Зертханалық жұмыс№ 8

Тақырыбы:Егістік тәжірибесінде жауын-шашын мөлшерін есептеу.

Мақсаты: Сұйық және қатты жауын-шашын мөлшерін анықтауға қолданатын құралдармен танысу.

Жұмысқа түсініктеме:

Жауын-шашын мөлшерін есептеу үшін жауын-шащын өлшегіштер және уақыт ішінде олардың өзгерісін есептеу үшін плювиограф қолданады.

Жауын-шашын өлшегіш 0-1.Сұйық және қатты жауын-шашынның өзгеру мөлшерін анықтайтын негізгі құрал болып табылады.Құрал комплектісіне 2 цилиндрлі шелек қақпақтары,планкалы қорғаныш,таган және өлшеуіш стакандар кіреді.Шелек биіктігі 40см жоғарғы жағының ауданы 200см².

Түскен жауын-шашынды өлшеу үшін өлшегіш стакан қолданады.Ол бөлінділері бар мензурка.Стаканның 1 бөліндісі көлемі жағынан 2 см ³ге тең.Жоғарғы жағының ауданы 200см²ге тең болғанда,ол 0,1мм-ге сәйкес келеді.(2 см³/200см²)10-0,1мм

Құралды орнату.Құралды басқа құралдардан тыс жерге биіктеу жерге орнатадыТаганды металды ұстағышқа бекіткенде ішіндегі шелек жер бетінен 2 м биіктікте болуы керек.

Өлшеу. Өлшеу кезінде шелектерді ауыстырып тұру керек.1 тәулекте шелектерді 4 рет ауыстырады.Тагандағы шелектің бетін жауып,басқа шелекке ауыстырады.Жауын-шашын мөлшерін есептеу үшін шелектегі сұйықтықты өлшегіш стаканға құйып,бөлгіштер санына құйып,бөлгіштер санына қарап анықтайды.Қатты жауын-шашынды есептеу олар толық ерігенде басталады.

Топырақ жауын-шашын өлшегіші (ГР -28)

Топырақ деңгейінде байқалатын сұйық жауын-шашын мөлшерін есептеуге қолданады.Жауын-шашын өлшегіш шелек және ұядан тұрады.Көбінесе буландырғышпен бірге қолданады.

Құралды орнату. Топырақ жауын-шашын өлшегішін жылдың жылы кезінде орнатады.Ашық алаңда топырақта арнайы орын бөлу керек.Сол орынға салынады.Ондағы өлшеуді дәл 0-1 құралдағыдай жүргізеді.

Бақылау сұрақтары:

1.Жауын-шашын мөлшерін өлшейтін құралдарға қандай құралдар жатады.

2.Жауын-шашын өлшегіштердің қандай түрлерін білесің.

3.0-1 құралымен жұмыс істеу ережелері қандай.

4.ГР -28 құралымен жұмыс істеу ережелері қандай.