Жалпы ережелер

4.1 Жұмыс нұсқаулығы оқу процесіне университет оқытушыларының ПОӘК дайындау және рәсімдеу тәртібін көрсету мақсатында дайындалды.

4.2 Жұмыс нұсқаулығы ПОӘК дайындау және бекітуде кафедра меңгерушілері мен оқытушыларының қызметіне қойылатын талаптарды реттейді.

4.3 Жұмыс нұсқаулығы ПОӘК типтік оқу бағдарламасына сәйкес болуын және оқытудың жаңа технологияларын енгізудің сапалы орындалуын қамтамасыз етеді.

4.4 Кафедра меңгерушілері мен оқытушылары үшін жұмыс нұсқаулығында көрсетілген ұйғарымдарды орындау міндетті болып табылады.

5. МАЗМҰНДЫҚ СИПАТТАМАСЫ

5.1 ПОӘК нақты курстың тұжырымдамасын анықтайтын құжат болып келеді. ПОӘК пәнді оқытудың әдістемесін жетілдіру және кредиттік оқыту технологиясы бойынша білімін сапалық көрсеткішін жақсарту мақсатында жасалады.

5.2 ПОӘК қағаз түріндегі оқу-әдістемелік материалға қажетті оқу процесін қамтамасыз етуге арналған. Пәнді оқыту бойынша қажетті толық оқу-әдістемелік материал кешенінен тұрады: типтік оқу бағдарламасы, пәннің жұмыс оқу бағдарламасы, глоссарий, дәрістің қысқаша конспектісі, әдістемелік материалдар, студенттің (магистрант) өзіндік жұмысы үшін оқу-тәжірибелік материалдар,өлшеуіш-бақылау құралдары мен қажетті әдебиеттер тізімі.

6 ПОӘК ҚҰРАСТЫРУ ТӘРТІБІ

6.1 Оқу пәні бойынша білім беру қызметі бекітілген кафедра яғни құрылымдық бөлім ЖБ және оқу жоспарына сәйкес құрастыруға жауапты. Жауапты орындаушы кафедра меңгерушісі болып табылады. Ол кафедрада жұмыс сараптамалық комиссиясын тағайындайды, оған ПОӘК құрастыратын нақты пәннің жетекші лекторлары мен оқытушылары кіреді.

6.2 ПОӘК дайындау кезінде орындаушылар ЖОО-ның материалдық және ақпараттық мүмкіндіктерін ескерулері қажет.

7. ПОӘК МАЗМҰНЫН ҚҰРАСТЫРУҒА ҚОЙЫЛАТЫН НЕГІЗГІ ТАЛАПТАР

7.1 ПОӘК пәннің типтік бағдарламасы немесе пәннің жұмыс оқу бағдарламасына сәйкестендірілген оқу жұмыс бағдарламасы негізінде құрастырылып, өз мазмұнында келесідей дидактикалық принциптерді қамтамасыз етеді:

· мазмұндалатын тақырыптардың ашылуының бірізділік логикасы мен дәйектілігі, ғылыми ұстанымы ПОӘК мазмұнында көрсетілуі қажет;

· оқу пәні мен бұрын оқыған, кейін және параллель оқытылатын пәндердің пәнаралық байланыстары мазмұны және сипаты жағынан сәйкестігі;

· оқу пәнінің түрі мен тақырыбы бойынша инновациялық педагогика мен дидактика нормалары мен принциптері мазмұнының сәйкес келуі;

· аудиториялық және аудиториядан тыс уақытта инновациялық –коммуникациялық технологияларды енгізу принципі негізінде пәннің әдістемелік қамтамасыз етілуін жүзеге асыру;

· оқу және зерттеушілік процестердің бір-бірімен байланысын орнату үшін, білім алушылардың танымдық және шығармашылық қызметтерінің белсенділіктерін қамтамасыз ету.

7.2 ПОӘК келесі құрылымдық элементтерден тұрады:

7.2.1 ПОӘК Титулдік парағы оқу орнының барлық кафедраларында үлгіге сәйкес рәсімделуі тиіс. (Қосымша 1).

7.2.2 Титулдік парақтың сыртқы жағы (Қосымша 2).

7.2.3 ПОӘК мазмұны:

7.2.3.1 Пәннің типтік оқу бағдарламасы немесе пәннің оқу бағдарламасы;

7.2.3.2 Пәннің жұмыс оқу бағдарламасы

7.2.3.3 Білім алушыларға арналған силлабус (syllabus);

7.2.3.4 Пән бойынша тапсырмаларды орындау және тапсыру кестесі (Қосымша 3);

7.2.3.5 Пәннің оқу- әдістемелік қамтамасыз етілу картасы (Қосымша 4);

7.2.3.6 Дәрістік кешен (дәріс тезистері, иллюстрациялық және үлестірмелі материалдар, ұсынылатын әдебиеттер тізімі);

7.2.3.7 Семинарлық (практикалық), лабораториялық сабақтардың жоспары (Қосымша 5);

а) лабораториялық сабақ:

- тақырып атауы;

- сабақ мақсаты;

- тапсырмалар;

- көрнекілік құралдар (схемалар, таблицалары, реактивтер және т.б.);

- жұмысты орындау тәртібі және мазмұнды сипаттау әдістемесі;

- бақылау сұрақтары;

- блиц-тест;

- глоссарий;

- лабораториялық жұмысты орындағаны туралы есеп үлгісі;

- қорытынды;

- әдебиеттер.

б) семинар (практикалық) сабақ:

- тақырып атауы;

- семинар жоспары;

- сабақ мақсаты;

- бақылау сұрақтары;

- глоссарий;

- схемалар, тапсырмалар, ситуациялар (белсенді үлестірмелі материалдары бар оқытудың интерактивті әдістерін қолдану: түрі және формасын көрсету);

- мәнжазбалар, презентациялар, эссе, курстық жұмыстардың тақырыптары;

- блиц-тест;

- әдебиеттер.

7.2.3.8 Пәнді оқытудағы әдістемелік ұсынымдар (Қосымша 6);

7.2.3.9 Курстық жұмыс, практикалық (семинарлық), лабораториялық жұмыс, графикалық-есеп, типтік есеп негізінде әдістемелік ұсынымдар мен нұсқаулар (Қосымша 7,8,9);

7.2.3.10 Білім алушылардың өзіндік жұмыстарына арналған материалдар: үй тапсырмаларының мәтіндік жиынтығы, әрбір тақырып бойынша өзін–өзі бақылау материалдары, жұмыстың ағымдағы түрлерін орындау бойынша тапсырмалар, мәнжазбалар және басқа да үй тапсырмаларының еңбек сыйымдылығының өлшемін көрсету және әдебиеттер;

7.2.3.11 Есептік құжаттама формалары және оқу, өндірістік және дипломалды практикалардан өтуге арналған әдістемелік нұсқаулар (Қосымша 10);

7.2.3.12 Білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалау және бақылау материалдары (жазбаша бақылау тапсырмалары, тест тапсырмалары,өзіндік дайындық сұрақтары, емтихан билеттері);

7.2.3.13 Өлшеуіш - бақылау материалдары:

- дифференциалдық сынақ сұрақтары және емтихан сұрақтарының тізімі;

- тест тапсырмалары;

7.2.3.14 Оқу сабақтарын бағдарламалық және мультимедиялық сүйемелдеу (пәннің мазмұнына қарай енгізу);

7.2.3.15 Мамандандырылған аудиториялар, кабинеттер, лабораториялардың тізімі (Қосымша 11);

7.2.4 ПОӘК техникалық рәсімдеуге жалпы қойылатын талаптар:

- Бет форматы – А 4;

- Бет параметрлері - барлық жақтары 2 см;

- Тексттің негізгі шрифті - Times New Roman или Times New Roman KZ; абзац шегі – 1,25 см; шрифт көлемі 14 кегль;

- Келтіру – формат бойынша;

- Аралық интервал – бір;

- Беттің нөмерленуі – араб әріптері, ортасына;

- Бір бетте бестен артық өзгертулер жіберіледі, чертеждік әріппен немесе қара тушпен түзетуге рұқсат етіледі.

5. Келісім парағы (Қосымша 12).

8 ПОӘК САРАПТАУДАН ӨТКІЗУ ЖӘНЕ БЕКІТУ

8.1 Құрастырылған пәннің оқу-әдістемелік құжаттары кафедраның оқу-әдістемелік секциясында, институттар мен факультеттердің оқу-әдістемелік комиссиясында талқыланады.

8.2 Мақұлданған рецензия мен ПОӘК – тің сапасын анықтайтын қорытынды шешімді алу үшін материал мен оның типтік және жұмыс бағдарламаларына сәйкестігі туралы факультет комиссиясы, кафедра отырысының хаттамалары көшірмелері ғылыми-әдістемелік бөлімге сараптауға беріледі.

8.3 Мақұлданған қорытынды алынған және университет оқу-әдістемелік кеңесінде бекітілген ПОӘК баспаға ұсынылады.

8.4 ПОӘК келісім парағы толтырылып оқу ісі жөніндегі проректормен бекітіледі.

9 ПОӘК САҚТАЛУЫ

9.1 Пәнді оқыту ісіне жауапты кафедрада жұмыс данасы сақталынады.

9.2 Білім беру үдерісіне қатысушылар белгіленген тәртіп негізінде ПОӘК танысу мүмкіндігіне ие бола алады.

9.3 ПОӘК қолданыс мерзімі бір оқу жылына тең болғанымен пәнді оқыту ісіне жауапты кафедра мерзімін ұзарта алады, оны қосымша параққа қабылданған тәртіпке сәйкес жазып, кафедра отырысы хаттамасына міндетті түрде тіркейді.

КЕЛІСІЛДІ:

Оқу-әдістемелік жұмыстар жөніндегі проректор Т.Ә Ботагариев

ЗҚ бастығы М.К. Утегенов

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

Қ.ЖҰБАНОВ АТЫНДАҒЫ АҚТӨБЕ ӨҢІРЛІК МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

Оқу түрі күндізгі

4 курс студенттері үшін

5В011000-физика мамандығына арналған

мамандықтың шифры мен атауы

KMTT 4302 Кванттық механиканың таңдаулы тараулары пәні бойынша

пәннің коды мен атауы

оқу-әдістемелік кешен

Ақтөбе қ.

Ж.

ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕН ҚҰРАСТЫРЫЛДЫ ЖӘНЕ ЕНГІЗІЛДІ

Орындаушылар:

ф.м.ғ.қ, доцент _______________ Шукиров Ж.Ж.

(қызметі, бөлімі) (қолы) (аты-жөні)

«___» _______________ 20 __ж.

______________________ _______________ __________________

(қызметі, бөлімі) (қолы) (аты-жөні)

«___» _______________ 20 __ж.

Жауапты орындаушы – кафедра меңгерушісі

Ф.-м.ғ.к. _______________ Сағынбаева Ш.Ж.

(дәрежесі, атағы/лауазымы) (қолы) (аты-жөні)

«___» _______________ 20 __ж.

ІІ КАФЕДРАНЫҢ ӘДІСТЕМЕЛІК СЕКЦИЯ ОТЫРЫСЫНДА ТАЛҚЫЛАНДЫ

Хаттама № ____ «__» __________________ 20 __ ж.

ІІІ РЕЦЕНЗЕНТ

Ф.-м.ғ.к. ______ Жолдасова С.М.

(дәрежесі, атағы/лауазымы) (қолы) (аты-жөні)

«___» _______________ 20 __ж.

ІҮ ФАКУЛЬТЕТТІҢ ОӘК БЕКІТІЛУІНЕ ҰСЫНЫЛДЫ

Хаттама № ____ «__» __________________ 20 __ ж.

Ү Қ.Жұбанов атындағы АӨМУ ОӘК ОТЫРЫСЫНДА БЕКІТІЛДІ

Хаттама № ____ «__» __________________ 20 __ ж.

ҮІ АЛҒАШҚЫ ТЕКСЕРУ МЕРЗІМІ 20 жыл

ТЕКСЕРУ МЕРЗІМДІЛІГІ 2 жыл

Пән бойынша тапсырмаларды орындау және тапсыру кестесі

Ескерту: *- тапсырма саны

ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ҚАМТАМАСЫЗ ЕТІЛУ КАРТАСЫ

Семинарлық (практикалық) сабақтардың жоспары

тақырып атауы:
1. Кванттық механиканың тəжірибелік негіздері.

2. Кванттық механиканың математикалық апппараты.

3. Кванттық механикадағы сақталу заңдары.

4. Сызықтық гармоникалық осциллятор.

5. Орталық симмметриялы күш өрісіндегі бөлшек қозғалысының жалпы теориясы

6. Сутегі тəріздес атом теориясы (Кеплер заңы)

7. Шредингер теңдеуін жуықтап шешу əдістері

8. Бірдей бөлшектер жүйесі.

семинар жоспары:
І Модуль
1.Абсолют қара дененің сəуле шығаруы.

2.Жарық кванттары.

3.Бор постулаттары.

1.Физикалық шамаларды сызықтық, өзара түйіндес операторлармен сипаттау.

2.Негізгі физикалық шамалардың операторлары.

ІІ Модуль

1. Стационар күйлер.

2. Импульстің сақталу заңы.

3. Импульс моментінің сақталу заңы.

1. Классикалық жəне Бор теорияларындағы гармоникалық осциллятор. 2. Гармоникалық осциллятор энергиясының меншікті мəндері мен меншікті функциялары.

ІІІ Модуль

1. Сфералық координаттар жүйесіндегі Шредингер теңдеуі.

2. Импульс моменті операторының меншікті мəндері мен меншікті функциялары.

1.Толқындық функцияның радиалдық бөлігінің шешуі.

2. Сұрыптау ережелері.

3. Ядро қозғалысын ескеру

ІV Модуль

1.Ұйытқу теориясының негізгі теңдеулері.

2. Штарк эффектісі.

1. Симметриялы жəне антисимметриялы күйлер.

2. Бозе жəне Ферми бөлшектер.

3. Паули қағидасы

сабақ мақсаты: Студенттерге кванттық механиканың негізгі ұғымдары мен кейбір физикалық құбылыстардың түсіндірілуі қарастырылған.Кванттық механиканың тәжірибелік негіздері мен толқындық қасиеттерімен және оның негізгі қасиеттері.Кванттық механикадағы сақталу заңдар.Гормоникалық оциллятордың нольдік энергиясы және анықталмағандық қатынасы кванттық механиканың негізгі ұғымдарымен.Физикалық шамаларды сызықтық,өзара түйіндес операторлармен сипаттау Шредингер теңдеуі.

Курсты оқу барысында студент бөлшектердің толқындық қасиеттері мен кванттық механикадағы суперпозитция принципі туралы.Кванттық механиканың негізгі теңдеуі Шредингер теңдеуі.Кванттық механикадағы сақталу заңдары.Сызықтық гармоникалық осцилляторды білу керек.

бақылау сұрақтары:
1. Кванттық механиканың тəжірибелік негіздері.

2. Жарық кванттары.

3. Эренфест теоремалары.

4. Импульстің сақталу заңы.

5. Квазиклассикалық жуықтау (ВКБ - тəсіл)

6. Матрицалық көрініс

7. Импульстік көрініс (Р – көрініс)

8. Кванттық жəне классикалық нəтижелерді салыстыру.

9. Қарапайым Зееман эффектісінің теориясы.

10.Бозе жəне Ферми бөлшектер.

11. Паули қағидасы.

12.Симметриялы жəне антисимметриялы күйлер.

13. Элементтердің периодтық таблицасы.

14. Пара – жəне ортогелий

15.Гелий атомының энергиялық спектрі.

Глоссарий:

Монохрамат- жарық толқындарының жиіліктері бірдей болуы.

Когорент -бірдей фазада тербелетін t=0 және белгілі бір айырымда өзгермеу керек.

Зееман эффектісі- магнит өрісі әсерінен атомның, т.б. атомдық жүйелердің энергия деңгейлері мен спектрлік сызықтарының жіктелуі.

Штарк эффектісі- егер атомды сыртқы электр өрісіне орналастырса, онда атомның энергиялық деңгейлерді қосымша деңгейшелерге азғындалады.Бұл құбылыс. Бұл құбылыс 1913 жылы тағайындалған жіне ол Штарк эффектісі деп аталады.

Пара және Ортогелий- Электромагниттік өрістің төртөлшемді потенциалы. Өрістегі заряд қозғалысының теңдеуі.

Асқын өткізгіштік- кейбір өткізгіштерді белгілі бір алмағайып температураға (Та) дейін суыту кезінде олардың электрлік кедергісінің секірмелі түрде кенет нөлге дейін төмендеу құбылысы.

Бозе бөлшек - бөлшектер симметриялы толқындық функциямен сипатталса,олардың спиндері нольден бүтін санға пропарционал:

S_z=m_sħ, m_s=0, ± 1,±2,±3….

Мұндай бөлшектер Бозе бөлшектері деп аталады.

Ферми бөлшек - берілген бөлшектердің күйі антисимметриялы толқындық функциямен сипатталса, олардың спиндері жартылай бүтін сандарға пропарционал болады.

M_s=±½,±2/3,±2/5,…..

Мұндай бөлшектер Ферми бөлшектері (фермиондар) деп аталады

Гармоникалық осциллятор - (латынның тербеліс деген сөзінен алынған) деп квазисерпімді күштің әсерінен бір өлшемді қозғалыс жасайтын жүйені айтамыз.

тақырыптар: мәнжазбалар, презентациялар, эссе, курстық жұмыс
1. Бірдей бөлшектердің ажыратылмау қағидасы.

2. Сфералық координаттар жүйесіндегі Шредингер теңдеуі

3. Абсолют қара дененің сəуле шығаруы.

4. Пара – жəне ортогелий.

5. Квазиклассикалық жуықтау (ВКБ - тəсіл)

6. Екі атомды молекулалардың спектрі.

7. Классикалық жəне Бор теорияларындағы гармоникалық осциллятор.

8. Сұрыптау ережелері

9. Энергияның сақталу заңы.

10. Бозе жəне Ферми бөлшектер

11.Ұйытқу теориясының негізгі теңдеулері

12. Паули теңдеуі

13.Бор постулаттары.

14. Импульстің сақталу заңы.

15. Гармоникалық осциллятор энергиясының меншікті мəндері мен меншікті функциялары.

блиц-тест:
1.Кванттық механикада атомдық объектілердің қасиеттері қандай функциямен сипатталады?

А) классикалық фунциясы
В) толқындық функция немесе күй фунциясы
С) меншікті фунциясы
Д) гармоникалық фунциясы
Е) сəуле фунциясы
2. Толқындық функцияның статистикалық интер-

претациясы ұсынған кім?

А) Штарк
В) Бальмер
С) Лайман
Д) М. Борн
Е) Шредингер
3. Жарық толқындарының жиіліктері бірдей болуын не деп атаймыз?
А) Монохрамат
В) Когорент
С) Импульс
Д)Энергия
Е) Деформация
4. Штарк эффектісін қай жылы ашты?
А) 1915 ж
В) 1920 ж
С) 1931 ж
Д) 1925 ж
Е) 1913 ж
5.Бірдей фазада тербелетін t=0 және белгілі бір айырымда өзгермейтін шама
А) Деформация
В) Когоренттік
С) Радиация
Д) Френель
Е) Толқындық
6. Гармоникалық осциллятор латын тілінен аударғанда қандай мағына берет?
А) Жиілік
В) Тербеліс
С) Толқын
Д) Сәуле
Е) Қуат
7. Бөлшектер симметриялы толқындық функциямен сипатталса,олардың спиндері нольден бүтін санға пропарционал: S_z=m_sħ, m_s=0, ± 1,±2,±3….

Мұндай бөлшектер... деп аталады?
А) Бозе бөлшектері
В) Френкель
С) Когоренттік
Д) Экситон
Е) Дислокация
8. Сыртқы электрон қабықшасында бір электрон атомдарды айтады
А) сутегі тәріздес атом
В) газ тәріздес атом
С) иондық атом
Д) когоренттік атом
Е) 3 және 2 жауабы дұрыс
9. Пара және Ортогелий...
А) Сыртқы электрон қабықшасы
В) Жарық толқындарының жиіліктері бірдей болуы.
С) Симметриялы толқындық функциямен сипатталады.
Д)Электромагниттік өрістің төртөлшемді потенциалы.
Е) 1 жауабы дұрыс
10. Спектрлік сызықтарының бөліктенуінің өзгеше болатын эффекті
А) Земман эффектісі
В) Гамильтон эффектісі
С) Шредингер эффектісі
Д) Лоренц эффектісі
Е) дұрыс жауабы жоқ

әдебиеттер:
1.А.С.Давыдов.Квантовая механика.Наука-1973г.

2.Блохинцев Д.И. Основы квантовой механики.-М:”Высшая школа”, 1963

3.БерестецкийВ.Б,Идр.Релятивистская квантовая теория. Т.1.М.:”Наука”,1968

4. Балашов В.В., Долинов В.К. Курс квантовой физики.М-1982

5. Компанеец А.С. Курс теоретической физики.М.1975

6. Левич В.Г. Курс теоретической физики.М.1969

7.А.Қ.Ахметов.Кванттық механикаға кіріспе.2003

8. Мещерский И.В. Сборник задач по теоретической механике.М.:Наука,1986

9.Наумов А.И.Физика атомного ядра и элементарныхчастиц. М-1984

10.Савельев И.В. Основы теоретической физики.М.1987

11..Медведев Б.В. Начала теоретической физики.М.1977

12.Семенченко В.К. г Избранные главы теоретической физики.М.1966

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

Қ.ЖҰБАНОВ АТЫНДАҒЫ АҚТӨБЕ ӨҢІРЛІК МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

Факультет Физика-математика

Кафедра Конденсияланған күй физика

5В011000-физика

шифр, мамандық Орта білім негізіндегі күндізгі оқыту бағыты бойынша студенттерге арналған

KMTT 4302 Кванттық механиканың таңдаулы тараулары.

коды пәннің атауы

пәнді оқытудағы әдістемелік ұсынымдар

Ақтөбе қ. 2014ж