ISBN 966-538-174-1 152 page

– Áî ñàìà çàñèïëÿºø çâå÷îðà, ÿê êîëîäà… – ïàäå ñòåîðèòèï-

íà, Îëèíà â³äïîâ³äü.

Òåïåð îöÿ „êîëîäà“ ÷óº, ÿê â êóõí³ öÿïîòèòü âîäà ç³ çëå çàêðó-

÷åíîãî êðàíó (Ìóõà ñâèùå â í³ñ, í³áè ñèðåíà), ÿê ïàí³ Äóòêîâà ùå

ðàç ³äå ïåðåâ³ðÿòè, ÷è äîáðå ïîçàìèêàí³ çàìêè ó äâåðÿõ.

1 âèìêíóòè ñâ³òëî.

ßêèéñü ÷àñ Äàðêà ë³÷èòü ãóäêè àâò, çãîäîì ïî÷èíຠíàñëóõîâó-

âàòè: õòîñü ³äå ñõîäîâîþ êë³òêîþ íàãîðó. Çàðàç çà êðîêàìè ÷óòè áðåíüê³ò êëþ÷³â. ϳçíàòè, ùî ëþäèíà íàâïðîòè çà äâåðèìà áåç åëåêòðè÷íî¿ ëàìïêè, áî çàíàäòî äîâãî âîâòóçèòüñÿ êîëî çàìêà. Íà-

ðåøò³, òèøà. Âðàç äåñü íà ´àíêó â³ä êóõí³ ïî÷èíຠì’ÿâêàòè ê³ò.

Äàðêà ÷óº, ÿê ïàí³ Äóòêîâà, ïîñòîãíóþ÷è, çíîâó âñòàº, øëàïàº

ó òèõîëàçàõ ³ âïóñêຠêîòà äî õàòè. Ùå ê³ëüêà ñë³â äîãàíè íà àä-

ðåñó êîòà – ³ òèøà.

– Òåïåð ÿ çàñíó, – ïîñòàíîâëÿº Äàðêà ³ îáåðòàºòüñÿ íà ³íøèé á³ê, ÿê êîæíà ëþäèíà ï³ñëÿ òàêî¿ ïîñòàíîâè. Ïðè öüîìó íåîáà÷íî ðîçïëþùóº î÷³ ³ â³äðàçó òâåðå糺: â õàò³ çîâñ³ì ÿñíî. ̳ñÿöü ñàìå

êîêåòóº ïîðòðåò ïàíà Äóòêè. Ïàí Äóòêà â óí³ôîðì³ çàë³çíè÷íèêà, ëþäèíà „ñëóæáîâà“, ÿêà íå çâèêëà ç êèì-íåáóäü çàïàí³áðàòà, äè-

âèòüñÿ ç ïîðòðåòà ïîâàæíî é òðîõè íåâäîâîëåíî.

Ðóêàâ â³ä Ìóøèíî¿ ñóêîíêè æàë³ñíèì, áåçâîëüíèì ðóõîì çâè-

ñຠäî ñàìî¿ çåìë³. Ïåðåñòàþòü äçåíüêàòè òðàìâà¿. Äàðêà ëåæèòü íåïîðóøíî ³ áîðåòüñÿ óÿâëåíèìè îáðàçàìè ç³ ñâîãî äèòèíñòâà ïðî-

òè îäíî¿ âë³çëèâî¿ äóìêè. Íàáëèæàºòüñÿ ãîäèíà äóõ³â, ÷îãî ùå

÷åêàòè? ³äâàæíî, Äàðêî Ïîïîâè÷! ×îìó íå ïðèçíàòèñÿ á â³äðà-

çó, ùî ºäèíèì ñïðè÷èííèêîì âñüîãî õàîñó â ö³ë³é íåðâîâ³é ñèñòåì³

º îäíå, ç ëåãêî¿ ðóêè êèíåíå, Ìóøèíå ïèòàííÿ?

Òóãà çà ìóæ÷èíîþ? Ñïîêóñà ï³òè çà ïîêëèêîì ñâî¿õ äâàäöÿòü ³ äâîõ ðîê³â ³ „âèæèòèñü“ òàê, ÿê ðîáèòü öå Ìóõà ³ äåñÿòêè, ñîòí³

ðîâåñíèöü? À ìîæå, öå ñóì³øêà ç çàâèñòè ³ çàçäðîñòè, òîìó ùî îä-

íà ç òâî¿õ òîâàðèøîê ìຠõëîïöÿ, ÿê „ïîâ³íü“, òîä³, êîëè Ñòåôêî ϳäã³ðñüêèé, ÿê ñàìà çíàºø, – ïîã³äíå, ñïîê³éíå ïëåñî?

ͳ. ͳ! ͳ! Äàð÷èí³ äâàäöÿòü ³ äâà ðîêè ùå íå çíàþòü òàêî¿

òóãè. Ñàìó ïðîñòó ö³êàâ³ñòü, ÿêî¿, íàïåâíî, íå ïîçáàâëåí³ íàâ³òü ºâíóõè, íå ìîæíà ùå íàçèâàòè „òóãîþ“ ÷è „æàãîþ“. Òóãà – öå

ùîñü, ùî áîëèòü. À âò³ì: ÷è çäîðîâà, íîðìàëüíà ëþäèíà ìîæå òó-

æèòè çà ÷èìîñü, ÷îãî íå çíàº? Äî òîãî îòà ñàìà æàãà, ÿê³é ìóæ-

÷èíè ïðèïèñóþòü ñì³øíî âåëèêó ðîëþ, – öå äëÿ á³ëüøîñòè æ³íîê

„ïðîáêà áåç âàðòîñòè“ ñóïðîòè ïèòîìî¿ âàãè ìàòåðèíñüêîãî ³íñòèíêòó. Ìîæëèâî, ùî Äàðêó òåæ ïðèä³ëèëà ïðèðîäà äî òîãî

´àòóíêó æ³íîê.

Òà â öüîìó âèïàäêó ùîñü ³íøå çáóíòóâàëîñü ³ ïðèéøëî äî ãî-

ëîñó â Äàðö³: ç³ Ñòåôêîì âîíà í³êîëè íå äîñÿãíå òîãî, ùî çâåòüñÿ

ïîâíîòîþ æèòòÿ ó çë³ì ³ äîáð³ì. Ñòåôêî í³áèòî äîáðèé, í³áèòî òåðïåëèâèé, íå ãàðÿ÷èé ³ íå õîëîäíèé. Äîáðå ³ çëå, ÷îðíå ³ á³ëå

â íüîìó ìຠñâî¿ îçíà÷åí³ ìåæ³. Öå íåïîãàíà ïðèêìåòà. Íàâïàêè, äåõòî ç³ ñòàðøèõ º òî¿ äóìêè, ùî â íàø³ àïîêàë³ïòè÷í³ ÷àñè, êîëè ìîëîäü çîâñ³ì òðàòèòü ãîëîâó, òàêà ð³âíîâàãà – òî ÷èñòå çîëîòî.

Õòî éîãî çíà… Ò³ëüêè á³äà â òîìó, ùî Äàð÷èíà ïðèðîäà íå ïå-

ðåíîñèòü ïîëîâèííîñòè òàê, ÿê õâîðèé íà ñêàæåíèíó – ñàìîãî çâó-

êó â³ä õëþïîòó âîäè. ×è öå ¿¿ âèíà?

Ñòåôêî… ò³ ñòàðîìîäí³ âêëþ÷íî äî ïîâ³äîìëåííÿ ó ïðåñ³, çà-

ðó÷èíè!… (õòî òåïåð ç ñó÷àñíèõ ìîëîäèõ ïðî òàê³ ³íòèìí³ ñïðàâè òðóáèòü ö³ëîìó ñâ³òîâ³?). ³äðàçó – îáðó÷êà íà ïàëåöü… ÷è, ïî ñóò³ ðå÷³, âæå ñàìà, çàíàäòî âèðàçèñòî ï³äêðåñëåíà ôîðìà öüîãî àêòó íå áóëà ñâîãî ðîäó âòå÷åþ ïåðåä ïîëîâèíí³ñòþ ¿¿ ïî÷óâàíü äî Áîãäàíà Äàíèëþêà? Õîò³ëà ä³éòè ðàç äî ëàäó ³ç ñîáîþ ³ òîìó â³ä-

òÿëà ñîá³ ïîâîðîòíó äîðîãó â ìèíóëå. Õ³áà íå òàê?

– Ùî ç³ ìíîþ? – ñïàì’ÿòóºòüñÿ ³ ñ³äຠíà ë³æêó. Ïîï³ä øê³-

ðîþ ïðîá³ãຠæàñêå âðàæ³ííÿ, íà÷å îñü-îñü õòîñü ÷óæèé áóâ ó ê³ì-

íàò³ ³ âîíà ãîâîðèëà ç íèì ïðî ðå÷³, ÿêèõ íå ìຠâ³äâàãè íàâ³òü ñà-

ìà ñîá³ ñêàçàòè.

 ê³ìíàò³ ïàí³ Äóòêîâî¿ çàñêðèï³ëî ë³æêî, à âñë³ä çà òèì ïî÷ó-

ëîñü áóðìîò³ííÿ, ÿêå çâè÷àéíî âèäຠç ñåáå ëþäèíà, øóêàþ÷è çà

÷èìñü ñïðîñîííÿ.

Äàðêà íàñòîðîæèëàñü: ÷è æ áè âæå ðàíîê, ³ ïàí³ âñòຠïå÷³ ðîç-

ïàëþâàòè? Ç îñòðàõó, ùîá íå çàñòóêàëè ¿¿ íà ò³ì, ùî ö³ëó í³÷ íå

ñïàëà, âîíà ïîêâàïíî íàòÿãëà êîâäðó íà ãîëîâó ³ çàðàç çàñíóëà.

Ðàíîê íå ñêîðî çàñòóêàâ äî â³êíà.

XIII

Äàðêà ïðîñïàëà âèêëàä Àíäæèëåñêó („ä³ÿëåêòè ϳâí³÷íî¿ Ôðàí-

ö³¿“), ³ òîìó ê³ò ïðè ñí³äàíí³ çàì³ñòü êóñíèêà áóëêè, íàìî÷åíî¿

â êàâ³, ä³ñòàâ ðàç ïî õðåáò³. ʳò ì’ÿâêíóâ (á³ëüøå ç æàëþ, ÿê ³ç áîëþ!), à ïàí³ Äóòêîâà ñêàçàëà â êóõí³ äî ˳äè òàê, ùîá Äàðêà

÷óëà:– Íå çíàþ, ùî òî áóäå, ÿê ò³ „íåòåðïåëèⳓ ïàííè ïîâ³ääà-

þòüñÿ!

Äàðêà ìàëà òåïåð ïåðåä ñîáîþ äâ³ ìîæëèâîñò³: àáî ïîïðîñèòè âèáà÷åííÿ â êîòà ïàí³ Äóòêîâî¿, àáî âèéòè ç äîìó. Âèáðàëà òå îñ-

òàííº é ï³øëà äî óí³âåðñèòåòó. Óí³âåðñèòåò! Íó, òàê: ñèìâîëîì íàðîäíî¿ øêîëè º ïåðøå ïðè÷àñòÿ, ñåðåäíüî¿ – „çàïèñíèê“ ó÷èòå-

ëÿ, à âèñîêî¿ – ¿¿ êîðèäîðè. Îöèìè âàïíÿíèìè æèëàìè ïëèâå

ñïðàâæíº, íåï³äðîáëåíå æèòòÿ óí³âåðñèòåòó.

Âàæí³ ñóñï³ëüí³ ïèòàííÿ, ðåâîëþö³éí³ ïîë³òè÷í³ õîäè, ñì³ëèâ³

ô³ëîñîô³÷í³ ã³ïîòåçè (íàïðèêëàä, òàêà îðè´³íàëüíà ôðàçà: „Å, ùî òàêèé êàë³êà, ÿê Áîðóõ Ñï³íîçà, ìîæå íîðìàëüíîãî ñêàçàòè!“) ³ áà-

ãàòî äå÷îãî âåëåìóäðîãî íå âèð³øóºòüñÿ, ÿê áè öå êîìó ñòîðîííüî-

ìó ìîãëî âèäàâàòèñü ó ïðîñòîðèõ, ïîâàæíèõ, ïî-øïèòàëüíîìó íó-

ìåðîâàíèõ çàëàõ, í³! Ïåðåâîðîòó ñâ³òó äîêîíóºòüñÿ ñàìå íà óí³âåð-

ñèòåòñüêèõ êîðèäîðàõ. Êîëè æ, ÿê íå ó ìîëîäîñò³, ìîæíà çàãðàòè ðîëþ ¥óë³âåðà ñåðåä ë³ë³ïóò³â? Ùå ÿêáè îö³ ñàì³ óí³âåðñèòåòñüê³