ISBN 966-538-174-1 40 page

ï³äñóâàþòü ìèñêó ç ìîëîêîì ³ êóëåøåþ, àëå Äàðêà öèì ðàçîì âæå

íå ìîæå ëèøå ïîäÿêóâàòè. Áåðå çà ëîæêó – ³ ìîëîêî ñìàêóº, ÿê í³êîëè äîñ³.

 õàòó ïðèõîäèòü ìîëîäèé ´àçäà. Ùîñü õî÷å ïèòàòèñü ÷è ðîçâ³äóâàòèñü, àëå ìîëîäèöÿ øåïîòîì ïðîñèòü éîãî ìîâ÷àòè, é â³í í³ùî íå ïèòຠÄàðêè. ͳáè ¿¿ çîâñ³ì íåìà â õàò³. Äàðö³ ñòåëÿòü íà ëàâ³ ï³ä íàìèñíèêîì.

Ìîëîäèöÿ ïîïðàâëÿº ¿é „ïîäóøêó“, ñòàðó êîæóøèíó ï³ä ãî-

ëîâîþ, à Äàðêà, ïåðåéíÿòà âñÿ âäÿ÷í³ñòþ äî ñâî¿õ íåçíàéîìèõ äîáðî䳿â, äóìàº: „Îñòàíóñÿ âæå â öèõ äîáðèõ ëþäåé. Çàâòðà ðîçïîâ³ì ìîëîäèö³ âñþ ñâîþ á³äó é çàëèøóñÿ êîëî äèòèíè…“

¯é çäàºòüñÿ, ùî ïðî ¿¿ ïîñòàíîâó çíàþòü âæå âñ³ â õàò³, ³ âîíà âæå íå ïî÷óâàºòüñÿ ¿õ äîâæíèêîì. Íàâïàêè, âîíè ïîâèíí³ îö³íèòè ÿê ñë³ä ¿¿ ð³øåííÿ.

Ïîò³ì, ìîæíà ñêàçàòè, ùî òàêè çàðàç ïîò³ì, ÿê çàñíóëà, çáó-

äèëàñÿ â³ä ÿêîãîñü ðàïòîâîãî ñâ³òëà. Êîëè â³ä÷èíèëà î÷³, óñâ³äîìè-

ëà ñîá³, ùî ìóñ³ëà çáóäèòèñü â³ä òîãî ãàëàñó, ùî ç÷èíèâñÿ â õàò³.

² çàêè ìîãëà ç’ÿñóâàòè ñîá³, ùî êóäè, ÷îãî ö³ ëþäè ñõîïèëèñÿ âíî÷³

³ á³ãàþòü ç õàòè íà äâ³ð, à çíàäâîðó äî õàòè, áóëà âæå â òàòêà íà ðóêàõ.

– Òàòóñþ… – í³áè âò³øèëàñÿ, í³áè çäèâóâàëàñÿ.

Ùå ÷óëà, ÿê òàòêî ùå ðàç äÿêóâàâ ìîëîäèö³, ùî „äàëà çíàòè“, ïîò³ì çíîâó â÷óëà ëþäñüêó ìîâó, àæ ÿê ñòàëè â ñåáå íà ïîäâ³ð’þ.

Ìóñ³ëà çàñíóòè ïî äîðîç³ ³ çáóäèòèñÿ â³ä òîãî, ùî â³ç ïåðåñòàâ íà-

ãëî òàðàõêîò³òè.

Ç õàòè âèéøëà ñïëàêàíà, ç ïåðåêðèâëåíèì ëèöåì ìàìà ³ â³äðà-

çó ñòàëà äîêîðÿòè Äàðö³. Àæ òàòî ìóñ³â ñïàì’ÿòàòè ìàìó:

– Äàé ñïîê³é: äèòèíà ïåðåòîìëåíà... Çàâòðà áóäåø ðîçïèòóâàòè...

Òàòî (Äàðêà í³ÿê íå ìîãëà çðîçóì³òè, ùî éîìó ñòàëîñÿ, ùî â³í òàê íàãëî ïîäîáð³â äî ïàñòóøêè â³ä ãóñåé) çàí³ñ Äàðêó ñàì íà ðóêàõ äî ë³æêà. Äàðêà õîò³ëà ÷èìñêîðøå ÷êóðíóòè òàê, ÿê ñòî-

ÿëà, ï³ä ïîêðèâàëî, àëå ìàìà, ùî òåæ íàãëî çðîáèëàñÿ äîáðà, ÿê áè õòî ¿¿ ìåäîì íàìàñòèâ, êîíå÷íî çàõîò³ëà ñàìà ðîç³áðàòè „ñâîþ äîíöþ“.

² â öåé ñïîñ³á âèéøëà íà ÿâó ãàíåáíà Äàð÷èíà òàéíà.

Ìàìà âæå íàâ³òü íå äîïèòóâàëàñÿ áàãàòî, ÷îìó âîíà ç äîìó âò³-

êàëà. Êîæíèé òåïåð ðîçóì³â ïðè÷èíó.

Äàðö³ ðîçêëåþþòüñÿ çîâñ³ì î÷³, ³ âîíà íå ìîæå òàê ñêîðî çíî-

âó çàñíóòè. Ìàìà ïðîñèòü, ùîá âîíà, ïðåö³íü, òàêè çàñíóëà: ïðî âñå ïîãîâîðÿòü çàâòðà. Äàðêà õî÷å ïîñëóõàòè ìàìè, ñòóëþº ïîâ³êè, àëå òàêè íå ñïèòü. Ìàìà öå áà÷èòü, òîìó ñ³äຠíà êðàé ë³æå÷êà, ãëàäèòü ëåãåíüêî Äàðêó ïî ëèö³ ³ ïî÷èíຠðîçêàçóâàòè.

Ñòðàøí³ íåéìîâ³ðí³ ðå÷³ ðîçêàçóº ìàìà. Ùî ïåðåæèëà ìàìà, ÿê ï³øëà äî Îðèñüêè é äîâ³äàëàñÿ, ùî Äàðêà ï³øëà çâ³äòè êóäèñü.

ßê øóêàëè ¿¿ ïî âñüîìó ñåë³. ßê³ ñòðàøí³ äóìêè ïðèõîäèëè ìàì³

äî ãîëîâè. Íå çíàòè ïåâíî, ÷è ìàìà íå çàõâî𳺠â³ä òîãî âñüîãî.

Ñòåæå÷êàìè, ñòåæå÷êàìè ³ ìàìà çàõîäèòü àæ äî Äàð÷èíîãî ñîðî-

ìó. Äàðêà çàâìèðàº. Ìîæíà ñêàçàòè: ïåðåñòຠ³ñíóâàòè. ßê ùå é ìàìà ñêàæå ùîñü ïîä³áíå, ÿê Îðèñüêà âèäóìàëà, òî õ³áà á³ëüøå

íå æèòè ¿é.

Àëå ùî öå? Ìàìà ñ쳺òüñÿ ç ¿¿ ïåðåëÿêó: ïðåö³íü, öå çâè÷àé-

í³ñ³íüêà ð³÷, ùî í³ îäíî¿ æ³íêè íà ñâ³ò³ íå ìèíàº. À êðîâ? – õî÷å

çíàòè Äàðêà.

Êðîâ ó öüîìó âèïàäêó ïðèðîäí³øå ÿâèùå, ÿê êðîâîòå÷à ç íî-

ñà… Ò³ëüêè îò ùî: ä³â÷àòêà ìóñÿòü ó òîìó ÷àñ³ ââàæàòè íà ñåáå.

Áîæå áîðîíè, ïåðåñòóäèòèñü, ìî÷èòè íîãè â çèìí³é âîä³, áî ìîæ-

íà çàõâîð³òè íà âñå æèòòÿ.

Äàðêà ñêë³ïóº î÷èìà, ÿê áè õîò³ëà â³ä³ãíàòè äóìêè â³ä ñåáå: ùî?

ùî ìàìà ãîâîðèòü ïðî çèìíó âîäó ³ êàë³öòâî íà âñå æèòòÿ?

Íàïðóæåí³ âåñü äîâãèé äåíü íåðâè íå âèäåðæóþòü, ³ Äàðêà âèáóõຠïëà÷åì:

– ×îìó… Áîæå ì³é… ÷îìó ìàìà íå ñêàçàëà ìåí³ öüîãî âñüî-

ãî äâà äí³ ñêîðøå?..

² íà òàêå ïðîñòå, ïðèðîäíå ïèòàííÿ ìàìà íå çíàº, ùî â³äïîâ³ñòè.

XI

Ç ïîëÿ äîâîæóâàëè îñòàíí³, ñï³çíåí³ ñíîïè. ² ñêðèï âîç³â ÷î-

ìóñü íàãàäóâàâ êëåê³ò áóçüê³â ïåðåä â³äëåòîì ó âèð³é. Íà ÿñí³é òêàíö³ áàäüîðîãî ùå ñîíöÿ ïðèâèäæóâàëèñÿ âæå á³ë³ íèòêè áàáè-

íîãî ë³òà. Çàíîñèëî âæå çàïàõîì îñåí³, ³ áóëî ñóìíî áåç î÷åâèäíî¿

ïðè÷èíè.

Ìàìà êóïèëà íîâó, ñïåö³ÿëüíó äëÿ Äàðêè íà „äîâ³ç“ ³ç äîìó, âàë³çó. ßê ðåêðóòîâ³. ² â³ä ö³º¿ íîâî¿ âàë³çè, â³ä öüîãî îñ³ííüîãî çà-

ïàõó â ïîâ³òð³ ðîäèâñÿ ñóì ³ ñîòêàìè òîíåíüêèõ íèòî÷îê çâ’ÿçóâàâ Äàð÷èíå ñåðöå ç äîìîì, ñåëîì ³ ùå ÷èìñü, ÷îãî âäîìà íå â³ä÷óâà-

ëîñÿ, à ÷îãî òàê äóæå áðàêóº ì³æ ÷óæèìè.

Çàáîðîíà âèñòàâè ÿêîñü ðîç³ãíàëà áðàò³þ. À ìîæå, ñõîäèëàñÿ

ïîçà Äàð÷èíèìè ïëå÷èìà?

Îðèñüêà ïåðåêàçóâàëà, ùî âîíè çóñòð³÷àþòüñÿ âñ³ ùîâå÷îðà íà ïåðîí³, ïåðåä ïðè¿çäîì âå÷³ðíüîãî ïî¿çäó.

Äàðö³ í³õòî íå ãîâîðèâ ïðî òå. ͳõòî íå çàïðîøóâàâ íà ò³ çó-

ñòð³÷³, í³õòî, ç òîãî âèäíî áóëî, íå â³ä÷óâàâ ¿¿ íåïðèñóòíîñòè, à âî-

íà áóëà ãîðäà, ùîáè ñàìà íàëàçèòè ¿ì íà î÷³. Ãàô³ÿ ëþáèëà ÷àñîì ïîõâàëèòèñÿ, ùî çäèáàëà äèðåêòîðîâîãî „ïàíè÷à“ â ñåë³, àëå Äàð-

êà ÿêîñü íå ìàëà öüîãî ùàñòÿ.

Àëå ñüîãîäí³ ïðèïàäêîì çóñòð³ëàñÿ ç Ëÿëåþ íà ïîøò³. Äàðêà çáåíòåæèëàñÿ òàê äóæå, ùî ãîòîâà áóëà âäàòè, ùî íå çàââàæèëà Äàíèëþê³âíî¿. Àëå Ëÿëÿ â³äðàçó ï³ä³éøëà äî íå¿ ç ñì³õîì ³ ò³ºþ ôàëüøèâîþ ùèð³ñòþ, ùî ìóñèòüñÿ ¿é â³ðèòè íàïåðåê³ð çäîðîâîìó ðîçñóäêîâ³.

– Î, Äàðêà… Âè òåæ íàäàºòå ëèñò? ² òåæ „ðåêîìàíäî“…

Ó âàñ óæå áóâ Óëÿíè÷?

Äàðêà çàïåðå÷èëà. ×îãî ìàâ áè â íå¿ áóòè Óëÿíè÷?

– Îõ, òî âè í³÷îãî íå çíàºòå? Ìè ðîáèìî â ÷åòâåð „ïðîùàëü-

íó“ ïðîãóëüêó äî „ñêàëè“. ß âæå â³ä’¿æäæàþ ó ï’ÿòíèöþ „nach Wien“*. Óëÿíè÷ ìàâ âàñ ïîïðîõàòè íà òó ïðîãóëüêó. Âè çíàºòå, ùî â³í ä³ñòàâ âæå ïîñàäó â ã³ìíà糿 â „ðå´àò³“1.

– Òî äîáðå. ³í, ïåâíî, áóäå ò³øèòèñÿ.