткені кәсіпкердің өзі қалыптасқан ситуацияны бағалап, көптік альтернативалардан таңдау жасайды. Тәуекелдің субъективтілігі төмендегідей ішкі факторлармен байланысты:
1) даму стратегиясы;
2) қызмет принциптері;
3) ресурстар және оны пайдалану;
4) сапа және маркетингті қолдану.
Тәуекел әрқашанда адам қызметінің кез-келген аясында бірге болады және оның қызметінің табыстылығы тәуекел мәселесін жақсы шешуіне байланысты болады.
Әсер ету мен қызмет ету аясына байланысты банктік тәуекелдер сыртқы және ішкі болып бөлінеді.
Сыртқы тәуекелдерге банктік қызметіне тікелей байланысты емес немесе берілген 1 клиентпен байланысты емес тәуекелдер жатқызылады. Банкте анықталған ақша-қаражаттары болғанда, ол жанама түрде сыртқы тәуекелдерді алдын ала болжай алады және оларды өз уақытында басқара алады. Сыртқы тәуекелдер саяси-экономикалық, әлеуметтік-құқықтық, бәсекелестік, қаржылық және басқадай факторлардан пайда болады.
Ішкі тәуекелдер банктің өз қызметінен клиенттердің қарыз алушылардың немесе оның берілген контр серіктестер қызметіне байланысты. Олардың деңгейіне банк басшыларының іскерлік белсенділігі, басқарудың тиімділігі мен тактикасы және басқадай факторлар үлкен әсер етеді.
Қазақстанның банктік жүйесіндегі несиелік тәуекелдің жоғары дәрежесі жеке айналым қорларының жеткіліксіздігі, төлемсіздігі, дебиторлық және несиелік қарыздарға тән болатын көптеген кәсіпорындардың қаржылық жағдайымен сипатталады.

Түрлі шаруашылық қызметтерде әрдайым шығындар болуының қауіп қатері бар. Осындай шығындардың қауіп-қатері коммерциялық тәуекелділікті білдіреді. Коммерциялық тәуекелділік болатын нәтижеге деген сенімсіздікті, бұл нәтиже қызметінің анықталмағандығын білдіреді. Ал қаржы тәуекелділігі коммерциялық тәуекелділіктің құрамды бөлігі. Ол қандай да бір ақша қаражаттарың жоғалту немесе оларды толық ала алмау ықтималдығымен байланысты.