ISBN 966-538-174-1 118 page

Äàðêà õîâຠëèöå â äîëîí³. ¯é çäàºòüñÿ, ùî ðóìóíè áóëè á ó ïðàâ³ ïîâåñòè ¿¿ íà øèáåíèöþ çà ñàì öåé ðàä³ñíèé âîãíèê, ÿêèì ñïàëàõíóëè ¿¿ î÷³ â³ä ò³º¿ â³ñòêè. Äèðåêòîð ïðèãàäóº ñâîþ îñòàííþ ïåðåñòðîãó ³ ïîãðîçó. ³í çàêëèêóº âèíóâàòöÿ äîáðîâ³ëüíî ïðèçíà-

òèñü, áî ò³ëüêè öÿ ºäèíà îáñòàâèíà ìîæå âðÿòóâàòè îáèäâ³ ã³ìíà糿

ïåðåä ¿õ ðîçïóñêîì. Òîìó îáèäâ³, áî îáèäâ³ âîíè êîðèñòàëèñü ãî-

ðîäîì, äå áóâ äóáîê.

 àóë³ òèõî-òèõî.

Äèðåêòîð ï³äíîñèòü ãîëîñ ³ òåïåð çãîðè íàòèñêຠíèì íà âè-

íóâàòöÿ:

– Âèíóâàòåöü º â çàë³. Ïîë³ö³ÿ òåæ. Êîæíî¿ õâèëèíè äèðåêòîð ìîæå éîãî âåë³òè àðåøòóâàòè, àëå òîä³ ñï³ââèíà ïàäຠíà âñ³õ ç³áðà-

íèõ. ͳõòî íå â³ðèòü ³ íå ïîâ³ðèòü, ùîá âèíóâàòåöü ó ñâîºìó çëî-

÷èííîìó ä³ë³ áóâ ñàì. ³í ìóñ³â ìàòè ñï³ëüíèê³â, òàêèõ, ùî ç íèì áóëè ó çìîâ³. Êîëè æ â³í ñàì ïðèçíàºòüñÿ, òî õî÷ âðÿòóº ñâî¿õ òî-

âàðèø³â. Êîëè â³í áóâ òàêèé â³äâàæíèé, ùî â÷èíèâ òàêó ãàíåáíó ñïðàâó, òî íåâæå òåïåð íå ñòàíå ó íüîãî ñèëè ³ â³äâàãè âçÿòè â³ä-

ïîâ³äàëüí³ñòü çà ñâ³é â÷èíîê? ×è, ìîæå, öåé „ãåðîé“ õî÷å ðÿòóâà-

òè ñåáå äîëåþ ê³ëüêàäåñÿòè òîâàðèø³â? ͳ÷îãî éîìó öå íå äîïîìî-

æå, áî éîãî ïð³çâèùå âæå â³äîìå ïîë³ö³¿. ²äåòüñÿ ò³ëüêè ïðî ðÿòó-

íîê ã³ìíà糿.

² äèðåêòîð ùå ðàç ãîâîðèòü àâòîðèòåòíî: „Ò³ëüêè ºäèíà îáñòà-

âèíà, êîëè âèíóâàòåöü ñàì âèÿâèòü ñåáå, ìîæå âðÿòóâàòè îáèäâ³

ã³ìíà糿“.

Äåê³ëüêà ó÷í³âñüêèõ ãîë³â îãëÿäàþòüñÿ ïîçà ñåáå. Íå êîæíèé ìຠîõîòó ïðîùàòèñÿ ç øêîëîþ. Äå æ òîé, ùî ïîâèíåí ïðèçíàòè-

ñÿ ³ ðÿòóâàòè ñâî¿õ òîâàðèø³â?

ͳõòî íå ïðèçíàºòüñÿ.

Äèðåêòîð ùå ÷åêàº. À çãîäîì ãîâîðèòü òâåðäèì, ïîøàðïàíèì â³ä õâèëþâàííÿ ãîëîñîì:

– Îñü âàì ìîðàëüíà âàðò³ñòü âàøèõ „ïðîâîäèð³â“! Çíàº, ùî éîãî ïð³çâèùå âæå â³äîìå ïîë³ö³¿! Çíàº, ùî öå ºäèíèé çàñ³á âðÿ-

òóâàòè äâ³ ã³ìíà糿 â³ä ë³êâ³äàö³¿… – äèðåêòîð íå ìîæå ãîâîðèòè 317

äàë³ ç îáóðåííÿ. ³í çàñïîêîþºòüñÿ íà õâèëèíêó, ïîò³ì ïî÷èíàº

âæå ³íøèì òîíîì:

– ijâî÷à ã³ìíàç³ÿ ìîæå éòè äîäîìó. Ïðî âñÿê³ ñâî¿ äàëüø³ ðîç-

ïîðÿäæåííÿ äèðåêö³ÿ îãîëîñèòü íà „÷îðí³é äîøö³“.

ijâ÷àòà çàêîëèõóþòüñÿ ëàâàìè, âîíè â³ää³ëþþòüñÿ â³ä õëîïö³â.

Á³ëÿ äâåðåé ñòàþòü ó÷èòåë³ ³ áà÷íî ñòåæàòü, ùîá ³ç ñï³äíè÷êàìè íå

âèñóíóëèñÿ ÿê³ñü øòàíè.  êîðèäîð³ òðåáà ï³ä îêîì „ñ³´óðàíùèêà“

ïðîâ³ðèòè ñâîþ òîðáó é íà çàïèò, ÷è ÷îãî íå áðàêóº, â³äïîâ³ñòè

„íó“, ùî óêðà¿íñüêîþ ìîâîþ çíà÷èòü „í³“.

Íà äîðîç³ Äàðêà ïðèãàäóº ñîá³ ùîñü ³ çâåðòàºòüñÿ ðàïòîì äî ˳äêè:

– ß ìàþ ëàòèíñüêó ãðàìàòèêó Îð³õîâñüêî¿. ²äè ñàìà… ÿ ïî-

á³æó, ìîæå, ùå äîæåíó Íàòàëêó ³ â³ääàì ¿é êíèæêó.

Öå ðîçñåðäæóº ˳äêó:

– Á³ãìå, Äàðêî, òè ÿêàñü òðîõè äóðíîâàòà! Òè ãàäàºø, ùî êî-

ìóñü òåïåð ëàòèíñüêà ãðàìàòèêà â ãîëîâ³! Àëå ÿê õî÷åø ¿¿ ä³ãíàòè, òî ëåòè, áî Íàòàëêó ëåäâå âæå âèäíî!

² Äàðêà á³æèòü:

– Íàòàëþ… ÿ ìàþ… òâî…þ ãðàìàòèê…óõ-õ.

Äàðêó ñïåðëè ÿê³ñü áîë³ ï³ä ãðóäüìè, ³ âîíà ìóñèòü âõîïèòè äóõó.

Îð³õîâñüêà çóïèíÿºòüñÿ. Òîä³ Äàðêà, çàì³ñòü ñÿãíóòè â òîðáè-

íó çà ãðàìàòèêîþ, ÷³ïëÿºòüñÿ ðóêîþ Íàòàë÷èíîãî êîì³ðà, ïðèòóëþº

¿¿ äî ñåáå ³ ïèòຠïåðåëÿêàíèì, òðèâîæíèì øåïîòîì:

– Íàòàëêî, ÿ òåáå áëàãàþ… ñêàæè ìåí³… öå çðîáèâ Îðåñò?

Íàòàëêà àæ ïîäàºòüñÿ âçàä â³ä òàêîãî çàïèòó. Âîíà ì³ðÿº Äàð-

êó ãð³çíèìè áðîâàìè, ïîñì³õàºòüñÿ ëåäâå ïîì³òíîþ, ëåãêîâàæíîþ óñì³øêîþ ³ éäå äàë³. Äàðêà äîçâîëÿº ¿é ³òè ê³ëüêà êðîê³â, àëå âìèòü íàçäîãàíÿº ¿¿ ³, ÷³ïëÿþ÷èñü ¿¿ ðóê, ïî÷èíຠîïðàâäîâóâàòèñü:

– ß çíàþ, ùî ïðî òàê³ ðå÷³ íå ìîæíà ïèòàòèñÿ, àí³ ãîâîðèòè, àëå ÿ òàê õîò³ëà á öå çíàòè… Í³õòî íå çíàº, ÿêå öå âàæëèâå äëÿ

ìåíå… äëÿ ö³ëîãî ìîãî æèòòÿ…

Íàòàëêà ìîâ÷èòü. Òîä³ Äàðêà íàõèëÿºòüñÿ äî ¿¿ âóõà:

– Êîëè íå õî÷åø ïðî öå ãîâîðèòè… êë³ïíè ò³ëüêè îêîì, ùî

„òàê“.

Íàòàë÷èí³ î÷³ äèâëÿòüñÿ ïðîñòî ³ íåïîðóøíî, ìîâáè ¿¿ ïîâ³êè òà ⳿ áóëè ç áëÿõè. Çà ê³ëüêà êðîê³â ïîñì³õàºòüñÿ. Íàòàëêà Îð³-

õîâñüêà ïîñì³õàºòüñÿ!!

– Î, Íàòàëþ! – Äàðêà õî÷å ïîö³ëóâàòè òîâàðèøêó, àëå òà óõè-

ëÿºòüñÿ â³ä ïîö³ëóíêó ³ êàæå ëàã³äíî:

– Íå ðîáè äóðíèöü íà âóëèö³! Äèâèñü, õë³á âèë³òຠòîá³

ç òîðáè.

² ïîêè Äàðêà âîâòóçèòüñÿ ç äðóãèì ñí³äàíêîì, Íàòàëêà Îð³-

õîâñüêà ïåðåõîäèòü íà ³íøó âóëèöþ.

XXV

 ïîâ³òð³ ë³òàþòü òàê³ ïîãîëîñêè, ùî àí³ ¿õ òîòîæíîñòè, àí³

äæåðåëà ñõîïèòè íå ìîæíà.

Îáèäâà äèðåêòîðà ¿çäèëè áóö³ìòî äî Áóõàðåñòó ³ áóëè íà àâ-

䳺íö³¿ â ñàìîãî ì³í³ñòðà îñâ³òè.

Ç Áóõàðåñòó ïðè¿çäèëà êîì³ñ³ÿ äî ×åðí³âö³â.

Ç òîãî âñüîãî ïåâíå îäíå, ùî àðåøòóâàëè Îðåñòà Öèãàíþêà òà ïåðåâåëè ç ïîë³ö³éíèõ äî ñóäîâèõ àðåøò³â.

×è ùå êîãîñü àðåøòóâàëè ç ó÷í³â? Òåæ íå çíàòè. Ïîãîëîñêà ñ³º, ùî „â’ÿçíèö³ ïåðåïîâíåí³ óêðà¿íñüêîþ ìîëîääþ“. Òèì ÷àñîì óñ³ áà÷àòü, ùî áàãàòî ö³º¿ ìîëîä³ ñïîê³éíî ãðຠñîá³ â ôóòáîë.

˳äêà ç Äàðêîþ íàäâå÷³ð çàá³ãàþòü äî ã³ìíà糿 ï³ä „÷îðíó äîøêó“. ² çà êîæíèì ðàçîì âèñèòü ñîá³ òà äîøêà ÷îðíà é òàºìíà ç îäí³ñüêîþ ïåðåñòàð³ëîþ îïîâ³ñòêîþ, ÿêà çàêëèêຠ(õòî òåïåð ñëó-

õຠ¿¿ ãîëîñó!) âñ³õ ó÷åíèöü, ùîá â³ääàëè êíèæêè äî á³áë³îòåêè.

 ñåðåäó (³ õòî á òî ïîäóìàâ, ùî âæå ï’ÿòü äí³â ïåðåêîòèëîñÿ

â ìèíóëå â³ä òîãî ïàì’ÿòíîãî äíÿ!) ˳äêà é Äàðêà çíîâ á³æàòü äî ã³ìíà糿. Íà „÷îðí³é äîøö³“ âåëèêå, âèðàçèñòå îïîâ³ùåííÿ. Ïðî-

÷èòóþòü íàâøïèíüêàõ, çàäèõàíî: òóò ñòî¿òü ñèíº íà á³ëîìó, ùî óêðà¿íñüêó ä³âî÷ó ã³ìíàç³þ ðîçïóùåíî!!

– À ùîá â³í íå ïîâåðíóâñÿ ç òþðìè! – çàêëÿëà íà âåñü êîðè-

äîð ˳äêà Îðåñòîâ³: öå âñå ÷åðåç íüîãî!

Äàðêà áóðêíóëà:

– Íå êëåíè, äóðíà, àëå ÷èòàé äàë³!