ISBN 966-538-174-1 115 page

– Ùî çà „óí³ð³é“? Ùî öå òàêå? – íå ìîæå çîð³ºíòóâàòèñÿ

Äàðêà.

– ßê, òè íå çíàºø, ùî íà 12 êâ³òíÿ ïðèïàäຠäåðæàâíå ñâÿòî çëóêè Áóêîâèíè ç Ðóìóí³ºþ? Ó âàñ íà ñåë³ íå ñâÿòêóþòü öüîãî?

– Àõ, ïðàâäà?

1 „Ñâÿòî ºäíîñòè“ – ñâÿòî ñîáîðíîñò³ ðóìóíñüêèõ çåìåëü, ÿê³ ñòîë³òòÿ-

ìè ïåðåáóâàëè ï³ä âëàäîþ ³íøèõ äåðæàâ.

– Àãà, ùå ùîñü, – ïðèãàäóº ñî᳠˳äêà íîâèíó, – Îðåñò ïèòàâñÿ çà òîáîþ. Òàê, ïðîøó! ßêîñü ïåðåñòð³â ìåíå, êîëè ÿ ³øëà ç øêîëè ³ ïîñïèòàâ, äå ä³ëàñÿ „ïàííà“ Äàðêà, ùî ¿¿ í³äå íå âèäíî.

Íå ïàëåí³é, íå ïàëåí³é, Äàðêî!

Äàðêà ³ íå ïàëåí³º, àëå ˳äö³, âèäíî, õî÷åòüñÿ, ùîá öÿ íîâèíà çðîáèëà òàêå ñèëüíå âðàæ³ííÿ íà Äàðêó. Íà ê³íåöü ïðèõîäèòü ³ ˳ä÷èíà îñîáèñòà ñïîâ³äü:

– Äàðêî, òè çíàºø êîãî ÿ îñîáèñòî ï³çíàëà? Âãàäàé, àíó, âãàäàé!

Íà ïðåâåëèêó ˳ä÷èíó ðàä³ñòü Äàðêà âãàäóº çà ïåðøèì ðàçîì.

Õî÷ äîáðèé ³ ãàðíèé âèãëÿä ãîâîðèòü ùîñü çîâñ³ì ³íàêøå, ïðî-

òå äî ïåðøîãî îá³äó „íà ñòàíö³¿“ Äàðêà ñ³äຠáåç àïåòèòó. Ïàí³ îá-

ðàæåíà (Áîæå, íàâ³òü öèì „îáðàæàòèñü!“):

– Âè, ïàííî Äàðóñþ, ïðèâèêëè äî ìàìèíî¿ âèáàãëèâî¿ êóõí³, ³ íå ñìàêóº âàì íàø ïðîñòèé õàð÷…

– Îé, ùî öå âè, ïàí³! ßê ìîæíà òàêå ãîâîðèòè! Öå æ ìîÿ

ñòðàâà… áîðùèê ç ÷àñíèêîì, àëå… ÿ íàïðàâäó íå ìîæó ñüîãîäí³

í³÷îãî ¿ñòè… Ñò³ëüêè âðàæåíü, ñò³ëüêè… âðàæåíü…

– Íó, íó, ÿêîñü òî áóäå, – âæå ñ쳺òüñÿ âèáà÷ëèâà ïàí³.

XXIII

Íàòàëêà Îð³õîâñüêà ìåøêຠíà „Ë³ë³ºí´àññå“*. Ïî âóçüê³é, çà-

ïîðîøåí³é âóëèö³, ùî íå ìຠí³÷îãî ñï³ëüíîãî ç òàêèìè ÷èñòèìè êâ³òàìè, ÿê ë³ëå¿. Ó â³êíàõ Îð³õîâñüêèõ öâ³òóòü ïåëàðãîí³¿. Íàòàë-

êó çàñòຠÄàðêà ãîð³ëèöü íà îòîìàí³ ç ðóêàìè ï³ä ãîëîâîþ. Íàòàë-

êà êàæå Äàðö³ „ñ³äàòè äåñü“ ³ ëåæèòü äàë³ ç î÷èìà íà ñòåë³.

– Ìåí³ êàçàëà ˳äêà, ùî Îðåñò ïèòàâñÿ çà ìíîþ. Íå çíàºø,

÷îãî â³í õîò³â â³ä ìåíå?

Ìîâ÷àíêà. Ïî äîáð³é õâèëèí³ Íàòàëêà:

– Íå çíàþ. Íàïåâíî, í³÷îãî âàæëèâîãî, áî ³íàêøå ³ ÿ çíàëà á ùîñü ïðî òå.

Äàðêà ìຠùå îäíó ñïðàâó äî Îð³õîâñüêî¿. Ñòîêðàò âàæí³øó çà öå:

* ˳ë³éíà âóëèöÿ (í³ì.).

– ×åêàé, ÿ õîò³ëà òåáå ùîñü ñïèòàòè… ùîñü ìåí³ íàòåëåí³ëà ˳äêà ïðî òå ñâÿòî íà 12 êâ³òíÿ… Ùî êàæå íà öå Îðåñò? Ìàºìî áðàòè â íüîìó ó÷àñòü ÷è í³?

Íàòàëêà âèéìຠðóêè ç-ï³ä ïîäóøêè ³ ïðèãëÿäàºòüñÿ ñâî¿ì ïàëüöÿì:

– Îðåñò í³÷îãî íå êàçàâ. Çðåøòîþ, ùî â³í ìîæå ãîâîðèòè, êîëè ñàì õîäèòü íà ðåïåòèö³¿ õîðó?

Äàðö³ íå ìîæå ïîì³ñòèòèñÿ öÿ â³äîì³ñòü â ãîëîâ³:

– Öå õ³áà íåìîæëèâå, ùîá Îðåñò… í³… òè õ³áà æàðòóºø, öå íåìîæëèâå…

Íàòàëêà íå ïî÷óâàºòüñÿ äî îáîâ’ÿçêó çàõèùàòè ñâ³é ïîãëÿä ïå-

ðåä Äàðêîþ. ϳäâîäèòüñÿ ç îòîìàíè áë³äà, ç ï³äêðóæåíèìè î÷èìà ³ ñ³äຠíàâïðîòè Äàðêè.

– À ¥èíüî? – âèñòîãíóº ç ñåáå Äàðêà.

Íàòàëêà ÿêàñü òàêà âòîìëåíà ñüîãîäí³, ùî ëåäâå ãîâîðèòü.

„Âîíà, íàïåâíî, âìðå íà ñóõîòè“, – äóìàºòüñÿ Äàðö³.

– ¥èíüî çàâæäè ò³º¿ äóìêè, ùî Öèãàíþê.

– Òî é â³í ò³º¿ äóìêè, ùî ìè ïîâèíí³… ðàçîì ç ðóìóíàìè ðàä³òè, ùî Áóêîâèíó ïðèëó÷åíî äî íèõ? Íàòàëêî!

Íàòàëêà çðèâàºòüñÿ íà íîãè.

– ×îãî òè õî÷åø â³ä ìåíå? ²äè äî Öèãàíþêà, ³äè äî ²âàí÷óêà,

¿õ ïèòàé! Çâ³äêè ÿ ìîæó çíàòè, ùî âîíè äóìàþòü? – àëå çà õâè-

ëèíó âæå êàæå ³íøèì ãîëîñîì. – Òàê ñòðàøíî áîëèòü ìåí³ ãî-

ëîâà, ùî íå çíàþ… Òè çáèðàºøñÿ âæå éòè? Ïîñèäü ùå, Äàðêî.

ß çàñâ³÷ó, êîëè òîá³ íåïðèºìíî ó ïîòåìêàõ.

– ͳ, òè ëÿãàé… ÿ ï³äó.

Íåçâàæàþ÷è íà äð³áêó òåïëà, ùî ç’ÿâèëîñÿ çâ³äêèñü ³ îãð³ëî ãîëîñ Íàòàëêè, ðîçñòàííÿ ïîäðóã áóëî ïîâíå íåïîðîçóì³ííÿ é íå-

äîáðèõ çäîãàä³â.

Ó òåìíèõ ñ³íÿõ Äàðêà ñïîòèêàºòüñÿ îá âèòèðà÷êó ³ ìàëî ùî íå ïàäå ñòð³ìãîëîâ íà ñõîäè. Ïîò³ì çðàçó ïîòðàïëÿº íà îñâ³òëåí³

âóëèöåþ âõîäîâ³ äâåð³. Ïðè áðàì³ ìèíຠ¿¿ ÿêàñü ´àëàíòíà, ó ôóòð³

ï³ä ê³í÷èêè âóõ ïàí³, ç ïðåêðàñíèì ñîáàêîþ-ñåíáåðíàðîì. Äàðö³

áëèñêàâêîþ ïðèãàäóºòüñÿ òå, ÿê ¿õ Öèãàí ïëèâ ðàç çà ÷îâíîì ó âå-

ðåí÷àíñüêîìó ñòàâêó. Ïîò³ì ç’ÿâëÿºòüñÿ äóìêà, ùî ö³ëå ¿¿ æèòòÿ

â öüîìó ì³ñò³ – öå îäíî ïàñìî íåïðèºìíîñòåé ³ ñòðàæäàíü. Åãå æ, í³áè ñòîÿëà âîíà íà ñàìîìó êðàþ äîøêè íàä âîäîþ, ³ ðàïòîì õòîñü 310

ï³ñëÿ ö³º¿ ðîçìîâè ç Íàòàëêîþ âèáèâ ¿é ç-ï³ä í³ã öå ºäèíå îïåðòÿ.

Íà íåá³ ç ï³âíî÷³ íà ï³âäåíü ïàäå çîðÿ ³ çíà÷èòü ñâ³é øëÿõ õâîñ-

òèêîì.

*

Æèòòÿ ïîìàõóº ð³âíîì³ðíî ñâî¿ìè êðèëüìè, ÿê ³ ðàí³øå, ÿê ñòî ðîê³â òîìó: ñïåêóºòüñÿ äí³â ³ âèêëèêóº íîâ³. ² êîìóñü ñòîðîííüîìó, ìîãëî á çäàâàòèñü, ùî íåìຠí³ÿêèõ çì³í àí³ â øêîë³, àí³ â Äàð÷è-

íîìó æèòò³.

̳´óë³â ïèòàâ ç îäíàêîâèì ñïîêîºì ³ ëàñêîþ ³ñòîð³þ òèõ ç „ôîð-

òå á³íå“, ÿê ³ çàñóäæåíö³â ç „³íñóô³÷ºíò“. ̳ãàëàêå òåæ áåç âåëè-

êèõ òðóäíîù³â ïðèãàäóâàâ ñîá³, ùî „Ïîïîâ³÷“ º â êëàñ³. Ïðàâäà, ïèòàâ ¿¿ ò³ëüêè â ÷åòâåðãè, òîáòî ò³ëüêè â äí³ ãðàìàòèêè ³ ïðàâîïè-

ñó, àëå õî÷ ïðèçíàâàâ ¿¿ â êëàñ³. Äîáð³ î÷³ â÷èòåëÿ Ñï³ëîãî, ìîæå, òðîõè ÷àñò³øå, ÿê äàâí³øå, ñïî÷èâàëè íà Äàð÷èí³é ãîëîâ³. Ìàìèí³

ëèñòè, ÿê ³ ðàí³øå, áóëè ñåðäå÷í³ é í³æí³. ̳êðîñêîïîì íå äîãëÿíóâ áè í³õòî â íèõ ïîðîøèíêè äîêîðó ÷è æàëþ. Íà ñòàíö³¿, ÿê çâè÷àéíî, â íåä³ëþ áóëè íà äåñåðò íàëèñíèêè ç êîíô³òóðàìè. Íàâ³òü î. Ëó-

ö³â îäíàêîâî, ÿê ñîðîê ðîê³â òîìó, çàê³í÷óº óðîê ðåë³ã³¿ ñëîâàìè:

– À òåïåð ïîìîëèìîñÿ, ä³òè!

Íàâ³òü Äàíêî, êîëè âðÿäè-ãîäè íàòðàïèòü íà Äàðêó, â³òຠ¿¿, ÿê çàâæäè ñâî¿ì óëþáëåíèì:

– Î, Äàðêî! ßê ìàºøñÿ?

ϳäãîòîâêà äî „ñâÿòà çëóêè“ áåç ïîñï³õó é ãàìîðó, àëå ïîñó-

âàºòüñÿ âïåðåä. Ïîçà òèì, óñå „ÿê çâè÷àéíî“ ³ „ÿê ðàí³øå“.

Ò³ëüêè Äàðêà îäíà â öüîìó çàâîðîæåíîìó ñâ³òèêîâ³ ñïàëþºòüñÿ

â³ä òàºìíîãî âè÷³êóâàííÿ. Ùîñü 䳺òüñÿ ³ íàçð³âຠïîçà ¿¿ ïëå÷èìà ³ ñâ³äîì³ñòþ. Ñì³øíî, ùî ö³ âñ³ Öèãàíþêè, ²âàí÷óêè, Îð³õîâñüê³