Б) Хәзерге Казанда Габдулла Тукай эзләре

Әйе, бөек Тукаебызны югалтуда инде бер гасыр вакыт үтеп бара. Шушы вакыт эчендә үзгәрешләр аз булмады. Әмма шулай да, Тукай белән чал Казаныбыз тарих чылбырын үзенә бәйләп торучы булып кала бирде. Үткән һәм киләчәк белән күренмәс җепселләр уздырсак, без әле дә бөек шагыребезнең эзләреннән атлап узабыз. Ул күргән һәм яшәгән урыннарда була алабыз.

Муса Җәлил исемендәге Татар дәүләт академия опера һәм балет театры янында шагыйрь һәйкәле бар. Нәкъ менә шушы һәйкәл янында ел саен 26 нчы апрельдә, ягъни Г.Тукайның туган көнендә яхшы язучыларга, рәссамнарга, артистларга, сәнгать эшлекләренә Г.Тукай исемендәге Республика премиясе тапшырыла.

Казаныбызның иң зур һәйкәлләреннән берсе – Тукай мәйданындагы Габдулла Тукай һәйкәле. Әйе, Тукай! 1958 нче елда салынган (скульпторлары Л.Кербель, С.Ахун, Л.Писаревский, архитекторы Л.Павлов) әлеге һәйкәлгә карагач, шагыйрьнең ерак еллардан килгән тавышын ишеткәндәй буласың. Ул кулына китабын тотып:

Кайтмады үч, бетте көч, сынды кылыч – шул булды эш.

Керләнеп беттем үзем, дөньяны пакъли алмадым,-

ди кебек. Дөньяны пакъләгәнче көрәшергә! Шагыйрь әнә шундый максат белән шигърият мәйданына чыгып баскан.

Бер-ике адым... һәм менә Киров урамының Париж Коммунасы урамы белән кисешкән чаты. Тукай заманында шаулап торган ул. Әйе, монда Печән базары булган.

Бер квартал астарак – Тукай урамы. Ул юкка гына бөек шагыйрь исемен йөртми. Бу урам Тукайның журналистик һәм публицистик хезмәте белән бәйле. Тукай эшләгән “Әльислах” газетасы шушында (хәзер Тукай урамы, 63 нче йорт) чыккан.

К.Нәҗми һәм Островский урамнары чатында 2 катлы кызыл кирпеч бина революциягә кадәр врач Клячкин больницасы булды. (хәзер ГИДУВның 2 нче гинекология һәм акушерлык кафедрасы). Больницада үлем түшәгендә яткан Тукай: “...1913 нче ел, менә мин уяндым. Инде мәңге йокламаска дип уяндым”, -ди. Һәм бу урында иресездән, шагыйрьнең: “И мөкаддәс моңлы сазым! Уйнадың син ник бик аз?”-дигән юллары күңелне сызып үтә.