ISBN 966-538-174-1 127 page

ê³éíî âèéíÿâ çàïèñíèê, ïåðåêàðòêóâàâ éîãî, à çíàéøîâøè ïîòð³áíå, çóïèíèâñÿ íà íüîìó.  ³íøîìó âèïàäêó òàêå íåäîâ³ð’ÿ äî ñâ

ïàì’ÿò³ ðîçõîëîäèëî á âðàæ³ííÿ â³ä ãàðÿ÷îãî âñòóïó. Öèì ðàçîì áóëî íàâïàêè. Öÿ îáñòàâèíà íàäàëà ùå á³ëüøî¿ âàãè ñëîâàì ³ íàì³ðàì áåñ³äíèêà. Áóëî ÿñíî, ùî Êîçà÷îê äóìîê íå ñ³ÿâ íà â³òåð àí³ íå çíàõîäèâ ¿õ ó êðàñíîìîâíîìó çàïàë³. Òóò, â çàïèñíèêó, áóâ ³ç ìàòåìàòè÷íîþ òî÷í³ñòþ íàêðåñëåíèé ïëàí ïðàö³ íà ö³ëèé ð³ê, ñåáòî â òîé ÷àñ, ÿê ñòóäåíòñòâî áàéäèêóâàëî, ïðîâ³ä äóìàâ ³ óêëà-

äàâ ïëàíè…

– À òåïåð ïåðåéäåìî äî êîíêðåòíèõ ôàêò³â, – ñêàçàâ Àðêàä³é Êîçà÷îê ³ çàïèòàâñÿ òîâàðèøîê ³ òîâàðèø³â, ÷è ¿ì â³äîìî, ùî íà äâàíàäöÿòè àáñîëüâåíò³â-óêðà¿íö³â öüîãî ðîêó â ×åðí³âöÿõ, äî ¿õ îðãàí³çàö³¿ âïèñàëîñÿ ò³ëüêè äâîº.

– Ùî? Õòî? Äå? Ùî? – çàñêðåêîòàëè êîëî Äàðêè. Ççàäó íàäíåñëàñü â³ñòêà, ùî îäèí ç òèõ äâîõ – öå àíåì³÷íèé ðóñÿâèé õëîï÷èíà ïðîòè Äàðêè. Ëèòâèí? Òàê! Òåîô³ëü Ëèòâèí íàçèâà-

ºòüñÿ. Øè¿ âñ³õ âèòÿãëèñü ó ñòîðîíó Òåîô³ëÿ Ëèòâèíà. Ðóñÿâèé, ïî÷åðâîí³âøè âàæêî, ðîçãóáëåíî ëîâèâ ùîñü óñòàìè. Äàðö³ ñòàëî æàëü òîâàðèøà Ëèòâèíà. ³í ðîáèâ âðàæ³ííÿ õëîï÷èêà, ÿêîãî ñèëó-

þòü äåêëàìóâàòè ïåðåä ãîñòÿìè.

– Öèõ äâàíàäöÿòü àáñîëüâåíò³â (õòîñü äîïèòóâàâñÿ Äàðêè çà ïëå÷èìà çà ïð³çâèùåì òîãî äðóãîãî þíàêà), – ïðîäîâæóâàâ Àðêà-

ä³é ãîëîñîì, – öå ïåðøèé âèïóñê ÷èñòî ðóìóíñüêèõ ÷åðí³âåöüêèõ ã³ìíàç³é. Äâà ç íèõ çàïèñàëîñÿ äî „Ñ³÷³“, à ñ³ì (ñ³ì! – ñòóêíóâ ãî-

ëîâà îë³âöåì äî ñòîëà) îïèíèëîñÿ â ðóìóíñüêèõ îðãàí³çàö³ÿõ! Õàé öåé ôàêò áóäå ãð³çíèì ìåìåíòî äëÿ òèõ âñ³õ òîâàðèø³â ³ òîâàðè-

øîê, ùî â öüîìó ðîö³ ñòàíóòü äî ïðàö³ íàä íàö³îíàëüíèì îñâ³÷åí-

íÿì ñåðåäíüîøê³ëüíî¿ ìîëîä³.

Ç ÷åðãè òîðêíóâñÿ ãîëîâà ïðîáëåìè ì³ùàíñòâà. Öåé ïðåâàæíèé åëåìåíò, ðîçñèïàíèé ïî ÷îòèðüîõ ÷åðí³âåöüêèõ ïåðåäì³ñòÿõ, â îñ-

òàííüîìó ÷àñ³ æàõëèâî ï³äïàâ ï³ä äåíàö³îíàë³çàö³éí³ âïëèâè ñóñ³ä³â.

Ñêóï³, äóæå îáåðåæí³ â òàêòèö³ (â çàë³ áàãàòîìîâíå, âåñåëå áóð-

ìîò³ííÿ) ñïðîáè íàøîãî ñòàðøîãî ãðîìàäÿíñòâà íàâ’ÿçàòè ÿêèé-íå-

áóäü êîíòàêò ç ì³ùàíñòâîì, ãîëîâíî ç Ìàíàñòèðèñüêàìè ³ Êëîêó÷-

êàìè, íå äàëè í³ÿêîãî âèñë³äó. Îïîðòóí³ñòè÷íèé ï³äõ³ä äî ñïðàâè òàì, äå òðåáà ñì³ëîãî é îäâåðòîãî âèñòóïó, çãîðè âèêëþ÷èâ âñÿêó ìîæëèâ³ñòü óñï³õó. Ìè, áóêîâèíñüê³ êîðïîðàíòè, íà ÿêèõ ëåæèòü ïî÷åñíèé îáîâ’ÿçîê ïðîäîâæóâàòè òðàäèö³þ íàøèõ ñëàâíèõ ïðåäê³â, ìè, ùî íà ñâîìó ïðàïîð³ ìàºìî çîëîòèìè áóêâàìè âèïèñàíå „÷åñòü íàðîäó é êîçàöòâà“, òåïåð òðîõè „ìàé“ ³íàêøå â³çüìåìîñÿ äî ãðî-

ìàäÿíñüêî¿ ïðàö³.  íàéáëèæ÷èõ äíÿõ ó íàø³é êîðïîðàö³¿ â³äáó-

äåòüñÿ óðî÷èñòå ñâÿòî ïðèçíà÷åííÿ þíàê³â-ôóõñ³â íà êîçàê³â. Ïî êîçàöüê³ì ³ñïèò³, çã³äíî ç òðàäèö³ºþ, ï³ñëÿ ïðèñÿãè â³äáóäåòüñÿ

áåíêåò. Ïî çàáàâ³ – êîçàöòâî, äî ïðàö³! Íàðîä ÷åêຠíàñ. Ãîòîâ³

íà éîãî ïîêëèê – ³äåìî!

ʳíåöü ïðîìîâè áóâ åôåêòíèé. Àðêàä³é Êîçà÷îê âèêèíóâ ðóêó âïåðåä, í³áè áóëàâó, ³ íà õâèëèíó çàñòèã ó ò³é ïîç³. ² çíîâó çáèëàñü ðàä³ñíà êóðÿâà îïëåñê³â. Äàðêà, ÿêà ñàìå â ò³é ÷àñèíö³ íàì³ðÿëàñÿ

âèòåðòè íîñà, áëèñêàâè÷íî âñóíóëà õóñòèíó ï³ä ïàõó ³ òàê áèëà

„áðàâî“, àæ äîëîí³ íàïó÷íÿâ³ëè. „Ñòàðøèé“ ïîñòîÿâ ùå äîñòîéíî õâèëèíó ïðè ñòîë³, à ïîò³ì ïîâàãîì, íå êâàïëÿ÷èñü, â³äñòóïèâ â³ä íüîãî. Òîä³ íà ñåðåäèí³ çàëè ç÷èíèâñÿ ðóõ. Õòîñü íàïèðàâ íà õâè-

ëþ ëþäñüêèõ ïëå÷åé ó íàïðÿì³ ñòîëà. Íåðàäî ðîçñòóïàþ÷èñü, „çà-

ëà“ îáåðòàëà ãîëîâè ïîçà ñåáå: õòî? ÷îãî?

Ñòÿãíóâøè ãîëîâó â ðàìåíà òàê, ùî âîíà, ÿê íà ðèñóíêó â ä³-

òåé, âèðîñòàëà ïðîñòî ç êàäîâáà, òîâàðèø Çàçóëÿ Ìèêèòà ïðàâöþ-

âàâ äî ñòîëà. „Ñëóõàéòå! Ãåé, ñëóõàéòå òàì!! Òîâàðèø Ìèêèòà Çà-

çóëÿ ïðîñèòü ãîëîñó!“

– Íå äàòè ãîâîðèòè! Íåìà í³ÿêîãî ãîëîñó! Íå äàòè ãîâîðèòè!!

Ñèïíóëèñü ç ê³ëüêîõ ñòîð³í íàðàç ïðîòåñòè, ÿê³, ïî ïðàâä³ ñêà-

çàòè, çâó÷àëè äîñèòü âåñåëî. Ñòóäåíòñüêèé íàðîä áóâ óæå ëåãêî ï’ÿíèé â³ä ïî÷óòòÿ âëàñíî¿ âàæëèâîñòè, ³ éîìó õîò³ëîñÿ, ùîá Çàçó-

ëÿ ïî÷àâ ãîâîðèòè, ùîá õòîñü ç éîãî îäíîäóìö³â ñòàíóâ â îáîðîí³

Çàçóëèíîãî ñâ³òîãëÿäó, ùîá âðåøò³… åõ, ùîá ìîæíà áóëî òðîõè íàãëÿäí³øå âèÿâèòè ñâîþ ãîòîâí³ñòü äî áîðîòüáè. Òà ãîëîñó ïðîñèâ Çàçóëÿ, ³ òðåáà áóëî ç ïðèíöèïó, õî÷ áè ç³ øêîäîþ äëÿ âëàñíî¿

ïðèºìíîñòè, ïðîòåñòóâàòè ïðîòè öüîãî.

– Íå äàòè ãîâîðèòè! Íå äàòè!!

Ãîëîâà ñòóêíóâ îë³âöåì äî ñòîëà:

– Ñïîê³é òàì! Òîâàðèø Çàçóëÿ ìຠãîëîñ!

Òîâàðèø Ìèêèòà Çàçóëÿ, ïðèñàäêóâàòèé, ç àòëåòè÷íî ðîçâèíå-

íèìè ðàìåíàìè ïàðóáîê, çàñóíóâ ðóêè â êèøåí³ â³ä øòàí³â ³ ÷åêàâ àæ çàëà óñïîêî¿òüñÿ. Ïî éîãî êâàäðàòîâîìó, ãóñòî ïîïðèùåíîìó ëèö³ ãðàëà ëåäâå ñõîïíà, çàäîâîëåíà óñì³øå÷êà.

– Ãîâ! ×åêàéòå, òîâàðèñòâî, – çàãóä³â âðåøò³ ñèëüíèì, ÿê ãî-

ëîñ ï³äçåìíèõ êîâàë³â, áàñîì, – ïîõðèïíåòå çîâñ³ì ³ íå çìîæåòå

êðè÷àòè òîä³, ÿê ÿ çà÷íó ãîâîðèòè! Ãà? Ìîæå, ÿê íà ïî÷àòîê, òî äî-

ñèòü. Òåïåð äàéòå ìåí³ ñêàçàòè äâ³ ñëîâ³… ÿ áóäó â³äïî÷èâàòè, à âè áóäåòå êðè÷àòè… à ÿê çìó÷èòåñÿ, òîä³ ÿ çíîâó ñêàæó äâ³ ñëîâ³. Ãà?

 çàë³ çðîáèëîñÿ çîâñ³ì âåñåëî. Õòî òóïàâ íîãàìè, õòî ñâèñòàâ äëÿ êðàùîãî íàñòðîþ. Òîä³ Àðêàä³é Êîçà÷îê, çáèòèé ç ïàíòåëèêó, ç óñ³º¿ ñèëè âäàðèâ ÿêèìñü áëÿøàíèì ïðåäìåòîì ïî ñòîë³:

– Ñïîê³é! Ùî öå ìຠçíà÷èòè? Òîâàðèø Çàçóëÿ ìຠãîëîñ!

– Äÿêóþ, – çâåðíóâñÿ â ñòîðîíó Àðêàä³ÿ Êîçà÷êà Çàçóëÿ, à ïîò³ì, ïîâ³âøè äåê³ëüêà ðàç³â ïî áîðîä³ ðóêîþ, ïî÷àâ íàðåøò³:

– Òîâàðèñòâî! Íàø ñòàðøèé, Àðêàä³é Êîçà÷îê, ïîçíàéîìèâ íàñ ç ïëàíàìè ïðàö³, ÿêó â³í ó ñâî¿é áèñòðîóìíîñòè óïëàíóâàâ.