Полезное:
Как сделать разговор полезным и приятным
Как сделать объемную звезду своими руками
Как сделать то, что делать не хочется?
Как сделать погремушку
Как сделать так чтобы женщины сами знакомились с вами
Как сделать идею коммерческой
Как сделать хорошую растяжку ног?
Как сделать наш разум здоровым?
Как сделать, чтобы люди обманывали меньше
Вопрос 4. Как сделать так, чтобы вас уважали и ценили?
Как сделать лучше себе и другим людям
Как сделать свидание интересным?
Категории:
АрхитектураАстрономияБиологияГеографияГеологияИнформатикаИскусствоИсторияКулинарияКультураМаркетингМатематикаМедицинаМенеджментОхрана трудаПравоПроизводствоПсихологияРелигияСоциологияСпортТехникаФизикаФилософияХимияЭкологияЭкономикаЭлектроника
|
Гендік мутацияға мысал келтіре отырып мысал келтірНуклейн қышқылының екі түрі бар:ДНК және РНК монометрі нуклеотид болатын биополимерлер. Нуклеотидтің құрамы: 1.Рибоза немесе дезоксирибоза 2.Азотты негіз-аденин,гуанин,цитозин,тимин,урацил 3.Фосфор қышқылының (H3PO4)қалдығы.Азоттық негіздің комплементарлары А-T(ДНК),А-У(РНК)Г-Ц. ДНК(дезоксирибоза қыщқылы молекуласы) бір бірімен кезектесіп тізілген дезоксирибоза қанты мен фосфор қышқылының қалдықтары бар қос орамды екі полимерлі жіпше түрінде болады.Полимерлік жіпшенің әрбір қант қалдықтарына түзу бұрыш бойында азоттық негіздердің біреуі(А,Т,Ц,Г)байланысады.Екі полимерлік жіпше өзара бір бірімен екі жіпшедегі азоттық негіздердің арасында(А-Т,Г-Ц)сутектік байланыстың түзілуі нәтижеінже байланысады.Яғни бір жіпшедегі А екінші жіпшедегі Т мен сутектік байланыс түзеді.Аденин мен тимин арасында екі,ал цитозин мен гуанин арасында үш сутектік байланыс түзіледі,осыны азоттық негіздердің комплементарлығы деп атайды. ДНК қызметтері-тұқым қуалаушылық ақпараты мен генетикалық кодты сақтап,ұрпақтан ұрпаққа беру,сонымен қатар белоктың бисинтезіне қатысу. РНК(рибонуклеин қышқылы) бір тізбекті полимер,оның полимерлі жіпшесі рибоза қант қалығы мен фосфор қышқылы қалдығының кезектесіп орналасуынан тұрады.Жіпшедегі әр қант қалдығына азоттыұ негіздер(А,Г,Ц,У)жалғасқан. РНК түрлері: 1.Ақпараттық РНК немесе матрициалық РНК(аРНК)ДНК дағы нәруыздар туралы генетикалық ақпаратты көшіру және протеин синтезі жайлы ақпаратты цитоплазмаға жеткізу. 2.Тасымалдаушы РНК(тРНК)амнқышқылдарын рибосомаға. 3.Рибосомалық РНК(рРНК)рибосоманың құрылымдық деңгейін түзеді,осында белок биосинтезі жүреді.РНК белок биосинтезіне қатысады.
3. Гендік мутация. Мутацияның мұндай түрі жекеленген гендерде болады және жиі кездеседі.Гендік мутация ДНК молекуласындағы нуклеотидтердің орналасу ретінің өзгеруіне байланысты болады.Мысалы,ДНК құрамындағы қатар тұрған екі нуклеотидтің орын алмастыруға немесе бір нуклеотидтің түсіп қалуы мүмкін.Соның салдарын генетикалық код өзгереді де,тиісті белок синтезделмей қалады немесе синтезделген белоктың қасиеті өзгереді.Ол аяғында келіп,организм белгісінің өзгеруіне апарып соғады.Гендік мутацияның нәтижесінде жаңа аллельдер пайда болады.Мұндай мутацияны селекцияда,өсімдіктердің жаңа сорттарын,жануарлардың тұқымдарын және микроорганизмдердің жаңа түрлерін алу үшін қажетті материал ретінде пайдаланылады.
2.Симбиоз (селбесу) дегеніміз — әр түрге жата даралардың екі жақты пайдалы бірігіп тіршілік етуі. Жануарлардағы симбиозға мысал – шаян мен актинияның бірігіп тіршілік етуі жатады. Актиния шаянның арқасына бекініп оны атпа жасушаларының көмегімен қорғайды, ал актиния шаяннан қалған тамақ қалдықтарымен қоректенеді және оны қозғалыс құралы ретінде. пайдаланады. Жоғары дәрежеде дамыған симбиозға термиттер мысал бола ал; Олардың ас ңорыту жолдарында талшықтылар кендейді. Термиттер целлюлозаны гидролиздеуші ферменттерінің болмауына қарамай ағашпен қоректен қабілетті. Мұны олардың орнына талшықтылар ж ге асырады. Ал нәтижеде түзілетін қантты термиттер пайдаланады. Термиттер осы ішек фаунасынсыз тіршілік ете алмайды. Жыртқыштық. Популяциялардың біреуі екіншісіне қолайсыз әсер ете отырып, пайда алады. Әдетте жемтігін жыртқьш өлтірп, онымен қоректенеді. «Жыртқыш - жемтік» қатынасының негізінде қоректену тізбегі жатыр. Жыртқыштарды зиянды жануарлар деп бір жақты қарастыруға болмайды. Себебі, әдетте жыртқыштың аузына ауру және әлсіреген даралар түседі де, аурудың таралуының алдын алып, популяцияны сауықтырады. Мысалы, қасқырлар орманды тундра мен тундрада солтүстік бұғыларының интенсивті көбеюі мен тіршілік қабілеттілігін арттырады. Паразитизм (грек тілінен аударғанда parasitus – арамтамақ). Бір түр (паразит) екіншісінің (иесі) денесінің ішіне не бетіне бекініп, иесінің есебінен тіршілік ететін түрарлық қарым-қатынастарды паразитзм деп атайды. Адам тамаққа шикі немесе шала піскен етті пайдалану нәтижесінде сиырдың таспа құрттарын жұқтырады. Адамның ас қорыту жолына түскен құрттар ересек таспа құртына айналып, сорғыштарымен ішек қабырғасына бекінеді. Адамның ішектері құртты сумен, қорекпен және жылы ортамен қамтамасыз етеді.
|