ISBN 966-538-174-1 122 page

íà ìàëà òàêå ùàñòÿ, ÿê ìîÿ ˳äêà…

Íåáàâîì ç’ÿâëÿºòüñÿ é ñàìà „îô³ðà“: ìàëà, çâèííà æ³íî÷êà, ÿêó ïðèðîäà, íàïåâíî, âæå äëÿ ñàìî¿ ãàðìîí³¿ ïðèêðàñèëà äð³áíèìè, ì’ÿêèìè ðóõàìè. Àëå… õòî íîñèòü âóçüêó, âèùå êîë³í ñï³äíè÷êó, õòî â’ÿæå êðàâàòêó à la suffrage**… õòî õîäèòü ó øèðîêîíîñèõ ÷å-

ðåâèêàõ íà íèçüêèõ „îáöàñàõ“… õòî ìຠ„áóá³-ôðèçóðó“, õòî íî-

ñèòü îë³âö³ íà ãðóäí³é êèøåí³ – òîé, ÿñíî, ìóñèòü ðîáèòè øèðîê³, 1 ïîëîòíÿí³ ñåëÿíñüê³ øàðîâàðè. – Ïðèì. àâòîðêè.

* ó ìàéáóòíüîìó (ëàò.).

** ÿê ñóôðàæèñòêà, ôåì³í³ñòêà (ôð.), â³ä àíãë. ñë. „suffragism“ – âèáîð-

÷å ïðàâî. Òàê íàçèâàâñÿ ðóõ ó Âåëèê³é Áðèòàí³¿ ³ ÑØÀ, ùî âèáîðþâàâ ð³âí³ ïðàâà æ³íîê.

íåäáàë³ êðîêè, ìóñèòü ìàòè êàíòîâèñò³ ðóõè ³ ñòîÿòè ç ðóêàìè â êè-

øåíÿõ, øèðîêî, ïî-ìóæåñüêè, ðîçñòàâèâøè íîãè.

Ò³ëüêè ò³ êðóãë³, ÿê ó êâ³òêè, î÷³, ç íåïðèðîäíî âåëèêèìè ÷î-

ëîâ³÷êàìè, ò³ëüêè òîé êîðîòêèé, çáèòî÷íî âòÿòèé íîñèê ç íåäèñ-

êðåòíèìè òóíåëÿìè í³ÿê íå õî÷óòü ãàðìîí³çóâàòè ç ö³ºþ ïîçîþ íà â÷åíó ³ íà ä³ëîâó îñîáó!

Îëÿ Êåíòíåð âò³øåíà Äàðêîþ ãàëàñëèâî ³ ùèðî:

– Vai de mine*, êîãî ÿ âèäæó? (Ìàëà Êåíòíåð – áóêîâèíêà ç êðîâè é êîñòè).

Ïðè ö³ì ïðèâ³òàíí³ îáõîäèòüñÿ áåç ïîö³ëóíê³â ³ îá³éì³â. Õî÷

Äàðêà ðîçïðîñòåðëà áóëà ðàìåíà, ÿêáè õîò³ëà çäóøèòè â íèõ „ìà-

ëó“ Îëþ Êåíòíåð, àëå òà âèñëèçíóëà ³ ñòèñíóëà ò³ëüêè Äàðö³

ðóêó ñèëüíî, ïî-ñïîðòîâîìó. Ìè – ñó÷àñí³, ä³ëîâ³ ä³â÷àòà –

÷õàºìî íà ñåíòèìåíòè!

Íà ñò³ë ïðèõîäèòü ùå îäíà ñêëÿíêà ÷àþ, ùå îäíà ëîæå÷êà, ùå îäíà ï³äñòàâêà, à ïîò³ì áàãàòî… áàãàòî… ïèòàíü. Íàðàç Îëÿ

êèäàº, çäàâàëîñü áè, îòòàêå çâè÷àéíå ïèòàííÿ:

– Âàðå**, ÷è òî ïðàâäà, ùî òè çà ïåðøèì ðàçîì çäàëà ìàòó-

ðó? – ³ Äàðêà í³ÿêî⳺. Òàê³ ïë³òêè ïðî íå¿ – öå, ÿê êàæóòü ó íàñ, íà Áóêîâèí³, „æàäåí“ êîìïë³ìåíò. Íàâïàêè! Ìàòóðó æ ïðè ñïðè-

ÿòëèâ³ì ñêëàä³ ³ñïèòîâî¿ êîì³ñ³¿ ìîæíà â Ðóìóí³¿ òàê ñàìî êóïèòè, ÿê ñòóï³íü „äîêòîðà“ ÷è ïîñâ³äêó íà óìîâíî íåäóæîãî, àëå â ö³é òðàíñàêö³¿ îáîâ’ÿçóþòü òåæ ÿê³ñü ôîðìè. Çà ïåðøèì ðàçîì, õî÷ áè çãîðè îïëà÷åíó, çäàþòü ìàòóðó ò³ëüêè, í³êóäè ïðàâäè ä³òè, ï³äîçð³ë³

òèïè, ÿê³ çàðàç ï³ñëÿ íå¿ ä³ñòàþòü ïîñàäè ïðè „Ñ³´óðàíö³“.

Âëàñòèâî – öå íàõàáñòâî ðîçñ³âàòè ùîñü ïîä³áíå ïðî Äàðêó!

Àäæå äâ³÷³ ñ³äàëà äî ìàòóðè – âîíà ìຠäîêàçè íà öå. Êð³ì òîãî (çðåøòîþ âñ³ ó÷í³ é ó÷åíèö³ áóâøî¿ óêðà¿íñüêî¿ ã³ìíà糿 ïåðåéøëè òå ñàìå), çàêè äîáèëàñü äî òî¿ ìàòóðè, ìóñ³ëà ïåðåêèäàòèñü ç ã³ì-

íà糿 äî ã³ìíà糿, ç ì³ñòà äî ì³ñòà, áî âñþäè „íå áóëî ì³ñöÿ“ äëÿ

òàêèõ, ÿê âîíà. Ñòàðà ³ñòîð³ÿ!

– À íàé òî êà÷êà êîïíå! – çàïàëþº ïàï³ðîñêó Îëÿ Êåíòíåð, ÿê áè íå õîò³ëà òîðêàòèñü òîãî, ùî âæå ïðîïàëî. – Ãîâîð³ì ïðî ùî ³íøå!

* Îé ëèøåíüêî ìåí³! (ðóì.).

** êóçèíà (ðóì.).

Îëÿ ïåðåñóâຠçóáàìè ïàï³ðîñêó â îäèí ê³íåöü óñò, à äðóãèì íàñâèñòóº êîçèð ç îñòàííüîãî òèæíÿ: „Ist die Banane krumm, oder nicht?“*

Ìè, ñó÷àñí³ ä³â÷àòà, â쳺ìî íå ò³ëüêè ñâèñòàòè, àëå é íå ç îä-

íîãî â æèòò³ ïîñâèñòóâàòè ñîá³. Ìè, ñó÷àñí³… Äîñèòü! Äàðêà íà-

ïðàâäó íå çíàëà, ùî ò³ „áåç ìàòóðè“ íå ïåðåéøëè òàê ëåãêî äî äåí-

íîãî ïîðÿäêó íàä ñâî¿ì ñòàíîì, ÿê öå çäàâàëîñÿ çáîêó.

Îëÿ ïåðøà ïî÷èíຠ³ç çîâñ³ì ³íøî¿ áî÷êè. Äàðêà ñâîº÷àñíî ïðè¿õàëà äî ×åðí³âö³â.

– Ñëîâî ÷åñòè! Òåïåð, ÷îëîâ³÷å, ï³ñëÿ ñêàñóâàííÿ ñòàíó îáëîãè çàïóëüñóº íîâå æèòòÿ íà íàø³é Çåëåí³é! Òî îñòàíí³é ³ä³îòèçì –

ïðèïóñêàòè, ùî óðÿä (Îëÿ êàæå „ïðàâèòåëüñòâî“) ï³øîâ íà óñòóï-

êè ò³ëüêè ç³ ñòðàõó ïåðåä íåïåâíîþ âèãðîþ ó öèõ âèáîðàõ, ùî ìà-

þòü â³äáóòèñÿ â ñ³÷í³ ÷è ëþò³ì, õî÷ – Îëÿ ñòðóøóº íåäáàëî ì³çèí-

íèì ïàëüöåì ïîï³ë ç ïàï³ðîñêè – öàðàí³ñòè1 ìîá³ë³çóþòü äóæå

ñèëüíó êîíòðó ðÿäîâó âèáîð÷ó êàìïàí³þ. Àëå öå íå òå… òóò çàãðà-

íèöÿ òêíóëà ñâîãî íîñà â ìåíøèííºâó ïîë³òèêó Ðóìóí³¿!2

Ñëîâà „Ë³´à Íàö³é“, „Àíòàíòà“, „Ëîéä Äæîðäæ“ ìèãàþòü â Îëèíèõ óñòàõ, ÿê êîëüîðîâ³, äóãàñò³ êóë³ â ðóêàõ öèðêîâîãî æîí´ëåðà. Äàðêà ïðîñòî íå ï³çíຠìàëî¿ Îë³ Êåíòíåð, ùî ó ÷åò-

âåðò³é êëàñ³ ïëþíóëà áóëà íà Îðèñüêó ϳäã³ðñüêó.

„Õîëåðíî ôàéíî“, ùî Äàðêà ñàìå ñüîãîäí³ ïðè¿õàëà. Ñüîãîäí³

æ ïåðø³ ñòóäåíòñüê³ ñõîäèíè. Ïåðø³ â³ä äåâ’ÿòüîõ ì³ñÿö³â. Íàø³

â ðå´àò³ ïîíÿòòÿ íå ìàþòü ïðî òå, ùî òî çíà÷èòü æèòè â ñòàí³

îáëîãè.

„Ist die Banane krumm, oder nicht?..“

Äàðêà ïåðåêëàäຠá³ëèçíó ç âàë³çè ó øóõëÿäó â êîìîä³. Ñòà-

ðàííî, ç ëþáîâ’þ âèïðîñòîâóº âëàñíîðó÷í³ ãàïòè íà ñîðî÷êàõ.

Ó êîæíó ç òèõ ðîá³òîê âïëåòåíà íèòêà ÷àñó, ùî, çàâîðîæåíà ãîë-

êîþ, çáåðåãëà ñâîþ ñâ³æ³ñòü ³ çàïàõ.

* „×è áàíàí êðèâèé, ÷è í³?“ (í³ì.).

1 ×ëåíè ñåëÿíñüêî¿ ðóìóíñüêî¿ ïàðò³¿, îäí³º¿ ç íàéñèëüí³øèõ ó êðà¿í³

(â³ä ñëîâà „öàðà“ – çåìëÿ).

2  Ðóìóí³¿ òîä³ çíà÷íèìè ìåíøèíàìè, ùî áîðîíèëè ñâî¿ åòí³÷í³ ïðà-

âà ÷åðåç äåìîêðàòè÷í³ ³íñòèòóö³¿ ªâðîïè, áóëè óãîðö³, í³ìö³, óêðà¿íö³

³ áîëãàðè.

×èñòà, çàïàøíà á³ëèçíà – öå ùîñü á³ëüøå, ÿê ã³ã³ºí³÷íà ñêëà-

äîâà ÷àñòèíà íàøîãî îäÿãó. Öå ùîñü, ïðî ùî ìð³þòü âîÿêè íà ôðîíò³, ùîñü, ùî íàãàäóº ñèðîòàì ìàìó, ùîñü, ùî óñâ³äîìëþº

æ³íêàì ¿õ âëàñòèâå ïðèçíà÷åííÿ.

– Íå çíàºø, êîòðà ç íàøèõ òîâàðèøîê óæå â³ääàëàñÿ? – ïè-

òàºòüñÿ Äàðêà ó ëî´³÷íîìó çâ’ÿçêó ç³ ñâî¿ì âðàæ³ííÿì.

– ß íå ö³êàâëþñÿ öèìè ñïðàâàìè çàíàäòî. Çäàºòüñÿ ìåí³, ùî îäíà ̳ö³ „ïåðåñïàöåðóâàëàñÿ“ ï³ä â³íåöü… À òè, Äàðêî, ìàºø ÿêîãî „øòàíÿòíèêà“?

Äàðêà ç êîì³÷íîþ ïîâàãîþ ïðèòàêóº ãîëîâîþ.

– Íàïðàâäó? – ÷îìóñü íåçðîçóì³ëî çäèâóâàëàñÿ Îëÿ. – Ïî ïðàâä³ ñêàæè ìåí³, ÷îìó òè… õî÷åø â³ääàòèñÿ?

– ßê òî „÷îìó“? – ç ÷åðãè äèâóºòüñÿ ³ ñîá³ Äàðêà.

– ͳ… òè ñêîíêðåòèçóé ìåí³ â³äïîâ³äü… Àäæå ñòóä³þºø…