Резерфорд формуласы

Енді атомды шетіндегі электроны бар, ортасында ядросы бар модель деп қарастыру негізінде шашырау заңдылығын анықтаймыз. Тәжірибе жүзінде ашыраудың қимасын анықтайды, ал біз теория жүзінде есептеп тәжірибелік мәнімен сәйкестігін тексереміз.Шешеңбердің ұзындығы , сақинаның қалыңдығы . Шеңбердің ауданы:

Денелік бұрышты табатын болсақ:

Алтын қабыршағының ауданы – А, қалыңдығы , көлемі . ауданы бар бетке бағытта ұшып келе жатқан бөлшектің саны делік, ал оның әрбіреуінің эффективті шашырау қимасы:

Алтынның бірлік көлеміндегі ядроның санын – n, барлық саны , ядро үшін эффективті шашыраудың толық ауданы:

(16)

Ал бірлік ауданның шашырауы:

(17)

Осы анықтама бойынша бірлік ауданда шашыраған бөлшектің саны:

Егер көрсек , яғни

(19)

(20)

(20) – бөлшектің өзгерісі. ; .

(21)

(21) – Резерфорд формуласы. Мұндағы , Авагадро саны, мольдік масса, тығыздық, алтын ядросы. , .

Егер болса, эффективті қиманы анықтау керек.

.

.

бірлік көлемдегі атом саны. .

Жуық шамамен 100000 бөлшектің екеуі ғана бұрышпен шашырайтын болады. Бұл тәжірибе нәтижесімен сәйкес келеді. Атомның өлшемі ядроның өлшемінен 100000 есе кіші дегенді білдіреді. Атом массасының бөлігі ядрода жинақталған.