ISBN 966-538-174-1 49 page

íî¿ ä³âî÷î¿ ã³ìíà糿 â ×åðí³âöÿõ.

Ãîâîðèâ, ãîâîðèâ ñâî¿ì ð³âíèì ãîëîñîì çîâñ³ì òàê, ÿê áè õòîñü

÷èòàâ áåç ãðàìàòè÷íèõ çíàê³â, à Äàðêà ñëóõàëà, ñëóõàëà, àæ äîêè òà íàìð³ÿíà, âèîá³öÿíà ã³ìíàç³ÿ íå âèäàëàñÿ ¿é ÿêèìñü ìîíàñòèðåì ç çà´ðàòîâàíèìè â³êíàìè, çâ³äêè íåìà àí³ âèõîäó íà ñâ³ò, àí³ íà䳿

íà ïðîì³í÷èê ñîíöÿ.

– Òè ÷óºø? – øåïíóëà Äàðö³ Îðèñüêà äî âóõà, õî÷ íàâ³òü öå áóëî ï³ä ÷àñ ãîäèíè „çàáîðîíåíå“. Äàðêà âèðâàëà êëàïòèê ïàïå-

ðó ç ÷îðíîâèêà é íàïèñàëà âåëèêèìè, ïðîòåñòàö³éíèìè ë³òåðàìè:

„Âæå êðàùå áóëî ïðèâàòíî â÷èòèñü“, – ³ ï³äñóíóëà Îðèñüö³ ï³ä ñàì í³ñ. Îðèñüêà îáá³ãëà çàïèñêó î÷èìà é, ïåðåëÿêàíà, ç³ì’ÿëà ¿¿, ìàëî ùî íå ïðîêîâòíóëà. Íåõàé áè ïîïàëà òàêà çàïèñêà ïðîôåñî-

ðîâ³ â ðóêè – áóâàé çäîðîâà, ã³ìíà糺. Íà â³êè â³÷í³!

Ïðîôåñîð ï³äíÿâñÿ ð³âíî÷àñíî ³ç äçâ³íêîì. Âæå ç ðóêîþ íà êëÿìö³ â³í îáåðíóâñÿ äî êëàñè ³ ïðîãîâîðèâ òèì ñàìèì, ï³ä ì³ðó ð³âíèì ãîëîñîì:

– Êîëÿñêà ïðèéäå çàâòðà â ìóíäèð³ äî øêîëè, à Ïîïîâè÷³âíà âñòàíå ï³â ãîäèíè ðàí³øå, ùîá äîìà îäÿãòèñÿ ÿê ñë³ä!

Äàðêà íåñïîê³éíî çàïë³òຠ³ ðîçïë³òàº, íå çíàòè âæå ÿêèé ðàç, õâîñòèê ë³âî¿ êîñè. Ñëîâà ïðîôåñîðà çîâñ³ì ñïàíòåëè÷èëè ¿¿: íå çíàº

ùå øê³ëüíèõ çâè÷à¿â, íå çíຠöüîãî ïðîôåñîðà, òîìó é íå ìîæå

çíàòè, ÷è òå, ùî â³í ñêàçàâ, – öå ò³ëüêè òîâàðèñüêå íàï³ìíåííÿ, áàòüê³âñüêèé äîê³ð ÷è äîãàíà, ïåðåñòîðîãà, ïîãðîçà?

Øóêຠî÷èìà çà ñï³ââèííîþ. Êîëÿñêà âèáëèñêóº ñâî¿ìè ñâ³æè-

ìè çóáàìè:

– Óãó! Ïîïîâè÷! Ìîæåìî ñîá³ ðóêè ïîäàòè!

² çíîâó íå çáàãíóòè, ùî õîâàºòüñÿ â öüîìó âèãóêó: ëåãêîâàæåí-

íÿ äî äð³áíî¿ ïî䳿, íàä ÿêîþ íå âàðòà çóïèíÿòè äóìêè, ÷è íàñì³õ ç âëàñíî¿ íåáåçïåêè.

– ×è ìåí³… çà öå ùîñü ìîæå áóòè… ùî ïðîôåñîð òàê ñêà-

çàâ? – ïèòàºòüñÿ „çàñóøåíî¿ ðèáêè“ Îð³õîâñüêî¿.

Íàòàëêà Îð³õîâñüêà ðèñóº ÿê³ñü ôàíòàñòè÷í³ ïðîô³ë³ íà âíóò-

ð³øí³é ñòîð³íö³ îáêëàäèíêè, ïîâîë³, ç óâàãîþ é ëþáîâ’þ. Íà Äàð-

÷èíå çàïèòàííÿ âîíà â³äïîâ³äຠíå çàðàç. Ãîâîðèòü, íå â³äðèâàþ÷è î÷åé ³ ðóêè â³ä ðèñóíêó:

– Ãì… ³ ùå îäèí çâ³é âîëîññÿ á³ëüøå íà íåä³éñí³é ãîëîâ³…

Ãì… ÿê áè òîá³ ñêàçàòè?.. Ìóñèø òåïåð äóæå „ñîêîòèòèñÿ“…

Ìîæåø òåïåð ä³ñòàòè äâ³éêó çà ïëÿìó íà ëàòèíñüêîìó çîøèò³…

Ãì… ÿ òîá³ ðàäæó… â³äòåïåð ëàòèíñüê³ êíèæêè, çîøèò, ðóêè é ãî-

ëîâó ìóñèø ìàòè âñå â ÿêíàéá³ëüøîìó ïîðÿäêó… Ñïèòàé Äóòê³âíè, çà ùî âîíà ìèíóëîãî ðîêó áóëà âèêàçàíà ç ëàòèíè? Öå

íàçèâàëîñÿ „äâ³éêà ç ðîç÷óõðàíî¿ ãîëîâè“.

Äàðêà íåíàâèäèòü Ìàð³þ Êîëÿñêó. Ïðèéøëà â îöþ øêîëó, â îö³ ìóðè ç íàéë³ïøèìè äóìêàìè, ç íàéêðàùèìè îá³òíèöÿìè ³ âæå

íà ñàìîìó ïî÷àòêó, òàê, çîâñ³ì áåç ñâ âèíè ³ ñï³âó÷àñòè, ñòÿãíó-

ëà õìàðó ãîñïîäàðÿ êëàñè íà ñâîþ ãîëîâó.

˳äêà íàáëèçèëàñÿ äî Äàðêè. Âæå ïîäîáð³ëà, áàéäóæà íà òå, ùî çàéøëî ì³æ íèìè.

– Íó, ³ ÿê òîá³ ïîäîáàºòüñÿ â øêîë³? – ñïèòàëà â³äðàçó, íà¿æå-

íà íà çàõîïëåííÿ Äàðêè.

– Åò, „òàêà“ øêîëà! Äàë³ äèõíóòè íå áóäå „â³ëüíî“, – àí³ êðè-

õ³òêè íå ñòðèìóâàëà ñâîãî ðîç÷àðóâàííÿ Äàðêà.

˳äêà ñêðèâèëà óñòà â ï³âì³ñÿöü, ð³æêàìè âíèç:

– Çíàºø? ϳçíàòè, ùî òè ïåðøèé äåíü ó øêîë³! Íó, ùî ç òîãî, ùî ïðîôåñîð ñîá³ ãîâîðèòü! ³í ìóñèòü òàê ãîâîðèòè, áî öå éîãî 132

„ñëóæáà“! Òè ÿêàñü òàêà ñì³øíà… ñëîâî ÷åñòè! Òè äóìàºø, ùî ìè ñïðàâä³ äî òåàòðó íå õîäèìî? ×è ãàäàºø, ùî ã³ìíàçèñòîê õëîï-

ö³ ï³ñëÿ íàâ÷àííÿ äîäîìó íå â³äïðîâàäæóþòü? Ïîáà÷èø! Êîáè ò³ëüêè íàóêà „íà äîáðå ðîçïî÷àëàñÿ“! Îãî, ñê³ëüêè òî íàâ³òü ó íà-

ø³é êëàñ³ òàêèõ, ùî ç õëîïöÿìè õîäÿòü! Äèâèñü, òà ç ëüîêàìè Êî-

ñîâàí… íà íå¿ ³ ñüîãîäí³ ÷åêàòèìå Ðàâëþê ç „ñüîìî¿“! Çðåøòîþ, ïåðåêîíàºøñÿ ñàìà!

Õòîñü îáâèâຠ¿¿ ðóêîþ çà ñòàí. Ñòðåïåòëèâî îãëÿäàºòüñÿ ñêî-

ðåíüêî ïîçà ñåáå: Îðèñüêà.

– Äàðêî, òè íå õîò³ëà á óæå äîäîìó ¿õàòè? Êàæè, Äàðêî! –

ïèòຠÎðèñüêà òèõåíüêî, â òàºìíèö³ ïåðåä çëîðàä³ñíèìè âóõàìè ó÷åíèöü, âòÿãíåíèõ âæå ó øê³ëüíèé â³çîê.

– Ùå ïèòàºøñÿ!

Äàðêà ïîðèâ÷àñòî ïðèòóëþº Îðèñüêó äî ñåáå:

– Îðèñüêî, áóäüìî ñîá³ ³ òóò äâ³ íàéë³ïø³ òîâàðèøêè! Òè âèäèø, ÿê âîíè çãëÿäàþòüñÿ âñ³ òóò íà íàñ, ö³, âæå „áóâà볓

â øêîëàõ?

Äâ³ ä³â÷èíè, ÷îðíà ³ í³áè (ò³íü òàìòî¿) ÷îðíÿâà, ñïëåòåí³ çà ðà-

ìåíà, ïðèñòóïàþòü äî Äàðêè é Îðèñüêè:

– ß ïðèãàäóþ ñîá³ „íà“ òåáå ³ „íà“ òåáå, – êàæå ÷îðíÿâà òà-

êèì íàãîëîñîì, ÿêáè óêðà¿íñüêó ìîâó çíàëà ò³ëüêè ç êíèæîê, – ÿê âè çäàâàëè ³ñïèò.

– ß í³êîãî íå ïðèãàäóþ ñîá³! Ìè áóëè òîä³ òàê³ ïåðåñòðàøå-

í³! – ïðèçíàºòüñÿ Äàðêà íà òå, ùîá ðîçìîâà íà öüîìó ñëîâ³ óðâà-

ëàñÿ ³ âîíà ìîãëà çàëèøèòèñÿ ñàìà ç Îðèñüêîþ, ÿêó ùîéíî â öèõ ìóðàõ îö³íèëà.

– Òè, ìîæå, ç Âåðåí÷àíêè? – ïèòàºòüñÿ ÷îðíà ëàñêàâî Îðèñüêè.

– Ìè îáèäâ³ ç Âåðåí÷àíêè, – ïðèãàäóº Îðèñüêà òîâàðèøêàì ³ Äàðêó.

– Òî òâ³é òàòî – ñâÿùåíèê, ïðàâäà? – ïèòຠçíîâó ò³ëüêè â Îðèñüêè ÷îðíà.

– Òàê, à òè çâ³äêè çíàºø? – àæ ðîç³ñêðþºòüñÿ Îðèñüêà.

– Áî ì³é òàòî òåæ ñâÿùåíèê… ³ ¿¿ òåæ, – êèâíóëà íà ÷îðíÿ-

âó, – à ÿ çíàþ òâîãî òàòêà!

– À ¿¿ òàòêî – â÷èòåëü â íàøîìó ñåë³, – çíîâó íàìàãàºòüñÿ

Îðèñüêà ââåñòè íà ðåéêè ðîçìîâè ³ Äàð÷èíó ïîñòàòü.

×îðíà òà ¿¿ ò³íü í³áè íå äî÷óâàþòü ¿¿ çàââàã.

– Ç òîáîþ, ϳäã³ðñüêà, áóäå íàñ ó êëàñ³ ï’ÿòü äî÷îê ñâÿùå-

íèê³â. Ó íàñ º ³ äî÷êè íàðîäíèõ ó÷èòåë³â, – äîêèäຠñâ³é êëàïòèê

÷îðíÿâà ³ Äàðö³.

À íà öüîìó êëàïòèêó ³ ê³í÷èòüñÿ âñÿ óâàãà äî÷êè ñâÿùåíèêà äî äî÷êè íàðîäíîãî â÷èòåëÿ.

– Õîäè ç íàìè íà êîðèäîð, – çâåðòàºòüñÿ ÷îðíà ò³ëüêè äî Îðèñüêè, ³ âîíè îáèäâ³ òÿãíóòü ¿¿ çà ðóêè çà ñîáîþ.

Äî Äàðêè í³õòî íå çâåðòàºòüñÿ. ͳõòî íå çàïðîøóº ¿¿ ç ñîáîþ.